Live - Kiev waarschuwt dienstplichtigen in buitenland • Duitsers vragen VS om ook een extra Patriot-systeem aan Oekraïne te geven
Lees de belangrijkste ontwikkelingen over de oorlog in Oekraïne hieronder in de liveblog. Download de app van De Morgen en krijg meteen een bericht bij belangrijk nieuws.
• Interview. Frans oud-president François Hollande in gesprek met ‘De Morgen’: ‘Poetins doel blijft om de grenzen van de Sovjet-Unie te herstellen’
• Analyse. Baltische landen gaan in oorlogsmodus, moeten wij volgen? ‘Poetin moet merken dat we dit niet pikken’
• Analyse. Komt de 60 miljard dollar van de VS op tijd? ‘Het armageddon, waar sommigen over spreken, zal zich niet voltrekken’
• Achtergrond. De drie grote kwetsbaarheden van Oekraïne: munitie, manschappen en luchtverdediging
Live
Duitsers vragen VS om ook een extra Patriot-systeem aan Oekraïne te geven
Duitsland dringt er bij de VS op aan ook een extra Patriot-luchtafweersysteem te leveren aan Oekraïne. Dat meldt Bloomberg op basis van anonieme bronnen.
Vorige week besloot Duitsland tot de levering van een Patriot-systeem na smeekbeden uit Oekraïne. Dat zegt op korte termijn vijf tot zeven extra Patriots nodig te hebben om zich te kunnen beschermen tegen Russische luchtaanvallen. Als Duitsland zijn systeem heeft geleverd, beschikt Oekraïne over vier Patriot-batterijen.
Ook NAVO-baas Jens Stoltenberg riep lidstaten op Patriots te leveren, maar concrete toezeggingen blijven vooralsnog uit. In Europa wordt vooral gekeken naar Spanje en Griekenland. Dat laatste land is huiverig voor het weggeven van een Patriot-systeem omdat er nog steeds spanningen bestaan met Turkije, hoewel beide landen lid zijn van de NAVO.
Mogelijk zal Griekenland toch een Patriot leveren aan Oekraïne, melden Griekse media. De Verenigde Staten zouden hebben toegezegd het Griekse luchtruim te verdedigen en de Patriot te vervangen als die in Oekraïne beschadigd raakt. Oekraïne is ook geïnteresseerd in Griekse S-300-systemen. Die zijn van Sovjet-makelij en al in gebruik in Oekraïne.
Duitse militairen voor een Patriot-lanceerplatform in Turkije.Beeld AFP Joram Bolle
VS bestraffen Chinese banken die Rusland helpen in Oekraïne
De Verenigde Staten zijn bezig met het opstellen van sancties die dreigen een aantal Chinese banken af te sluiten van het mondiale financiële systeem, meldt The Wall Street Journal. De VS hopen met de sancties de commerciële steun van Beijing aan de Russische militaire productie te stoppen. Dat moet bondgenoot Oekraïne helpen in zijn strijd tegen Rusland.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken brengt deze week een bezoek aan China. Hij bekritiseerde China onlangs nog voor de steun aan de Russische wapenindustrie door onderdelen te leveren.
De VS hebben al eerder gewaarschuwd dat er actie ondernomen kan worden tegen Chinese banken die helpen met militaire handelstransacties. Washington zou sancties kunnen inzetten als diplomatieke inspanningen om de Chinese hulp aan Rusland te beperken falen.
Het Chinese ministerie van Handel zei dat China het "onschendbare" recht heeft om te handelen met andere landen en ook Rusland. Ook sprak een woordvoerder over "hypocrisie" van de Amerikanen die "zelf olie op het vuur" in Oekraïne gooien.
Oekraïense mannen in dienstplichtige leeftijd krijgen geen consulaire hulp meer in het buitenland
Oekraïense mannen tussen de 18 en de 60 jaar oud ontvangen geen consulaire hulp meer in het buitenland, tenzij die benodigd is om terug te keren naar Oekraïne. Dat betekent bijvoorbeeld dat ze hun Oekraïense paspoort niet meer kunnen verlengen bij een Oekraïense ambassade.
De maatregel is een invulling van de omstreden mobilisatiewet die recent werd aangenomen. Daarin zijn ook strengere straffen opgenomen voor het ontlopen van mobilisatie. Mannen in de dienstplichtige leeftijd zijn verboden Oekraïne te verlaten, zodat ze kunnen worden opgeroepen. Vanaf hun 25ste kunnen ze naar het front worden gestuurd. Tot voor kort was dat pas mogelijk vanaf hun 27ste.
