Russische raketaanval op Odesa heeft “geen invloed op graanuitvoer”

Lees al het nieuws over de oorlog in Oekraïne in dit dossier. 

De raketten raakten de haven van Odesa zaterdag kort nadat Rusland en Oekraïne tot een overeenkomst waren gekomen met Turkije en de Verenigde Naties om de uitvoer van graan via de Zwarte Zee te hervatten. Volgens Oekraïne is de infrastructuur van de haven beschadigd en zijn er gewonden gevallen door de aanval. Ook zou het kunstmuseum van Odesa zijn geraakt door projectielen. Moskou liet eerder weten dat het via een precisiebombardement een patrouilleboot van de Oekraïense marine had uitgeschakeld.

De deal over al het graan dat Oekraïne de afgelopen maanden niet kon verlaten kwam na lange onderhandelingen tot stand. Via de haven van Odesa zou nu 20 tot 25 miljoen ton geblokkeerd graan kunnen worden geëxporteerd. 

De export van tarwe, mais en zonnebloem gebeurt voor negentig procent over zee en essentieel via Odesa, de belangrijkste haven van Oekraïne aan de Zwarte Zee. Odesa concentreert zestig procent van de Oekraïnse havenactiviteit. Na de Russische raketaanval vroegen westerse leiders zich af wat de deal met Rusland waard was. Onder anderen de VN-baas António Guterres veroordeelde het bombardement scherp.

Oekraïne verwacht dat het de export van graan vanaf deze week zal hervatten. “We verwachten dat het akkoord de komende dagen in werking treedt en dat er in Istanboel een coördinatiecentrum ingericht wordt. We bereiden ons voor om deze week te beginnen”, zei de Oekraïense minister van Infrastructuur Oleksandr Koebrakov op een persconferentie. 

Volgens Koebrakov is het risico op Russische bombardementen de grootste hinderpaal voor het hervatten van de export. De minister riep Turkije en de Verenigde Naties, waarmee Kiev en Moskou de graandeal sloten, op om de veiligheid van Oekraïense schepen te garanderen. “Als de partijen de veiligheid niet garanderen gaat het niet werken”, klonk het. 

Ook de aanwezigheid van zeemijnen, die geplaatst zijn door het Oekraïense leger om een Russische aanval met amfibievoertuigen tegen te houden, belemmert de export. Volgens de minister zullen de mijnen enkel geruimd worden “in de doorgang die noodzakelijk is voor de export”. Oekraïense schepen zullen de konvooien begeleiden. Ze zullen niet alleen graan maar ook meststoffen vervoeren. 

Viceminister van Infrastructuur Joeri Vaskov zegt dat eerst de haven van Tsjornomorsk gebruikt zal worden, daarna die van Odesa en Pivdennyi. “De komende twee weken zullen we technisch gezien klaar zijn voor de export van graan vanuit de Oekraïense havens.” Sinds het begin van de Russische invasie op 24 februari zit 25 miljoen ton graan vast in Oekraïne. Het graan is van cruciaal belang voor de wereldwijde voedselzekerheid.