Oekraïne zegt dat het met tegenoffensief in zuidelijke regio Cherson is begonnen: hoe geloofwaardig is dat?

Oekraïense troepen hebben in het zuiden van het land een offensief gelanceerd "in vele richtingen, onder meer in de regio van Cherson", zo citeerde de Oekraïense openbare omroep Natalia Hoemenjoek, woordvoerder van de zuidelijke strijdkrachten. 

Niet ver van de stad Cherson zou een eerste Russische verdedigingslinie doorbroken zijn. De voorbije nacht en vanmorgen zijn explosies gemeld op verschillende plaatsen in de regio. Burgers worden opgeroepen te evacueren.

Maar hoe geloofwaardig zijn die berichten, die nog niet onafhankelijk kunnen worden geverifieerd? "Op dit moment is het ten zeerste aangewezen om een slag om de arm te houden en om met twee woorden te spreken", zegt oud-kolonel en defensiespecialist Roger Housen. "Moskou heeft nog niet gereageerd, en ook in Washington en Londen valt op dit moment weinig nieuws te rapen." 

Voorzichtigheid is des te meer geboden omdat Oekraïne al twee maanden een tegenoffensief aankondigt om het zuiden van het land te heroveren op de Russische troepen. "Maar op het terrein hebben we nog altijd niet veel gezien", zegt Housen.

Een groot Oekraïens tegenoffensief ziet Housen op korte termijn ook niet gebeuren. "Op dit moment zijn de Oekraïense strijdkrachten daar niet toe in staat omdat ze gewoonweg onvoldoende militaire middelen - tanks, infanterie, houwitsers - hebben. Bovendien zijn de Russen zich al sinds eind mei aan het ingraven in de regio Cherson, waar ze een sterke defensieve stelling hebben uitgebouwd", zegt Housen. 

"Om met enige kans op succes een offensief te lanceren, zou je een overwicht van 3 tegen 1 moeten hebben. Maar nu houden de strijdende partijen elkaar in evenwicht en zijn de krachtenverhoudingen 1 tegen 1. Op dit moment is een groot offensief volgens mij dus onmogelijk." 

Waarom duiken de berichten dan op, en waarom juist nu? Roger Housen ziet twee mogelijkheden. "De meest waarschijnlijke optie is dat een lokale Oekraïense commandant vandaag een zwak punt heeft ontdekt in de Russische linies en heeft besloten om een - weliswaar klein - offensief in te zetten om een kleine doorbraak te trachten te verwezenlijken", zegt hij. 

De andere, volgens Housen minst waarschijnlijke optie is dat de Oekraïners een afleidingsmanoeuvre hebben opgestart om de Russen op een verkeerd been te proberen te zetten. Zodat die hun troepen verplaatsen, waarna er mogelijk elders een tegenoffensief met kans op succes kan worden gelanceerd. 

Deze verklaring zou kunnen worden gekoppeld aan de beschietingen van de voorbije nacht en vanochtend. "Die zouden kunnen worden gezien als wat in het militaire jargon shaping operations worden genoemd, operaties die tot doel hebben om het slagveld vorm te geven voorafgaand aan een offensief", zegt Housen.      

Mochten de beschietingen van de voorbije uren toch de voorbode zijn van een grotere aanval, dan schat Housen de kansen op Oekraïens succes niet hoog in. "Ze kunnen lokaal een aantal dorpen, een aantal vierkante kilometers heroveren, maar dan zal het ongetwijfeld opnieuw vastlopen op die sterke Russische verdediging", meent hij. "De kans is reëel dat de boemerang terugkeert in het gezicht van Oekraïne." 

Hoe dan ook staat de Oekraïense regering onder druk omdat ze nu al twee maanden lang een groot tegenoffensief in het zuiden aankondigt. "Ze hebben verwachtingen gecreëerd, niet alleen bij de eigen bevolking maar ook bij het Westen", zegt Housen. Mogelijk dienen de berichten over het tegenoffensief dan ook om een signaal te geven dat de wapensystemen die vanuit het Westen worden geleverd wel degelijk worden gebruikt en dat ze een meerwaarde kunnen betekenen."