Duizenden Oekraïense mannen zijn het land ontvlucht om aan mobilisatie te ontkomen. Door de consulaire hulp aan hen stop te zetten, probeert Oekraïne dat te ontmoedigen. De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba vindt de stap niet meer dan normaal: ‘Een man in de dienstplichtige leeftijd die naar het buitenland gaat, laat zien dat hij niet geeft om het overleven van zijn land en wil vervolgens diensten van de staat ontvangen. Zo werkt het niet, het land is in oorlog.’
De mobilisatiewet leidt in heel Oekraïne tot onrust. Tot ongenoegen van velen is in de definitieve versie van de wet ook niet meer geregeld dat militairen na drie jaar aan het front terug mogen naar huis. Volgens de legerleiding is de huidige situatie dermate kritiek dat demobilisatie vooralsnog niet mogelijk is.
Oekraïense soldaten tijdens hun opleiding in het oosten van het land.Beeld Anadolu via Getty Images Joram Bolle
Oekraïense minister van Landbouw verdacht van toe-eigenen publieke grond
De Oekraïense minister van Landbouw, Mykola Solsky, wordt ervan beschuldigd zich staatsgronden ter waarde van bijna 6,9 miljoen euro te hebben toegeëigend. Dat meldt het nationale anticorruptieagentschap van Oekraïne heeft dinsdag in een persbericht aangekondigd dat
"De huidige minister van Landbouw wordt ervan verdacht zich publieke gronden ter waarde van bijna 6,9 miljoen euro te hebben toegeëigend en dat hij zou geprobeerd hebben beslag te leggen op nog andere gronden ter waarde van 4,5 miljoen euro", zo schrijft het nationale anticorruptieagentschap.
Hij zou hiervoor volgens de autoriteiten hebben samengewerkt met ambtenaren van de staatsdiensten van het kadaster en de cartografie. Ze worden ervan beschuldigd zich tussen 2017 en 2021 ongeveer 2.500 hectare te hebben toegeëigend in de regio Soemy, in het noord-oosten van Oekraïne. Daar zouden ze in zijn geslaagd door een systeem waarbij officiële documenten werden verduisterd.
De beschuldigden wilden zich nog 3.282 hectare toe-eigenen, maar de anticorruptie-agenten en procureurs konden hen daarvan weerhouden, zegt het anticorruptieagentschap van Oekraïne.
De Oekraïense minister van Landbouw Mykola Solsky, einde maart bij een vergadering in Brussel.Beeld AFP Meerdere personen die betrokken zijn bij deze beschuldiging, onder wie de minister, werden volgens het agentschap officieel in kennis gesteld van hun aanklacht.
Sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne, in februari 2022, kwamen verschillende gevallen van corruptie aan het licht, vooral in de legerkern, maar meestal ging het om functionarissen in minder hoge posities.
Volgens zijn officiële biografie werkte minister Solsky, die niet expliciet in het persbericht wordt vernoemd, tot 2019 voor een advocatenkantoor. Hij werd dat jaar verkozen voor het parlement en werd in maart 2022 tot minister benoemd.
De strijd tegen corruptie, een veelvoorkomend kwaad in Oekraïne, is een van de belangrijkste voorwaarden die de Europese lidstaten hebben gesteld in verband met de vraag van Oekraïne om toe te treden tot de Europese Unie.
Britten beloven Oekraïne grootste militaire steunpakket tot nu toe
Het Verenigd Koninkrijk heeft Oekraïne zijn grootste militaire steunpakket toegezegd sinds het begin van de oorlog. Premier Rishi Sunak beloofde voor 580 miljoen euro aan wapens, voertuigen en munitie te zullen leveren.
De steun van de Britten is een nieuwe opsteker voor Oekraïne, nadat het Huis van Afgevaardigden in de VS afgelopen weekend akkoord ging met een nieuw steunpakket. Van de Britten zullen de Oekraïners onder meer vierhonderd voertuigen, zestig kleine boten, 1.600 raketten en vier miljoen kogels en andere soorten kleine munitie ontvangen.
Sunak is vandaag in Polen, waar hij met premier Donald Tusk en NAVO-baas Jens Stoltenberg zal praten. Volgens Sunak is het noodzakelijk om Oekraïne te steunen omdat Poetin anders "niet zal stoppen aan de Poolse grens": "Oekraïne verdedigen tegen Ruslands gewelddadige ambities is van levensbelang voor onze veiligheid en die van heel Europa." Later reist hij door naar Duitsland voor een ontmoeting met bondskanselier Olaf Scholz.
