Waals woonzorgcentrum trekt aan de alarmbel: "Jaarbudget energie al na zes maanden op"
Woonzorgcentrum Malvina in het Waals-Brabantse Limelette trekt aan de alarmbel. “Ons budget voor energie is op. Vorig jaar betaalden we in totaal zo’n 25.000 euro voor gas en elektriciteit, eind juni zaten we al aan 29.000”, vertelt directeur Alexandre Dobbelaere aan RTL Info. En hij is niet de enige. “Dit is een algemeen probleem”, weet Vincent Frédéricq van Femarbel, de federatie van commerciële rusthuizen in Wallonië en Brussel.
Twee opvallende getuigenissen in de nieuwsuitzending van RTL Info. Directeur Alexandre Dobbelaere van woonzorgcentrum Malvina in Limelette zit met de handen in het haar. “Eind juni al werd ons jaarbudget voor gas en elektriciteit overschreden: vorig jaar betaalden we in totaal ongeveer 25.000 euro, nu zitten we voor zes maanden aan 29.000 euro.” Residentie Malvina is een klein familiebedrijf dat plaats heeft voor 66 rusthuisbewoners.
Bezuinigen is haast onmogelijk, duidt Dobbelaere: “Oudere mensen krijgen het vaak sneller koud, en dus moet de temperatuur overal in het rusthuis verplicht 22 graden bedragen. We gaan hen niet dwingen om wollen truien en sokken te dragen.” De hogere energiekosten aan de bewoners doorrekenen, wil hij evenmin. “Binnenkort moeten we ons de vraag stellen of we doorgaan of dat we het rusthuis moeten verkopen.”
Woonzorgcentrum Corbisier in Les Bon Villers vertelt hoe ze proberen bezuinigen op de kleine dingen. “Onze inwoners mogen een kleine koelkast op hun kamer, maar vaak zijn dat oude toestellen die veel verbruiken. Met behulp van verbruiksmeters hopen we te meten wie hoeveel verbruikt, indien nodig gaan we vervolgens praten met familieleden.” De bewoners zelf proberen te relativeren. “Dan maar een extra trui aan, of misschien toch de verwarming naar beneden”, klinkt het. “Ik maak mij meer zorgen om mijn kleinkinderen, wat staat hen nog te wachten?”
"Pure discriminatie"
Voor Vincent Frédéricq van Femarbel, de federatie van commerciële rusthuizen in Wallonië en Brussel, klinken de verhalen bekend in de oren. “Meteen de reden waarom we vorige week een brief hebben gestuurd naar premier Alexander De Croo. Waalse en Brusselse woonzorgcentra hebben het momenteel erg zwaar: niet alleen stijgen door de inflatie de personeelskosten, door de energiecrisis schieten ook de gas- en elektriciteitsfacturen fors omhoog. Ik ken een voorbeeld van een Waals rusthuis dat nu 14.000 in plaats van 3.700 euro per maand moet neerleggen.”
En dat terwijl veel woonzorgcentra over de taalgrens nog niet hersteld zijn van de coronacrisis, aldus Frédéricq. “De bezettingsgraad in Brussel is 75 procent, in Wallonië 84 procent. De vaste kosten blijven én stijgen, maar de rusthuizen hebben minder inkomsten. In Brussel hebben al 105 van de 135 instellingen een aanvraag bij de regering ingediend om hun prijzen te verhogen. Ze doen dat niet graag – het bevordert de bezettingsgraad niet, maar het is onvermijdelijk.”
Frédéricq is er niet over te spreken dat rusthuisbewoners geen financiële tegemoetkoming krijgen. “Pure discriminatie, wettelijk en moreel onverdedigbaar.” In zijn brief aan De Croo roept de federatie de overheid dan ook op om met noodsteun te komen voor instanties waar kwetsbare ouderen wonen.
Solidariseren
Een mening waar Johan Staes van Vlozo, de koepel van private onafhankelijke woonzorginstellingen in Vlaanderen, het mee eens is. “Ook wij hebben al een brief gestuurd naar de premier, én zijn al gaan praten met minister van Welzijn Hilde Crevits. De meeste mensen die nu in een woonzorgcentrum of assistentiewoning verblijven, zijn geboren voor of tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het zijn zíj die na de oorlog onze welvaartsstaat mee hebben opgebouwd. Solidariseren en met publiek belastinggeld helpen hun energiefacturen te betalen, lijkt me niet meer dan op zijn plaats.”
De meeste mensen die nu in een woonzorgcentrum verblijven, zijn geboren voor of tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het zijn zíj die na de oorlog onze welvaartsstaat mee hebben opgebouwd.
Frédéricq vreest dat zonder bijkomende steun enkele rusthuizen het moeilijk zullen krijgen om het hoofd boven water te houden. “Ik wil zeker niet veralgemenen, maar voor sommige directies wordt het de komende maanden zeer zwart. Als deze moeilijke financiële toestand niet verbetert, is het onvermijdelijk dat sommige rusthuizen zullen moeten sluiten.”
In Vlaanderen ligt de bezettingsgraad met 94 procent dan wel een stuk hoger, dat compenseert de torenhoge energiefacturen niet. “De Vlaamse regering zit momenteel samen (voor de begroting, nvdr.). Ik hoop dat ze voor onze sector het nodige zullen doen, anders zie ik het niet goed komen. Dan is de kans zeer reëel dat binnenkort ook bij ons woonzorgcentra zeggen: ‘We kunnen het niet meer aan’”, aldus Staes.