Na heisa zet VRT geschrapte ‘ongepaste en achterhaalde’ tv-programma’s weer online

Een scène uit de aflevering ‘Hakuna matata’, die eerder werd geschrapt en nu opnieuw online staat.  ©  rr

VRT zet alle afleveringen van FC De Kampioenen weer online. Na de heisa over geschrapte afleveringen deze zomer past de openbare omroep zijn publicatiebeleid aan. Publicatiestops komen er enkel nog in zeer uitzonderlijke gevallen.

Valerie Droeven

Dit programma kan achterhaalde stereotypes of taal bevatten. Het wordt aangeboden zoals het destijds is gemaakt en voldoet mogelijk niet meer aan de huidige normen en waarden van de Vlaamse samenleving. Door hierop te wijzen, willen we bijdragen aan een open debat en een inclusieve samenleving. Met die disclaimer zal de VRT in de toekomst aangeven dat een programma met een ‘achterhaalde beeldvorming’ kampt. Ze worden niet langer uit het aanbod geschrapt.

Nadat deze zomer commotie was ontstaan omdat de VRT enkele afleveringen van de dertig jaar oude sitcom FC De Kampioenen uit haar aanbod geschrapt had, past de VRT haar publicatiebeleid nu aan. In de geschrapte afleveringen werd, bijvoorbeeld, het n-woord gebruikt, of ze gaven een stereotiep beeld van mensen van kleur, een beeld dat anno 2022 als racistisch kan ervaren worden. De omroep zei toen dat het programma’s tegen het licht hield en sommige afleveringen ‘onder embargo’ plaatste. Namelijk als bleek dat ‘taalgebruik, situaties, beelden of grappen in de huidige tijdgeest ongepast kunnen overkomen of niet meer in de samenleving van vandaag passen’.

Op die beslissing, die in de zomer bij toeval ontdekt werd, kreeg de openbare omroep online heel wat kritiek te slikken. Meerdere politici sprongen ook op die trein. Onder meer Vooruit-voorzitter Conner Rousseau, zelf hevig fan van FC De Kampioenen, hekelde de beslissing van de VRT. ‘Leggen we uit waarom bepaalde zaken gevoelig liggen? Of cancelen we zonder duiding? Ik ben geen fan van deze beslissing’, stelde hij in Het Nieuwsblad. Ook Vlaams Belang en enkele politici van Open VLD uitten kritiek.

Niet actief promoten

Nu past de VRT dus haar koers aan en kiest de omroep ervoor om met een disclaimer te werken. Zo wil de VRT ‘de kijker zelf laten beslissen wat hij wel of niet wil bekijken’. De omroep zegt ook op deze manier ‘de nuance rond programma’s met een maatschappelijke gevoeligheid’ te willen verhogen. Het vindt ‘dit beleid beter passen bij haar rol, zonder zelf te moeten beslissen wat elke Vlaming nog wel of niet mag bekijken’.

Stereotiepe beelden uit eerder ‘gecancelde’ afleveringen. © rr 

De omroep wijst er nog op dat het sinds 2008 een Programmacharter heeft dat ‘de kwaliteit, betrouwbaarheid, onpartijdigheid en ethische standaarden’ omschrijft. Sindsdien past de Programmacharterraad, die bestaat uit een groep ervaren medewerkers, dat charter toe. De raad heeft een adviserende functie en zal ook aangeven wanneer een disclaimer nodig is. Programma’s worden enkel nog weggehaald als de VRT de uitzendrechten niet meer heeft of als ‘een voor het programma belangrijk persoon veroordeeld is voor ernstige criminele feiten, zoals pedofilie’. ‘Dat ligt in lijn met het beleid van de andere Vlaamse mediagroepen’, stelt de VRT.

De VRT zal een programma ‘dat afwijkt van het normenkader van vandaag’ niet meer actief promoten. Het wordt ook niet meer op televisie uitgezonden, maar blijft – via de zoekfunctie –beschikbaar op VRT Max.