In totaal hebben de Britten Oekraïne sinds februari 2022 voor 7 miljard pond aan militaire steun verleend. Voor dit jaar is al 3 miljard dollar toegezegd.
Joram Bolle
9 gewonden bij Russische droneaanval op Odessa
Bij een Russische droneaanval op de Oekraïense havenstad Odessa zijn negen gewonden gevallen, onder wie twee baby's en twee kinderen van 9 en 12. Niet alleen de stad aan de Zwarte Zee, maar ook de hoofdstad Kiev was afgelopen nacht het doelwit van de Russische aanvallen, zo zegt het Oekraïense leger.
Volgens gouverneur van Odessa Oleg Kiper staan meerdere gebouwen in de stad in brand. Minstens veertien appartementen zijn beschadigd.
Volgens de Oekraïense luchtmacht stuurde Rusland in totaal zestien aanvalsdrones en waren er ook twee Iskander-raketten afgevuurd. Luchtverdedigingssystemen witen vijftien drones boven de regio's Odessa, Kiev, Mykolajiv en Tsjerkasy neer te halen. Wat er met de ballistische raketten gebeurd is, zegt de luchtmacht niet.
In Kiev zou de aanval geen slachtoffers of schade veroorzaakt hebben. In Mykolajiv zou een commercieel gebouw beschadigd zijn door brokstukken van een neergehaalde drone.
Pools premier Donald Tusk noemt idee om kernwapens te huisvesten 'heel ernstig'
De Poolse premier Donald Tusk heeft aan president Andrzej Duda extra uitleg gevraagd over zijn verklaring dat Polen klaar is om kernwapens te huisvesten. "Dat is idee is erg omvangrijk en ernstig, moet ik zeggen. Ik wil alle omstandigheden te weten komen die de president ertoe hebben aangezet om die verklaring af te leggen", zei Tusk.
Duda verklaarde maandag in een interview dat het land bereid is om indien nodig Amerikaanse kernwapens te huisvesten. "Als onze bondgenoten besluiten om kernwapens in te zetten op ons grondgebied om de veiligheid van de oostflank van de NAVO te versterken in het kader van nucleaire deling, zijn we bereid dat te doen", zei hij. Duda en zijn veiligheidsadviseurs deden in het verleden al dergelijke uitspraken.
Tusk reageerde maandag dat hij Duda wil spreken om juist te begrijpen vanwaar die uitspraken komen. "En ik wil ook dat eventuele initiatieven zeer goed worden voorbereid door de verantwoordelijken, en dat we er allemaal van overtuigd zijn dat dit is wat we willen."
Pools premier Donald Tusk.Beeld AP De president is in Polen opperbevelhebber van het leger. In de marge van zijn bezoek aan Canada zei Duda dat hij met Tusk zal spreken over het thema van een nucleaire deelname. Voor hem is het vanzelfsprekend dat ze zouden samenwerken op vlak van buitenlands beleid.
Polen is een van de dichtste bondgenoten van het door Rusland aangevallen Oekraïne. Het land grenst ook aan de Russische enclave Kaliningrad en aan bondgenoot van Rusland Wit-Rusland. Het Kremlin reageerde maandag al dreigend op de verklaringen.
De VS stationeren al tientallen jaren kernwapens in verschillende Europese landen. Hoewel daar geen officiële verklaringen over zijn, is geweten dat naast België ook Duitsland, Italië en Turkije kernwapens huisvesten. Er zijn nog geen aanwijzingen dat de VS kernwapens willen opslaan in Oost-Europa, wat Rusland zou beschouwen als een rechtstreekse provocatie
Biden belooft Zelensky snelle levering van militair steunpakket
De Amerikaanse president Joe Biden heeft zijn Oekraïense ambtgenoot Volodymyr Zelensky spoedige levering van meer militair materieel in het vooruitzicht gesteld. Hij beloofde in een telefoongesprek dat zijn regering snel actie zal ondernemen als een steunpakket ter waarde van tientallen miljarden ook is goedgekeurd door de Senaat.
Biden maakte de Oekraïense president duidelijk dat Oekraïne op Amerikaanse steun kan blijven rekenen in de strijd tegen Rusland, staat in een verklaring van het Witte Huis. Zelensky reageerde dankbaar in een bericht op X. Hij zei dat Biden hem heeft verzekerd dat de benodigdheden worden geleverd om de luchtverdediging te versterken en ook de Oekraïense artillerie.
