‘Het zou gek zijn om de deur te sluiten net nu we eindelijk mee richting kunnen geven aan gedragen oplossingen. We volgen dit hobbelige dossier al twintig jaar op.’ Dat zegt Jef Van de Wiele van de lokale Natuurpunt-afdeling die het met PFAS vervuilde natuurgebied Blokkersdijk naast de fabriek van 3M in Zwijndrecht beheert. ‘Kan de aanpak beter, met strengere bodemnormen? Uiteraard. We willen dat de natuurhinder stopt. Maar we geloven momenteel in de aanpak van het kabinet. De komende veertien dagen zitten we om de paar dagen samen. Betekent dit dat we onze kritische houding laten varen en zullen meevaren met de stroom? Nee.’

De druk op de overheid is erg hoog, vindt Natuurpunt, mede door de rechtszaken aangespannen door onder andere Greenpeace en activist Thomas Goorden. ‘Die pluim valt zeker op hun hoed te steken. Ook vanwege hun expertise en daadkracht is het jammer dat ze van de onderhandelingstafel zijn vertrokken.’

Geen druk van kabinet

‘We moeten blijven. Het gaat om het welzijn van onze inwoners, de nodige milieuzorg en zorg voor ons patrimonium’, meent ook Zwijndrechts schepen voor Leefmilieu Steven Vervaet (Groen), die hoopt dat praten mogelijk zal blijven, ondanks het feit dat sommige partijen zijn opgestapt.

Ook Bond Beter Leefmilieu – dat eveneens naar de rechtbank trok – betreurt het vertrek van onder meer Greenpeace. ‘We willen blijven om te garanderen dat het akkoord leidt naar een breed gedragen sanering, die de schade voor milieu en mens herstelt op korte en lange termijn’, zegt algemeen directeur Danny Jacobs.

Jacobs’ organisatie krijgt dit jaar net geen miljoen euro Vlaamse subsidies. Bestaat daardoor het risico dat ze voorzichtiger zullen zijn tegenover de overheid? ‘Theoretisch is dat mogelijk, en in het verleden zijn we al eens als te kritisch ervaren, maar hier voelen we geen enkele druk vanuit het kabinet. We hebben eerder al juridische procedures opgestart, maar ook nadien gingen we weer aan tafel. We willen dat problemen worden opgelost.’

Tot in de eeuwigheid

Er was ook protest tegen een vertrouwelijkheidsclausule die tot in de eeuwigheid zou duren. ‘Zo ervaren we dat niet’, zegt Van de Wiele. ‘Het is logisch dat je tijdens de gesprekken niet naar de pers stapt. Maar nadien moet er wel gepraat kunnen worden, in de eerste plaats door Vlaanderen, dat een akkoord in en rond Zwijndrecht moet verdedigen.’

‘Als we praten, willen we een veilige ruimte. Niet dat je na afloop níéts mag zeggen, maar dat je discreet bent over individuele standpunten van personen of organisaties, lijkt me normaal’, zegt Jacobs.