‘Dirk Ramaekers wordt vanaf vandaag tot 31 januari 2023 de nieuwe voorzitter van de FOD Volksgezondheid’, zo meldde de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid zaterdag zelf op Twitter. De Tijd wist te melden dat de federale regering vrijdag al op voorstel van Frank Vandenbroucke (Vooruit), de minister van Volksgezondheid, groen licht had gegeven om Ramaekers te benoemen tot nieuwe voorzitter van de overheidsdienst. Ramaekers maakte tijdens de coronacrisis indruk als chef van de Belgische vaccinatiestrategie tegen het coronavirus. Hij en minister Vandenbroucke zijn intussen twee handen op één buik.

In eerste instantie is Ramaekers slechts tijdelijk als voorzitter aangesteld. Voorlopig loopt zijn aanstelling tot 31 januari 2023. Dan eindigt het mandaat van huidige topman Tom Auwers. ‘Ik neem het voorzitterschap op me tot de volgende vacature komt’, zegt Ramaekers in een eerste reactie aan de telefoon. ‘We zullen wel zien wat de toekomst brengt.’

Auwers was al meer dan een jaar met ziekteverlof. Zijn overheidsdienst verkeerde al jaren in woelig water. Aan het begin van de coronacrisis werd de voormalige topman een gebrek aan daadkracht verweten. Net voor de zomer van 2020 kwam hij zodanig onder vuur te liggen dat hij de leiding van het crisisbeleid moest overdragen aan Christiaan Decoster (69), een gepensioneerde directeur-generaal van de FOD. Auwers bleef toen wel nog verantwoordelijk voor de administratie. In juni vorig jaar ging hij met ziekteverlof en sindsdien hield Philippe Mortier, de baas van het departement Dier, Plant en Voeding, een oogje in het zeil. Maar strikt genomen voer de FOD Volksgezondheid al een jaar zonder een echte kapitein aan het roer.

‘Altijd in de modder’

Mede daardoor is Ramaekers doordrongen van een sense of urgency. Hij moet de overheidsdienst uit het slop halen op een moment dat er wel wat crisissen aankomen. En op een moment dat, zoals hij zelf zegt, ‘de bomen niet meer tot in de hemel groeien’. ‘Ook bij overheidsdiensten zal het met beperktere middelen moeten’, zegt Ramaekers. De grootste uitdagingen? ‘Covid is nog niet voorbij. We verwachten een nieuwe golf eind oktober, begin november. Tegelijkertijd is er de oorlog in Oekraïne en de burgers die we moeten opvangen. Ook op nieuwe infectieziektes, zoals de apenpokken, moeten we een antwoord verzinnen. Ik hoop de komende maanden nog enkele structurele stappen te zetten inzake crisisbeheer.’

Ramaekers was medisch directeur van het Jessa Ziekenhuis in Hasselt toen hij in december 2020 aan het hoofd kwam van de taskforce die de vaccinatiestrategie in ons land uitwerkte. ‘Ook daarvoor heb ik altijd met mijn laarzen in modder gestaan’, zegt hij. ‘Ik ben overtuigd van het belang van een degelijke en sterke FOD Volksgezondheid. Die is de cruciale partner om de grote crisissen aan te pakken die op ons afkomen. De klimaatopwarming zal nieuwe uitdagingen meebrengen. Ik heb de voorbije maanden gezien dat er bij de FOD Volksgezondheid heel wat potentieel aanwezig is. Goede mensen, expertise en kennis. Die mogen wel wat meer in de schijnwerpers staan. Het is de rol van de voorzitter om de meerwaarde van de FOD te tonen. Soms zijn we in België te bescheiden, we mogen onze knowhow en impact wel wat meer benadrukken. In Europa hebben we onder meer gewogen op het vaccinatiebeleid. De ministers weten dat het mijn bedoeling is om de visibiliteit van de FOD Volksgezondheid te vergroten.’ (lachje)

Versnipperde bevoegdheden

De topman wijst op het belang van samenwerking met andere diensten en ministers. ‘België is een zeer complex land, zeker op het gebied van volksgezondheid’, duidt hij. ‘Een deel van de bevoegdheden is federale materie, een andere deel zit bij de deelstaten. Ik ben ervan overtuigd dat doeltreffend beleid alleen mogelijk is in samenwerking met de deelstaten. Dat heb ik geleerd bij de vaccincatiecampagne: die is er alleen gekomen dankzij samenwerking. Het lukt me wel om in een complexe structuur zaken in beweging te brengen. Ik denk dat dat nu in mijn voordeel heeft gespeeld.’

Hoewel hij doorgaans een rustige indruk maakt, zegt Ramaekers deze taak met zin, passie en grinta aan te vatten. ‘Een taak als deze moet je met rust kunnen uitvoeren. Tegelijkertijd moet je zaken in gang kunnen trekken. Ik denk dat ik die twee schijnbaar tegengestelde eigenschappen wel in mij draag.’