De VS behoren tot de belangrijkste bondgenoten van Oekraïne, maar door politieke onenigheid lukte het maandenlang niet om een nieuw steunpakket door het Amerikaanse parlement te krijgen. Het Huis van Afgevaardigden ging afgelopen weekend alsnog akkoord en nu moet ook de Senaat nog instemmen. Daar worden geen problemen verwacht. Daarna moet Biden zijn handtekening nog zetten.
Lees ook. Hoe de Amerikaanse steun aan Oekraïne ‘op het nippertje’ kwam: ‘Hun defensie stond op breken’
‘Rusland staat op het punt strategisch gelegen Tsjasiv Jar te bestormen’
Rusland heeft tussen de 20.000 en 25.000 militairen gepositioneerd rondom Tsjasiv Jar nabij het bezette Bachmoet. Dat zegt het Oekraïense leger, dat waarschuwt dat Rusland op het punt staat de Oekraïense stad te bestormen. Het hoger gelegen Tsjasiv Jar in de provincie Donetsk, is voor Oekraïne een belangrijk strategisch punt in de regio, nu een deel van de provincie door Rusland wordt bezet. Een woordvoerder van het leger waarschuwt echter dat Rusland de stad voor 9 mei in handen wil hebben. Die dag wordt de overwinning van de Sovjet-Unie op nazi-Duitsland gevierd.
Gevreesd wordt dat het Russische leger Tsjasiv Jar zal gebruiken als springplank voor een offensief tot diep in Donetsk. Als het Rusland lukt de stad, die voor de oorlog zo’n 12.000 inwoners telde, in handen te krijgen, brengt dat het leger dichter bij twee andere, voor Oekraïne belangrijke plaatsen in het oosten. Een daarvan is Kramatorsk, een belangrijk militair knooppunt voor de Oekraïense strijdkrachten.
Gisteren kondigde Rusland aan twee plaatsen in Oost-Oekraïne te hebben veroverd, waaronder Novomychajlivka, op zo’n 40 kilometer van de stad Donetsk. Een dag ervoor werd ook al het gehucht Bohdanivka ingenomen. Het Russische leger boekt de laatste weken langzaam terreinwinst met de verovering van kleine dorpen zoals Bohdanivka.
Maartje Geels
Lees ook. De val van Tsjasiv Jar kan de ‘ruggengraat van de Oekraïense defensie’ breken
Rusland bombardeert tv-toren in Oekraïense stad Charkiv
De televisietoren van Charkiv, de tweede grootste stad van Oekraïne, is na een Russische aanval vernield. Bij de aanval vielen geen slachtoffers, melden de regionale autoriteiten. Het tv-signaal is wel onderbroken.
De 240 meter hoge toren werd ongeveer halverwege geraakt, stelde een AFP-journalist in de buurt vast. "De bezetters hebben de tv-infastructuur van Charkiv vernield", liet gouverneur Oleh Synjehoebov weten via Telegram. De medewerkers ter plaatse waren tijdens de aanval aan het schuilen.
Video wordt geladen...
Woordvoerder Meta veroordeeld tot zes jaar cel in Rusland
Een Russische rechtbank heeft een woordvoerder van Meta Platforms, moederbedrijf van onder meer Facebook en Instagram, bij verstek veroordeeld tot zes cel jaar cel. Andy Stone zou zich schuldig hebben gemaakt aan het "publiekelijk verdedigen van terrorisme", berichten Russische media.
Meta heeft nog niet gereageerd. Het bedrijf wordt in Rusland gezien als extremistische organisatie. De populaire sociale mediaplatformen zijn er verboden sinds 2022, het jaar waarin Rusland buurland Oekraïne binnenviel. De advocate van Stone kondigde aan in hoger beroep te gaan.
Rusland kondigde vorig jaar aan dat een onderzoek liep naar Stone. Hij zou volgens de autoriteiten opmerkingen online hebben gezet waarin "agressief en vijandig" gedrag werd verdedigd tegenover Russische militairen die deelnemen aan de invasie.
Russische leger claimt verovering Oost-Oekraïense dorp Novomychajlivka
Rusland heeft het Oost-Oekraïense dorp Novomychajlivka veroverd. Dat zegt het Russische ministerie van Defensie. Het dorp ligt zo’n 30 kilometer ten zuidwesten van Donetsk.
