Grote zorgen in Nederland over Belgische bron van PFAS-lozingen

De bevoegde Nederlandse dienst Rijkswaterstaat stelt in een vertrouwelijke brief aan de Vlaamse overheid dat Nederland door de lozingen van Indaver niet kan voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water. De lozingen leiden tot een “verboden achteruitgang” van de waterkwaliteit. Indaver is onder meer verantwoordelijk voor de verwerking van het PFAS-afval van Chemours in Dordrecht. “Zo komt het afval van Chemours via een achterdeur dus toch weer ons land binnen”, aldus milieuchemicus Chiel Jonker van de Universiteit Utrecht.

In februari van dit jaar heeft Rijkswaterstaat in een vertrouwelijke brief uitvoerig bezwaar gemaakt tegen een uitbreiding van de vergunning van Indaver. In de brief, die is verzonden namens minister Mark Harbers (de Nederlandse minister van Infrastructuur en Waterstaat), wordt gesteld dat Nederland door de lozingen van de Antwerpse afvalverwerker niet aan Europese wetgeving voor waterkwaliteit kan voldoen.

Voorts stelt Rijkswaterstaat dat door de lozingen de concentraties PFAS in vis in de Zeeuwse wateren “onaanvaardbaar verder verslechteren”. En in juni stuurde Rijkswaterstaat ook nog een brief waarin het agentschap de Vlaamse overheid wijst op de “maatschappelijke problemen” die de hoge concentraties in de Westerschelde veroorzaken.

Ook de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant uit haar “zorgen” aan de Vlaamse overheid over de uitbreiding van de vergunning, “gezien de afstroom naar Nederlandse Natura 2000-gebieden, waar ook voedselproductie plaatsvindt”.

Zembla laat ook de Vlaamse milieu-advocaat Isabelle Larmuseau aan het woord. Zij werd als deskundige door de Vlaamse parlementaire onderzoekscommissie over 3M gehoord. Volgens haar tonen de documenten die Zembla in handen heeft dat het PFAS-schandaal nog veel groter is dan bekend. “De parlementaire onderzoekscommissie zou heropgestart moeten worden. Om nu te oordelen over de exploitatie van Indaver en zeker over de afvalstromen die vanuit Nederland zijn gekomen naar Vlaamse afvalverwerkers. Dat vraagt om een verdergaand onderzoek en een nieuw debat”, zo klinkt het.

Uit de stukken die Zembla in handen heeft blijkt ook dat binnen de Vlaamse overheid grote zorgen bestaan over de milieueffecten voor Nederland. Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) heeft Indaver op 18 juni nieuwe strenge normen opgelegd. Dat gebeurde kort nadat er op hoog niveau “ambtelijk overleg” heeft plaatsgevonden tussen de Vlaamse en Nederlandse overheid over Indaver.

Voor alle PFAS-stoffen geldt vanaf die datum een lozingslimiet van 0,1 microgram per liter. Larmuseau: “Dat mag dan misschien wel laag ogen, maar dat is nog altijd veel te hoog voor de Europese Kaderrichtlijn Water.” Indaver heeft aangegeven “onmogelijk” aan de lozingsnormen te kunnen voldoen zonder het “geheel of gedeeltelijk stilleggen” van het bedrijf, blijkt uit een uitspraak van de Vlaamse Raad voor Vergunningsbetwistingen van 3 augustus.

De Vlaamse Milieu-inspectie heeft tegenover Zembla toegegeven “tot op heden niet gehandhaafd te hebben op de opgelegde norm”.

Herbekijk ook: Alarmerend hoge PFAS-waarden in Westerschelde

Herbekijk ook: Uitgelegd - wat zijn PFOS?