Direct naar artikelinhoud
NieuwsTaiwan

Vliegtuig Nancy Pelosi geland in Taiwan, China stuurt gevechtsvliegtuigen en kondigt ‘gerichte militaire acties’ aan

Nancy Pelosi bij aankomst op de luchthaven van Taipei.Beeld AP

Het toestel van de Amerikaanse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Nancy Pelosi is geland op de internationale luchthaven van Taipei in Taiwan. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken spreekt over een ‘nieuwe ronde van spanningen en ernstige uitdagingen’ en ziet het bezoek als een enorme provocatie. China kondigde meteen ‘belangrijke militaire oefeningen’ aan in zes gebieden rond Taiwan.

Pelosi landde samen met een delegatie Amerikaanse Congresleden om 22.43 uur lokale tijd (16.43 uur Belgische tijd) nadat ze vanmorgen was opgestegen vanop Kuala Lumpur, de hoofdstad van Maleisië. De delegatie bezoekt deze week de Amerikaanse bondgenoten in de regio.

In de afgelopen dagen waren er al veel geruchten dat Pelosi tijdens haar tour van Oost- en Zuidoost-Azië ook een stop zou maken in Taiwan. Het omstreden bezoek lokte al felle reacties uit van China, en het is afwachten hoe de situatie vandaag en morgen zal evolueren. Verschillende Chinese gevechtsvliegtuigen vliegen al de hele dag dicht langs de middenlijn van de Straat van Taiwan, de zeestraat tussen China en het eiland. Lokale media meldden net voor de landing dat meerdere jets de middenlijn ook hebben overschreden.

Twitter bericht wordt geladen...

Volgens een bron zouden ook meerdere Chinese oorlogsschepen dicht bij het midden van de 180 kilometer brede zeestraat varen. De middenlijn dient als een officieuze grens tussen de territoriale wateren van China en Taiwan. Op beelden die op sociale media werden gedeeld zijn ook gepantserde voertuigen op het strand van de provincie Fujian, het Chinese gebied aan de andere kant van de middenlijn, te zien. 

China kondigde net na de landing extra “belangrijke militaire oefeningen” met onder andere langeafstandsraketten in zes gebieden rond het eiland aan voor de komende dagen, schrijft de Engelstalige staatskrant Global Times. Daarbij zal er met echte munitie geschoten worden, bevestigt het Chinese oostelijke militaire commando.  

De operatie van het leger heeft tot doel “de nationale soevereiniteit en territoriale integriteit resoluut te handhaven en inmenging van buitenaf en separatistische pogingen voor ‘onafhankelijkheid van Taiwan’ krachtig te dwarsbomen”, zei Wu Qian, een woordvoerder van het ministerie van Defensie.

Twitter bericht wordt geladen...

‘Warm welkom’

Het Taiwanese ministerie van Defensie zou op zijn beurt het alertheidsniveau voor het leger vanaf dinsdagochtend tot donderdagmiddag hebben verhoogd, meldt het staatspersbureau van het eiland op basis van anonieme bronnen. Volgens het ministerie heeft het een volledig overzicht over de militaire activiteiten rondom het eiland en zal het op gepaste wijze troepen sturen in het geval van “vijandelijke bedreigingen”. Volgens lokale media zijn in Taipei honderden politiemensen op de been om het bezoek vlekkeloos te laten verlopen.

De Taiwanese regering heeft zich tot nu toe op de vlakte gehouden over het eventuele bezoek. President Tsai Ing-wen wil niet ingaan op vragen erover. Haar premier Su Tseng-chang sprak alleen zijn dankbaarheid uit voor Pelosi’s steun aan Taiwan in de afgelopen jaren, en stelde dat bevriende buitenlandse gasten een ‘warm welkom’ te wachten staat. De Amerikanen hielden eerder al rekening met een Chinese militaire “demonstratie van macht” rond het omstreden bezoek van de Amerikaanse toppolitica. 

Pelosi's vliegtuig vloog vanuit Kuala Lumpur oostwaarts, om boven Indonesië richting noorden af te draaien, zo tonen de vluchtgegevens op de website FlightRadar24. Rond 14.30 uur Belgische tijd vloog het toestel ten oosten van de Filipijnen, rond 16 uur bevond het zich ter hoogte van de Taiwanese zuidkust. Bij de landing in Taipei om 16.43 uur onze tijd vermeed het dus de zeestraat tussen China en Taiwan. Pelosi zou morgenochtend het parlement in Taipei toespreken en president Tsai Ing-wen ontmoeten.

Pelosi is de hoogstgeplaatste Amerikaanse politicus in 25 jaar tijd die het eiland bezoekt. Haar voorganger Newt Gingrich bracht in 1997 een bezoek aan de Amerikaanse bondgenoot. Als Congreslid is ze weliswaar geen onderdeel van de Amerikaanse regering. Die regering haastte zich de afgelopen dagen dan ook om te benadrukken dat Pelosi’s bezoek haar eigen keuze is en geen teken van gewijzigd Amerikaans beleid ten opzichte van China. 

