LEES OOK. Jaren over nagedacht, 250.000 euro gekost, maar glazen ‘kooien’ “in strijd met de mensenrechten”

Assisenvoorzitter Laurence Massart besliste vorige week dat de individuele glazen boxen voor de beschuldigden weg moeten. Ze vormen volgens haar een inbreuk op de mensenrechten, en ze schreef een uitgebreid arrest om dat te beargumenteren. De beschuldigden zouden moeizaam kunnen overleggen met hun advocaat, ze zouden de debatten niet goed kunnen volgen. Dat alles staat volgens Massart een eerlijk proces in de weg.

Die beslissing heeft nu grote gevolgen voor de start van het terreurproces. Dat kan niet beginnen op 10 oktober. De FOD Justitie heeft woensdagavond laat aan de assisenvoorzitter laten weten dat er tegen dan onmogelijk een nieuwe beschuldigdenbank kan worden gebouwd die wel aanvaardbaar is voor haar. De voorzitter was verwonderd toen het probleem donderdagochtend in de assisenzaal werd opgeworpen door het Openbaar Ministerie. Ze had de bewuste mail nog niet gezien, zei ze.

Ze gaat nu een brief schrijven naar de FOD Justitie om verduidelijking te vragen. Met name of de jurysamenstelling op 10 oktober toch nog kan doorgaan met een soort van tussenoplossing. Ze denkt dan bijvoorbeeld aan een open box zonder veiligheidsglas. Ze wil ook weten of de definitieve aanpassingen dan drie weken later klaar kunnen zijn, zodat het proces dan kan starten. Zoniet dan dreigt de hele jurysamenstelling ook verdaagd te moeten worden, inclusief een nieuwe oproeping voor de honderden geselecteerde kandidaat-juryleden.

En zo wordt de bal teruggekaatst naar de FOD Justitie. Maar daar zijn ze duidelijk over de problemen waar ze voor staan. De huidige constructie - met metalen profielen en loodzwaar veiligheidsglas - laat zich echter niet zomaar afbreken. Dat moet met grote omzichtigheid gebeuren. De bekabeling moet ook weggehaald worden. En dan is het nog de vraag hoe snel dat alternatief er kan komen, en hoe dat er dan exact moet uitzien.

Vermoedelijk zal de nieuwe beschuldigdenbank naar het model zijn van de constructie bij het terreurproces in Parijs, waar de beschuldigden allemaal samen zaten. Ook achter glas, maar met grotere uitsparingen om betere communicatie mogelijk te maken. Maar het is nog onduidelijk hoeveel tijd het zal kosten om die te bouwen.

Tegen 10 oktober een tijdelijke oplossing bouwen zonder veiligheidsglas zal onvermijdelijk een discussie over de veiligheid doen losbarsten, want net het veiligheidsargument was een van de belangrijkste redenen om alle beschuldigden individueel in een glazen box te stoppen.

Het onvermijdelijke uitstel is een blamage voor de Belgische justitie. De organisatie van het terreurproces wordt al drie jaar voorbereid. Honderden slachtoffers wachten met ongeduld en spanning op de afloop. De assisenvoorzitter had vorige week zelf nog gezegd dat er uit respect voor de slachtoffers alles aan moest worden gedaan om uitstel te voorkomen.