De Russen boeken de afgelopen weken langzaam terreinwinst aan de frontlinie, waar het Oekraïense leger kampt met tekorten aan personeel en materiaal. Eerder vandaag sprak Kyrylo Boedanov, het hoofd van de militaire inlichtingen van Oekraïne, de vrees uit dat de situatie aan de frontlinie de komende week zal verslechteren.
Twee maanden geleden moesten de Oekraïners zich nog terugtrekken uit Avdiivka, dat eveneens in de buurt van Donetsk ligt. En ook in de omgeving van Bachmoet boekt het Russische leger vooruitgang.
Jasper Daams
Hoofd Oekraïense inlichtingen verwacht verslechtering aan front
De situatie aan de frontlinie in Oekraïne zal rond midden mei en begin juni verslechteren. De Oekraïners gaan dan een "moeilijke periode" tegemoet, zegt het hoofd van de Oekraïense militaire inlichtingendienst, Kyrylo Boedanov.
"Laten we niet te veel in detail treden, maar er komt een moeilijke periode aan, in midden mei en begin juni", zei hij in een interview met de Oekraïense dienst van de Britse omroep BBC, over de situatie aan de frontlijn. Het Russische leger "voert een complexe operatie".
Het hoofd van de Oekraïense militaire inlichtingendienst, Kyrylo BoedanovBeeld AFP "We denken dat een moeilijke situatie ons wacht in een nabije toekomst. Maar we moeten begrijpen dat dit niet catastrofaal zal zijn", aldus Boedanov. "Het armageddon zal zich niet voltrekken, in tegenstelling tot wat velen op dit moment zeggen", benadrukte hij ook.
Het Oekraïense leger kampt met een tekort aan rekruten en munitie, door vertraging in de levering van Westerse - vooral Amerikaanse - hulp. De Russische troepen zijn daarentegen talrijker en beter bewapend. Ze rukken op in het oosten en claimen regelmatig kleine dorpen te hebben veroverd in het Donetsbekken. Momenteel is de stad Tsjasiv Jar in de oblast Donetsk hun doelwit.
Tsjasiv Jar ligt op ongeveer 25 km in vogelvlucht van Kramatorsk, een belangrijk logistiek knooppunt voor het Oekraïense leger.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden keurde afgelopen weekend na maandenlang oponthoud een nieuw steunpakket goed, maar westerse analisten verwachten dat het nog weken duurt voordat Kiev daarvan kan gebruikmaken.
Lees ook. De val van Tsjasiv Jar kan de ‘ruggengraat van de Oekraïense defensie’ breken
Russisch buitenlandminister Lavrov geeft toe dat Rusland aanval plant op Charkiv
De Russische buitenlandminister Sergej Lavrov heeft in een interview met Russische propagandisten toegegeven dat Rusland de stad Charkiv in het oosten van Oekraïne wil innemen bij een nieuw offensief. Oekraïne waarschuwt daar al langer voor en verwacht het nieuwe offensief deze zomer. Het is echter de eerste keer dat een hoge functionaris van het Kremlin de op één na grootste stad van Oekraïne noemt als mogelijk doel.
Volgens minister Lavrov speelt Charkiv een belangrijke rol bij het realiseren van een gedemilitariseerde zone in Oekraïne, waarmee de Russische president Vladimir Poetin Russische nederzettingen aan de grens wil "beschermen" tegen Oekraïense aanvallen. Poetin heeft volgens Lavrov duidelijk gezegd dat het Russische leger de frontlinie "zo diep mogelijk" Oekraïne in moet duwen, tot de regio van Charkiv toe.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov.Beeld AFP Als de gedemilitariseerde zone gerealiseerd is, wil Rusland de oorlog tegen Oekraïne gewoon verderzetten, zegt Lavrov. Want dan zouden er weer nieuwe nederzettingen zijn in pas bezette gebieden die niet veilig zijn voor Oekraïense aanvallen.
Volgens de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War (ISW) zou een Russisch offensief met het oog op het innemen van Charkiv echter "een uiterst ambitieuze onderneming" zijn, die een aanzienlijke uitdaging zou vormen voor de Russische troepen die het beleg moeten uitvoeren, alsook voor de bredere operatie van Rusland in Oekraïne. Het ISW noemt Amerikaanse steun voor Oekraïne om zich te verdedigen tegen een Russisch zomeroffensief daarnaast "van vitaal belang".
