Vorig weekend trokken honderden landgenoten naar het Franse Rijsel. Ze kregen er een gratis vaccin tegen de apenpokken toegediend. Waarom zijn er in de buurlanden meer vaccins dan hier? Die vraag kreeg minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) woensdag voorgeschoteld tijdens een pers­moment over de apenpokken. ‘Een ­belangrijke vraag’, zei de minister. ‘Dat moeten we binnen de regering eens bekijken.’

• Opinie | Een apen­pokken­vaccin in oktober? Dat is niet ernstig

Eigenlijk heeft België al jaren een ‘enorme stock’ vaccins die werken tegen het apenpokkenvirus, al gaat het om tweedegeneratievaccins tegen de traditionele – veel dodelijkere – pokken. ­Volgens experten zijn de gezondheids­nadelen van deze vaccins te groot om ze preventief in te zetten, bijvoorbeeld voor risicocontacten.

Sinds 2013 is er een derdegeneratievaccin op de Europese markt, met minder bijwerkingen. Frankrijk en Nederland kochten er al, nog voor de apenpokkencrisis uitbrak. Hoeveel, dat is in Frankrijk militair geheim. De aankoop kwam er ­immers als maatregel in het geval de ­reguliere pokken als biologisch wapen zouden worden ingezet. Nederland geeft wel een getal: zo’n 70.000 vaccins.

• Wat weten we over de apenpokken in België?

Ons land bestelde na het uitbreken van de apenpokkencrisis ruim 33.000 dosissen. Daarvan heeft België er maar 3.240 ter beschikking, en werden er al 339 gezet. De resterende 30.000 dosissen zouden in het vierde kwartaal van dit jaar worden geleverd. Sneller is moeilijk, omdat de Deense fabrikant Bavarian ­Nordic de plotse grote vraag niet zomaar kan bijhouden. De Europese Commissie bestelde 110.000 dosissen.

Rest de vraag waarom België niet ­eerder derdegeneratievaccins kocht. ‘Het is veeleer toeval dat enkele landen, zoals Frankrijk en Nederland, al omschakelden naar het nieuwe vaccin’, meent viroloog Marc Van Ranst. ‘Nergens staat het hoog op de agenda, omdat het risico op bio­terreur met pokken enorm klein is. Alleen in een labo in de Verenigde Staten en in Rusland zit het pokkenvirus in de vriezer. Evengoed waren we nu aan het praten over een miljoenenverspilling aan vaccins voor een ziekte die al weg is.’

Vandenbrouckes voorganger, Maggie De Block (Open VLD), zegt dat ze nooit info over het nieuwe vaccin heeft gekregen en dat een aankoop nooit ter sprake is gekomen.