Eén China-beleid

Het bezoek van Pelosi ligt bijzonder gevoelig in China, omdat het niet zou stroken met het Eén China-beleid van de VS. Dat beleid houdt in dat de Verenigde Staten de Volksrepubliek China onder leiding van de Communistische Partij erkennen als enige wettige vertegenwoordiger van China, en dat zij voor kennisgeving aannemen dat de Chinezen Taiwan als hun grondgebied beschouwen. In China wordt dat beleid nogal eens geïnterpreteerd alsof de VS de Chinese claim op Taiwan erkennen, maar dat is niet zo.

Sinds de jaren zeventig maakte het Eén China-beleid nauwere relaties tussen de VS en China mogelijk, terwijl de VS hun steun aan Taiwan niet volledig in hoefden te trekken. Zo zijn de Amerikanen nog steeds wettelijk verplicht om Taiwan in staat te stellen zichzelf te verdedigen tegen Chinese agressie, en zijn er Amerikaanse diplomatieke vertegenwoordigers in Taiwan en vice versa.

De komst van Amerikaanse hoogwaardigheidsbekleders naar Taiwan dreigt dit delicate evenwicht te verstoren. Meteen na de landing stuurde het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken een mededeling naar buiten waarin het zegt dat de Verenigde Staten “continu het Eén China-beleid onderuit haalt”. Experts vermoeden dan ook dat de Taiwanezen niet de indruk willen wekken dat het bezoek van Pelosi op hun verzoek plaatsvindt. Daarmee zou het eiland zich de toorn van China op de hals kunnen halen, terwijl die zich nu voornamelijk op Washington richt. Tegelijkertijd is Taiwan ook sterk afhankelijk van steun vanuit de VS, en wil het zich dus niet te afstandelijk opstellen.

Lees ook

‘Terugkrabbelen kan niet meer’: waarom Nancy Pelosi Taiwan bezoekt en China ergert

China en VS op ramkoers over Taiwan: Biden ‘speelt met vuur’ volgens Chinese president Xi Jinping

Taiwan trekt altijd aan het kortste eind, of Nancy Pelosi het land nu wel of niet bezoekt

Portret: Nancy Pelosi, de verketterde koningin van de Democraten

‘Onwankelbare’ steun

Het communistische regime van China heeft al herhaaldelijk gewaarschuwd “niet met vuur te spelen” rond Taiwan en nam behalve de militaire ook verschillende economische maatregelen. Zo heeft het land vandaag de verzendingen van meer dan honderd Taiwanese voedselexporteurs naar het land geblokkeerd. 

Pelosi zegt met haar bezoek haar “onwankelbare” steun te willen uiten voor de naar volledige onafhankelijkheid strevende Taiwanezen. “Het bezoek van onze delegatie aan Taiwan is een eerbetoon aan de niet aflatende inzet van Amerika om de levendige democratie van Taiwan te steunen. Onze gesprekken met de Taiwanese leiders bevestigen onze steun aan onze partner en bevorderen onze gedeelde belangen, waaronder het bevorderen van een vrije en open Indo-Pacific-regio. Amerika’s solidariteit met de 23 miljoen inwoners van Taiwan is vandaag belangrijker dan ooit, nu de wereld voor de keuze staat tussen autocratie en democratie.”

Twitter bericht wordt geladen...

 Ze is al langer een fervent criticus van de Chinese communistische partij en steunde de prodemocratische protesten in Hong Kong van de afgelopen jaren. In 1991 hield ze met twee andere Congresleden tijdens een officieel bezoek aan China een korte herdenking op het Plein van de Hemelse Vrede voor de demonstranten die daar twee jaar eerder om het leven waren gekomen door overheidsgeweld. Haar kiesdistrict in San Francisco bestaat voor bijna een derde uit Aziatisch-Amerikanen, van wie de meesten weinig op hebben met de Chinese regering.

Pelosi gisteren bij haar bezoek aan Maleisië.Beeld AP

Net vanmiddag werden ook verschillende Taiwanese overheidswebsites aangevallen waardoor ze korte tijd offline raakten. Onbekende hackers vielen onder andere de website van de Taiwanese presidente aan. Volgens de medewerkers van de presidente was er een storing van ongeveer 20 minuten, maar functioneert alles nu weer normaal. Wie er achter de cyberaanval zat, is niet duidelijk. 

De oplopende spanningen leidden vanochtend al tot zenuwachtigheid op de aandelenbeurs. De aandelenindex in Hongkong daalde met meer dan 3 procent. Die in Taiwan ging met 2,1 procent omlaag.

Twitter bericht wordt geladen...