Het Monitoringcomité – een groep topambtenaren – drukt de regering-De Croo nog eens met de neus op de feiten. Vanaf volgende week starten de gesprekken over een begroting voor volgend jaar én het verkiezingsjaar 2024. Maar veel marge om ook in 2023 verder de energiepil te verzachten voor burgers en ondernemingen is er niet.

Bij ongewijzigd beleid kijkt de federale overheid volgend jaar aan tegen een begrotingstekort aan van 23,14 miljard euro of 4 procent van het bruto binnenlands product. Zo blijkt uit het rapport dat het Monitoringcomité publiceerde. Dat is drie miljard euro meer dan het cijfer waarmee in juli nog rekening werd gehouden. Voor dit jaar wordt het tekort geraamd op 19,6 miljard euro.

Dure energiemaatregelen

De torenhoge inflatie en de verlenging van een pakket energiemaatregelen tot maart volgend jaar duwen de begroting nog dieper in het rood dan in juli werd verwacht. Door de hoge inflatie zullen onder meer de uitkeringen en ambtenarenlonen volgend jaar meer aangepast moeten worden dan eerder gedacht. Terwijl het Monitoringcomité eerder uitging dat de hoge inflatie de regering-De Croo volgend jaar 597 miljoen euro extra zou kosten, houdt het nu rekening met een bedrag van 1,7 miljard euro.

   • Hoeveel energiekorting krijgt u van de regering-De Croo?

Wat de rekening ook verder doet aantikken is de verlenging van een aantal energiemaatregelen zoals de verlaging van het btw-tarief op gas en elektriciteit, de verlaging van de accijnzen op benzine en diesel en de uitbreiding van de doelgroep voor het sociaal tarief. De verlenging van die maatregelen tot eind maart kost alleen al 1,48 miljard euro.

Ook met de energiekorting van net geen 400 euro waarover de regering De Croo vorige week besliste is al rekening gehouden. De uitgaven - ongeveer een miljard euro - slaan wel nog op de begroting van dit jaar. Maar her en der wordt al geopperd - zeker in linkse hoek - om de maatregelen ook nog toe te passen in januari en februari. Dat zou meteen nog eens een extra uitgave betekenen bovenop het tekort van 23 miljard volgend jaar.

Anderzijds rekent de regering-De Croo op de overwinstbijdrage om een stuk van de kosten goed te maken. Er wordt naar minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) gekeken om daarover tegen eind september een voorstel op tafel te leggen.

Die 23 miljard euro is trouwens enkel het tekort van de federale overheid. Daarbij moet nog het tekort van de regio’s en de lokale overheden geteld worden om tot het totale Belgische tekort te komen. Daarover geeft het Monitoringcomité geen nieuw cijfer. Ruwe cijfers van het Planbureau van twee weken geleden toonden al aan de het globale Belgische tekort zo’n 31,5 miljard euro bedraagt.

De Croo & co weten dus wat te doen de komende weken. In de regering is afgesproken om jaarlijks een inspanning van 0,2 procent van het BBP te doen – een klein miljard euro. Daarbovenop kan nog een extra inspanning komen afhankelijk van de economisch groei. Maar niemand verwacht dat deze ideologisch verdeelde regering een extra sprong richting evenwicht gaat maken.

‘Hoe moeilijk de budgettaire situatie ook is, toch zullen we er alles aan moeten doen om het structureel tekort in te dijken’, reageert staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker (Open VLD) nochtans op het rapport. Structureel - zonder rekening te houden met eenmalige uitgaven en economische schommelingen - bedraagt het tekort ook nog altijd 17,4 miljard euro. Om dat in te dijken zijn ernstige structurele hervormingen nodig, maar de pensioenhervorming heeft al bewezen dat de regering-De Croo daar moeilijk in slaagt. De voorzitters van de regeringspartijen bestempelden zelf die hervorming als veel te mager.