De forse stap, een verhoging van de depositorente met 75 basispunten door de Europese Centrale Bank (ECB) was verwacht, omdat de inflatie hoger en hardnekkiger is dan wat de ECB had verwacht. Daardoor stond de geloofwaardigheid van de centrale bank mee op het spel. Met deze forse renteverhoging toont de ECB dat de strijd tegen inflatie haar menens is, ook al is de economie aan het verzwakken en kampt Europa met een energiecrisis.

Precies vanwege de verzwakkende economie had een minderheid van economen verwacht dat de ECB zou kiezen voor een renteverhoging van 50 basispunten, maar de ECB kiest dus voor een krachtiger signaal.

Hogere inflatie, lagere groei

De ECB trekt ook haar inflatieverwachtingen op. De bank verwacht nu dat de inflatie dit jaar uitkomt op gemiddeld 8,1%, 5,5% in 2023 en 2,3% in 2024. Vooral voor volgend jaar is de ECB pessimistischer. Tot voor kort ging de bank nog uit van een inflatie van 3,5% in 2023 maar dat zou dus 5,5% worden.

De ECB verlaagt dan weer haar groeiverwachtingen. Volgend jaar zou de groei beperkt blijven tot 0,9% terwijl eerder op 2,1% gemikt werd. De groei zou in het laatste kwartaal van dit jaar en het eerste kwartaal van 2023 stilvallen. De combinatie van hoge inflatie en lage groei staat bekend als stagflatie. Een moeilijk te bestrijden gegeven.

De renteverhoging is de tweede die de ECB dit jaar doorvoert. Op 21 juli had de ECB de depositorente al met 50 basispunten verhoogd tot nul procent en een einde gemaakt aan de negatieve rente. Maar zelfs met een depositorente van 0,75 procent en een inflatie die flirt met de 10 procent blijft de reële rente uitgesproken negatief, dat is ook zo op basis van de inflatieverwachtingen op lange termijn.

Het rentebeleid van de ECB wordt vooral door de financiële markten met argusogen bekeken, maar is ook relevant voor de spaarder. De rente op een spaarboekje, inclusief getrouwheidspremie, bedraagt op dit moment maar 0,11 procent. Banken zullen de rente moeten verhogen, maar het is afwachten hoe sterk. Wat de renteverhoging ook wordt, het kan het verlies aan koopkracht door de inflatie niet compenseren.