Amerikaanse centrale bank verhoogt rentetarief alweer met 0,75 procent om rem te zetten op stijgende inflatie
De Federal Reserve, de Amerikaanse centrale bank, heeft voor de vierde keer in amper vijf maanden tijd de rente fors opgetrokken. Het belangrijkste rentetarief wordt verhoogd met 0,75 procent. Daarmee hoopt de Federal Reserve een rem zetten op de inflatie.
De Amerikaanse centrale bank Federal Reserve is opnieuw fors uit de hoek gekomen met een renteverhoging van 0,75 procentpunt. Vorige maand trok de Amerikaanse centrale bank de rente ook al eens op met 0,75 procent. Zo'n renteverhoging was al geleden van 1994.
Het inflatiecijfer van 9,1 procent in de VS van de maand juni was dan ook hard binnengekomen bij de Fed. Het was niet alleen meer dan verwacht, het gaat ook om het hoogste niveau sinds 1981. Na vier renteverhogingen komt de rente uit op een vork van 2,25 tot 2,5 procent.
BEKIJK - Michaël Van Droogenbroeck: "De FED haalt de grote middelen boven. De rente gaat aan een waanzinnig tempo omhoog in de Verenigde Staten."
Vertraging
Met een hogere rentevoet wordt geld lenen duurder. Op die manier wil de Fed de economie vertragen en de hoge prijzen een halt toe roepen. Dat lijkt op het eerste gezicht ook te lukken. Heel wat big tech-bedrijven zoals Microsoft en Apple hebben aangekondigd dat ze voorzichtiger worden met nieuwe medewerkers in dienst te nemen. Google heeft alle vacatures gedurende twee weken on hold gezet. Nog andere bedrijven hebben zelfs al ontslagrondes aangekondigd.
Walmart ziet dat klanten duurdere spullen zoals kleding en elektronica links laten liggen. Dat wijst erop dat de Amerikaanse consument voorzichtig wordt
Ook de oververhitte huizenmarkt lijkt langzaamaan af te koelen. "Dat heeft niet zoveel te maken met de economie als dusdanig, maar wel met de hogere rente en dus het beleid van de Fed", zegt financieel econoom Tom Simonts van KBC. "De hypotheekrentes met een looptijd van 20 jaar zijn de voorbije maanden opgelopen richting 4 procent. Het is dan ook logisch dat de ontzettend hoge huizenprijzen wat beginnen te dalen."
BEKIJK - "De Europese centrale bank verhoogt de rente niet zo snel omdat dat een buitensporig groot effect heeft op landen zoals Italië, Spanje en Griekenland. Die worden bij elke rentestijging van de ECB geconfronteerd met een rentestijging die bij hen veel hoger is en dat riskeert opnieuw een financiële crisis uit te lokken zoals in 2010", zegt econoom Paul De Grauwe in "Terzake":
Voorzichtige consument
De bedrijfsresultaten van de eerste jaarhelft, die dezer dagen volop binnen lopen, geven een gemengd beeld van de conjunctuur. Bedrijven met prijszettingsmacht zoals Coca-Cola of Unilever kunnen hun hogere kosten grotendeels doorrekenen in hun prijzen.
"Klanten zijn nog altijd bereid om prijsverhogingen te slikken van producten en materialen die ze echt nodig hebben", zegt Simonts. "Maar bij producten die bedrijven en consumenten niet echt nodig hebben, zien we een ander beeld. Grondstoffen zoals koper en ijzer zijn zelfs goedkoper geworden."
De resultaten van Walmart, Amerika’s grootste supermarktketen, bevestigen die trend. Walmart ziet dat klanten duurdere spullen zoals kleding en elektronica links laten liggen en vooral voeding kopen. Dat wijst erop dat de Amerikaanse consument voorzichtig wordt.
"De bedrijfsresultaten geven op dit moment trouwens niet zo'n goed beeld van de economie", nuanceert Simonts. "Veel van de groei gaat terug op oude bestellingen die nu pas verwerkt worden omdat de bevoorradingsproblemen langzaam weggewerkt worden. Het is nu dus belangrijker om naar de bestellingen te kijken dan naar de winst."
Recessie?
Dat de Amerikaanse economie vertraagt, is duidelijk. De vraag is of een recessie om de hoek loert. Dat zou betekenen dat de economie twee kwartalen op rij krimpt. "Als je kijkt naar de sentimentsindicatoren bij de bedrijven, dan is duidelijk dat de economie op dit moment flirt met een recessie of zelfs in een recessie zit", zegt Simonts.
Dat het beleid van de Fed een recessie zou veroorzaken, hoeft niet te verbazen. De voorbije 60 jaar is de centrale bank er maar drie keer in geslaagd om de economie duidelijk af te remmen zonder een recessie te veroorzaken. En het is zelfs nooit gelukt met een inflatie die zo hoog was als nu. De Fed zal de komende maanden op eieren moeten lopen. Ze moet ingrijpen om de inflatie onder controle te krijgen, maar niet te snel en te fors om de economie niet te veel te bruuskeren.
Gevolgen voor ons?
Vier renteverhogingen op vijf maanden tijd maken duidelijk dat de Fed de hoge inflatie veel agressiever bestrijdt dan de Europese Centrale Bank. Die heeft pas vorige week een eerste keer de rente opgetrokken. Simonts vergelijkt de Fed graag met de reclamekaravaan in de Tour. "Je weet dat de wielrenners eraan komen, maar je ziet ze alleen nog niet. Met andere woorden: wat de Fed doet, gaat de ECB ook doen."
De rentevoet die de Fed optrekt, is de kortetermijnrente. Maar die duwt ook de langetermijnrente de hoogte in. En de ervaring leert dat een hogere Amerikaanse langetermijnrente ook bij ons de langetermijnrente doet stijgen. Daardoor zal lenen voor een woning bijvoorbeeld nog wat duurder worden.
Maar de vrees voor een recessie kan die rente in de tang nemen. "Op dit moment moet de rente verhoogd worden, want de inflatie is hoog", zegt Simonts. "Maar tegelijk kan een economische krimp zelf de inflatie wat doen afnemen. De meeste vooruitzichten zien de inflatie de komende jaren uitkomen tot minimaal 2 à 3 procent, hoger dan de economische groei van 1 procent. In zo'n scenario moet je de rente laag houden om de economie aan te zwengelen."
BEKIJK - "Een van de gevolgen van de verhoging van de rentevoet in de VS is dat de euro verder verzwakt tegenover de dollar. Een zwakkere euro betekent dat we meer moeten betalen voor olie en ingevoerde producten. Daardoor kan de inflatie in Europa groter kunnen worden", zegt econoom Peter De Keyzer in "Terzake":
