Malta zal zich voor het Hof van Justitie van de Europese Unie moeten verantwoorden omdat het land zijn controversieel systeem met gouden paspoorten nog steeds niet heeft afgeschaft. Dat heeft de Europese Commissie gemeld. Er wordt aan toegevoegd dat gouden paspoorten misbruik aanmoedigen.

Inwoners van regio’s buiten de Europese Unie kunnen in Malta het staatsburgerschap kopen in ruil voor ongeveer 1 miljoen euro aan investeringen.

Corruptie en witwaspraktijken

De verwerving van het Maltese staatsburgerschap biedt de betrokkenen meteen ook een vrije toegang tot de Europese Unie. Het systeem wordt al geruime tijd bekritiseerd, want er wordt opgemerkt dat gouden paspoorten corruptie en witwaspraktijken aanmoedigen, terwijl de begunstigde op geen enkele manier verplicht wordt zich daadwerkelijk fysiek in de Europese Unie te vestigen.

Ook Cyprus en Bulgarije werkten in het verleden met gouden paspoorten, maar hebben hun programma’s inmiddels stopgezet. Hierdoor is Malta nog de enige lidstaat van de Europese Unie die gouden paspoorten verkoopt.

“De waarden van de Europese Unie zijn niet te koop”, beklemtoonde Didier Reynders, Europees commissaris van Justitie, in een commentaar op de beslissing om Malta voor het Europese Hof van Justitie te dagen.

“Door het staatsburgerschap aan te bieden in ruil voor betalingen of investeringen, zonder enige echte band met het land te eisen, is Malta in strijd met de wetgeving van de Europese Unie”, voerde Reynders nog aan.

De Europese Commissie startte in oktober twee jaar geleden met een eerste inbreukprocedure tegen Malta, waarbij het land uitdrukkelijk werd gesommeerd om aan de controversiële praktijk een einde te maken.

De Maltese regering heeft echter steeds volgehouden dat het systeem niet in strijd is met de verdragen van de Europese Unie. Bovendien wordt opgemerkt dat het beleid rond het staatsburgerschap onder de nationale bevoegdheden valt.

Oekraïne

Malta voerde de verkoop van gouden paspoorten acht jaar geleden in. De daaropvolgende zes jaar leverde het systeem het land meer dan 800 miljoen euro aan inkomsten op. Na de inval van Rusland in Oekraïne werd het systeem echter aangepast. Sindsdien is het gouden Maltese paspoort niet meer voor inwoners van Rusland en Wit-Rusland beschikbaar.

“Deze beslissing is weliswaar een stap in de goede richting, maar desondanks gaat Malta door met een systeem dat allerhande misbruiken met het Europese burgerschap mogelijk maakt”, merkte de Europese Commissie op. “Het land heeft ook nooit de intentie uitgesproken om de verkoop van gouden paspoorten te stoppen.”

“Dat burgerschap geeft automatisch het recht op vrij verkeer in de Europese Unie, biedt toegang tot de Europese interne markt en verleent de betrokkene het recht om bij lokale en Europese verkiezingen te stemmen en verkozen te worden. Daarom moet de nationale wetgeving terzake het Europese recht respecteren.”

Een aantal lidstaten van de Europese Unie hanteert nog wel systemen met de verkoop van gouden visa. Daarmee kunnen buitenlanders in ruil voor investeringen een verblijfsvergunning in het land verkrijgen.

(ns)