EU-landen bereiken deal over verminderen gasverbruik: waarom krijgt België een uitzondering?

De lidstaten van de Europese Unie (EU) zijn het dinsdag eens geraakt over een vrijwillige vermindering van het gasverbruik met 15 procent. Dat moet de afhankelijkheid van Russisch gas doen afnemen. Als er te weinig bevoorradingszekerheid is, kan de maatregel ook verplicht worden. Toch voorziet het akkoord ook in een aantal uitzonderingsmaatregelen.

Nunzia Petralia

“Hoewel alle EU-landen alles in het werk zullen stellen om de reducties te verwezenlijken, zijn er een aantal vrijstellingen en mogelijkheden tot het aanvragen van een afwijking gespecificeerd. Zo houden we rekening met de bijzondere situaties van de lidstaten en zorgen we ervoor dat de gasreducties effectief bijdragen tot een grotere voorzieningszekerheid in de EU.” Dat hebben de ministers van Energie bekendgemaakt na afloop van de vergadering van de Europese ministers van Energie.

Zo worden lidstaten die geen gas in- of uitvoeren naar andere lidstaten vrijgesteld. Ook lidstaten die voor hun elektriciteitsproductie sterk afhankelijk zijn van gas, is een vrijstelling voorzien. Bepaalde lidstaten kunnen ook een afwijking aanvragen. Dat is mogelijk als ze kunnen aantonen dat hun infrastructuur voor vloeibaar gas wordt gebruikt om hun gas naar andere lidstaten te vervoeren. België valt als doorvoerland onder die voorwaarde.

LEES OOK. Gasprijs stijgt tot hoogste niveau sinds begin maart, brandstofprijzen dalen weld2398538-0c1d-11ed-bbae-1eeb67e3c961

Uitzondering

Daarmee komt Europa dus tegemoet aan onze vraag om een uitzondering te krijgen. Maar waarom? “Slechts 25 procent van het gas dat wij binnenkrijgen via pijpleidingen is voor eigen verbruik bedoeld. De rest exporteren we naar het buitenland. Zoals Duitsland, dat nu in de problemen zit omdat het sterk afhankelijk is van Russisch gas”, legt expert energiebeleid Moniek De Jong (UGent) uit. “Maar die pijpleidingen worden nu al maximaal gebruikt. Dus zelfs al verbruiken we 15 procent minder gas, kunnen we die besparing niet exporteren omdat we al aan die maximumcapaciteit van de pijpleiding zitten. Duitsland heeft dus helemaal geen baat bij onze besparingen”, zegt De Jong.

Daarnaast zouden die besparingen voor ons ook nog eens nadelig kunnen zijn, volgens De Jong. “Een manier om gas te besparen is om aan bedrijven te vragen minder gas te verbruiken. Minder gas betekent vaak minder productie, wat onze economie schade oplevert. Daarnaast maakt de overheid ter compensatie vaak nog eens een bedrag vrij voor die bedrijven. Daar draait de belastingbetaler voor op. Dus België zelf zou helemaal geen baat hebben bij het Europees plan, integendeel. Uiteindelijk zouden wij dus betalen voor iets waar niemand baat bij heeft. Zowel Duitsland niet als wij niet.”

Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. U heeft hiervoor geen toestemming gegeven.

Verplichting

Maar waarom zijn we zo tegen besparingen? Is dat niet sowieso de bedoeling op lange termijn? Het was België vooral te doen om de verplichting die in het eerste ontwerp van het plan van de Europese Commissie zit. “Het is heel zuur om door de Commissie verplicht te worden om het gasverbruik te verminderen terwijl dat niet kan of niet noodzakelijk is. Vooral als een ander land er zelf voor heeft gekozen. In dit geval Duitsland, dat jaren geen enkel risico zag en profijt heeft gehad van goedkoop Russisch gas. Terwijl andere landen veel maatregelen hebben genomen om daarvan af te stappen en vloeibaar gas te importeren, onder andere uit Qatar en Amerika. Als het vrijwillig blijft, lijkt het dan weer geen probleem. Dan gaat het vooral om mensen aan te sporen om minder gas te verbruiken. En dat zal de Belgische overheid blijven doen, volgens mij”, zegt De Jong.

Momenteel wordt er al door veel mensen bespaard op hun gasverbruik. Maar dat is voornamelijk omdat de prijzen nog altijd zeer hoog liggen en niet omdat ze daartoe verplicht worden. “Dat is iets helemaal anders. Het levert hen iets op”, klinkt het bij De Jong. “Daarbij is het momenteel ook zomer en hebben we niet zo’n strenge winter gehad. Dan is het gemakkelijker om je gasverbruik te verminderen. De vraag is of mensen dat op lange termijn kunnen volhouden. Als het komende winter hard vriest, valt het nog te bezien of gezinnen nog altijd dezelfde afwegingen willen en kunnen maken.”

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer