Oekraïne heeft opgeroepen om de graandeal die op 22 juli werd ondertekend met Rusland, uit te breiden naar andere producten zoals metalen. “Wat is het verschil tussen graan en ijzererts?”, zei Taras Kachka, de Oekraïense minister van Economie.
Kachka’s uitspraken komen er nadat de Razoni, een graanschip dat onder de vlag van Sierra Leone vaart, maandagochtend het eerste vaartuig was dat uit de Oekraïense havens vertrok sinds de oorlog begon. Zo’n 16 andere schepen zouden nog wachten om te vertrekken.
De deal, die door Rusland en Oekraïne werd ondertekend in Turkije, dat als bemiddelaar optrad, zou ervoor moeten zorgen dat schepen veilig graan uit de Oekraïense havens moeten kunnen verschepen. Rusland zou die niet aanvallen, zolang het, samen met functionarissen van Oekraïne, Turkije en de Verenigde Naties (VN) de schepen kan inspecteren, om te verzekeren dat er zich geen wapens aan boord bevinden.
Kachka stelt nu voor dat de deal kan worden gebruikt als sjabloon voor andere grondstoffen, want handelaren en exporteurs “testen altijd de limieten”. Oekraïne was voor de oorlog een grote exporteur van onder andere staal, ijzer, nikkel en koper. Ook cruciale grondstoffen als neon en platinum werden in Oekraïne ontgonnen of verwerkt.
Ook in het voordeel van Rusland
Mykhailo Podolyak, de adviseur van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, zei dat de graandeal zal standhouden, zolang het ook de Russische economische belangen dient. “Het lijkt mij dat deze karavanen nog enige tijd heen en weer zullen gaan met de Russische karavanen, die ook graag hun graan willen verschepen”, zei de politicus. Hij waarschuwde daarbij wel dat Rusland op een of andere manier toch nog de doorgang zou kunnen blokkeren.
Rusland zelf zegt dat de deal niet bedoeld is om enkel op korte termijn graan te exporteren. Dmitry Peskov, woordvoerder van het Kremlin, zei dat “dit geen eenmalig mechanisme is, maar een mechanisme dat ontworpen werd om te verzekeren dat de export van graan dat zich in de havens heeft opgehoopt kan doorgaan.”
Hoewel het dat taalgebruik hanteert, schoot Rusland de dag nadat de deal werd ondertekend raketten af op de grootste Oekraïense havenstad Odessa.
(kg)
