De nieuwe Britse premier Liz Truss schuift haar principes opzij om de koopkrachtcrisis te bezweren
‘Hoe zwaar de storm ook is, de Britse bevolking is sterk genoeg om deze te weerstaan.’ Deze woorden sprak Liz Truss toen ze dinsdagmiddag voor het eerst als Britse premier arriveerde bij 10 Downing Street. Opvallend: haar regering zal voor het eerst geen witte man in één van de topfuncties tellen.
In de korte toespraak, die bijna in het water was gevallen door een wolkbreuk, uitte de verse Britse premier Liz Truss het verlangen om het kwakkelende Groot-Brittannië weer aan de praat te krijgen. Tevens beloofde Truss, de vierde Conservatieve premier in zeven jaar, haar landgenoten te helpen tijdens de energiecrisis. ‘Het zal niet makkelijk worden’, zo temperde ze de verwachtingen.
Een paar uur voordat ze in de ambtswoning arriveerde, had Liz Truss de handen geschud van die andere Elizabeth. Bij de ceremonie in Balmoral Castle hield de Britse koningin, een ruitjesrok dragend, zich staande met een wandelstok, toen ze Truss vroeg of ze haar vijftiende premier wilde worden.
Liz meets Liz, zo is de ontmoeting omschreven. Normaal gesproken zou deze beëdiging in Buckingham Palace hebben plaatsgevonden, maar de 96-jarige vorstin was te zwak om naar Londen te reizen. Ze voelde zich wel te goed om deze taak aan haar oudste zoon Charles over te laten.
Afscheid Johnson
Kort daarvoor had de koningin bezoek gehad van de afscheid nemende Boris Johnson, met wie ze veertig minuten heeft gesproken. De wisseling van de macht was om half acht begonnen, toen Johnson voor het laatst 10 Downing Street verliet. In de stralende ochtendzon gaf hij een korte toespraak, waarin hij de successen van zijn drie jaar durende termijn op een rij zette; van het snelle vaccinatieproces tot de vroegtijdige steun aan het belegerde Oekraïne. Johnson liet nog eens doorschemeren dat hij het volkomen onterecht vindt dat hij door zijn collega’s twee maanden geleden opzij is gezet.
Op typerende wijze vergeleek hij zichzelf met een draagraket ‘die na een lancering zijn rol heeft vervuld en zich rustig in de atmosfeer terugtrekt om op onzichtbare wijze te landen in een of andere obscure uithoek van de Stille Oceaan’. Tegelijkertijd zinspeelde de classicus op een terugkeer door te verwijzen naar de Romeinse veldheer Cincinnatus, die na een gewonnen oorlog terugkeerde naar het eenvoudige boerenbestaan. Na een opstand onder de verarmde bevolking keerde hij naar Rome terug, om als een verlichte alleenheerser te gaan regeren.
Energiecrisis
Met een opstand onder de bevolking kan Truss te maken krijgen als ze niets doet aan de energiecrisis die burgers kan veroordelen tot koude armoede en bedrijven tot faillissement. Als ze niets doet, kunnen de kosten van het levensonderhoud uit de hand lopen, met pints die twintig pond kosten. In de komende dagen zal Truss, die het liefst ziet dat de vrije markt haar gang gaat, een reddingspakket bekendmaken. Naar verluidt wil ze een nieuw plafond op energierekeningen, zodat niemand meer dan omgerekend 2.900 euro per jaar gaat betalen voor gas en licht.
Door de coronacrisis zag Johnson zich indertijd genoodzaakt zijn vrijheidsideaal (tijdelijk) opzij te zetten, met de energiecrisis wacht Truss eenzelfde breuk met haar ideologische principes.
Geen enkele witte man bij nieuwe topministers
Kwasi Kwarteng (Financiën)
Ook in de regering-Truss zal de beroemde kostschool Eton goed vertegenwoordigd zijn. Naast Jacob Rees-Mogg is daar Kwasi Kwarteng (47), de nieuwe minister van Financiën. Deze zoon van een advocaat en een diplomaat wordt gezien als de rijzende ster binnen de Conservatieve Partij. Hij werkte, met Truss en twee andere Conservatieven, aan het thatcheriaanse manifest Britannia Unchained. Tevens schreef Kwarteng Ghosts of Empire, een genuanceerd boek over het koloniale verleden. Hij promoveerde in economische geschiedenis aan Cambridge University en zal al zijn kennis op dat gebied nodig hebben om de Britse economie te redden. Eerder dit jaar verhuisde hij naar Greenwich, waar hij in dezelfde straat woont als Truss. Nu worden ze buren op Downing Street.
James Cleverly (Buitenlandse Zaken)
Net als Financiën zal ook het prestigieuze departement van Buitenlandse Zaken worden geleid door een politicus met immigrantenafkomst. James Spencer Cleverly werd 53 jaar geleden geboren in het ziekenhuis van Lewisham, als zoon van een Britse taxateur en een vroedvrouw uit Sierra Leone. Hij genoot privaat onderwijs, waarna hij naar de militaire academie ging. Een van zijn eerste betrekkingen was bij de Verenigde Nederlandse Uitgeverijen. Nadat hij in 2015 afgevaardigde was geworden voor de stad Braintree, maakte hij snel carrière binnen de Conservatieve Partij, geholpen door zijn stem voor Brexit en steun voor Johnson. In 2020 betrad hij Buitenlandse Zaken als staatssecretaris voor het Midden-Oosten en noordelijk Afrika. Afgelopen juli werd hij minister van Onderwijs.
Suella Braverman (Binnenlandse Zaken)
Nadat Truss de stemming gewonnen had, maandag, kwam al snel het bericht dat Priti Patel was afgetreden, de minister van Binnenlandse Zaken. Ze zag de bui al hangen, omdat Truss had laten doorschemeren dat ze Suella Braverman (42) op deze zware post wil. De 42-jarige zat als juridisch adviseur in de regering-Johnson en was zelf kandidaat voor het leiderschap van de partij. Nadat ze in de tweede stemronde was afgehaakt, besloot ze Truss te steunen. Deze dochter van immigranten uit India en Kenia heeft zichzelf in het verleden trots omschreven als ‘een kind van het Britse Wereldrijk’. Deze voormalige Erasmus-uitwisselingstudente heeft jarenlang de European Research Group voorgezeten, de invloedrijke Brexit-groepering binnen de Conservatieve Partij.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