Polen bereid tot opslag kernwapens, Moskou waarschuwt voor oorlog
De Poolse president Andrzej Duda heeft gezegd dat zijn land bereid is tot de stationering van nucleaire bewapening. Indien de NAVO kernwapens wil plaatsen op Pools grondgebied, bijvoorbeeld naar aanleiding van de mogelijke plaatsing van nucleaire wapens door Rusland in Belarus en de Russische regio Kaliningrad, dan kan dat volgens Duda.
Er zijn op dit moment voor zover bekend Amerikaanse nucleaire wapens in België, Duitsland, Italië, Nederland en Turkije. Verder hebben Groot-Brittannië en Frankrijk kernwapens. Tussen Duitsland en Rusland in zouden geen nucleaire wapens liggen opgeslagen.
Volgens de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov is het Westen, met name de VS en de NAVO, met alle steun aan Oekraïne "geobsedeerd met de gedachte dat Rusland een strategische nederlaag moet lijden". Dit leidt volgens Lavrov tot steeds grotere risico's op een directe botsing tussen de nucleaire mogendheden in Europa.
Op de luchtmachtbasis van Kleine-Brogel zouden kernwapens opgeslagen liggen.Beeld Thomas Sweertvaegher Wereldwijde militaire uitgaven hoger dan ooit door oorlog in Oekraïne
De wereldwijde militaire uitgaven hebben in 2023, voor het negende jaar op rij, een nieuw record bereikt. Dat meldt het Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI).
Volgens een nieuw rapport stegen de uitgaven met 6,8 procent, tot meer dan 2.440 miljard dollar (2.290 miljard euro). Het gaat om de grootste stijging op jaarbasis sinds 2009, aldus de denktank.
De landen in de top 10 gaven allemaal aanzienlijk meer uit aan defensie. "Er is een stijging in alle regio's die we in kaart brengen. Dat geeft ons een beeld van een wereld die zich minder veilig voelt en misschien eerder teruggrijpt naar harde veiligheidsmaatregelen dan naar diplomatieke middelen", aldus SIPRI-onderzoeker Lorenzo Scarazzato. Hij wijst er ook op dat de Russische inval in Oekraïne "uiteraard een van de belangrijkste drijfveren" was. "We hebben gezien hoe die leidde tot hogere militaire uitgaven in Europa."
Leopard 2-tanks in een toekomstige fabriek van de Duitse wapenfabrikant Rheinmetall. Beeld AFP De Verenigde Staten blijven onverslagen op kop, met 916 miljard dollar aan militaire uitgaven (+2,3 procent). Het land staat alleen in voor meer dan een derde (37 procent) van alle uitgaven, drie keer meer dan China, dat op de tweede plaats staat. Peking gaf naar schatting 296 miljard dollar aan aan defensie. Dat is goed voor 12 procent van de wereldwijde uitgaven en een stijging met 6 procent tegenover 2022.
Rusland (naar schatting 109 miljard dollar) staat net als vorig jaar op plaats 3, gevolgd door India en Saoedi Arabië. Oekraïne klom van de elfde naar de achtste plaats, met 64,8 miljard dollar aan militaire uitgaven (+51 procent), goed voor 58 procent van zijn overheidsuitgaven. Dat aandeel is aanzienlijk hoger dan in Rusland, waar 16 procent van de overheidsuitgaven naar militaire uitgaven ging. Andere landen gaven voor minstens 37 miljard dollar militaire steun aan Oekraïne. Die middelen en de eigen Oekraïense uitgaven zijn goed voor 91 procent van de militaire uitgaven die Rusland deed.
NAVO-landen
De 31 NAVO-landen waren vorig jaar goed voor 1.341 miljard dollar aan militaire uitgaven, of 55 procent van het totaal. De VS waren goed voor 68 procent, de Europese NAVO-landen vertegenwoordigden 28 procent van de totale NAVO-uitgaven, het hoogste percentage in tien jaar tijd.
"Voor Europese NAVO-landen hebben de afgelopen twee jaar oorlog in Oekraïne de veiligheidsvooruitzichten fundamenteel veranderd", aldus Scarazzato nog. "Deze verandering van de perceptie van de dreiging wordt gereflecteerd in een stijgend aandeel van het bruto binnenlands product dat naar militaire uitgaven gaat, waarbij het NAVO-doel van 2 procent van het bbp eerder gezien wordt als de basis in plaats van de te bereiken drempel."
België staat net als vorig jaar op de 34e plaats, met 7,6 miljard dollar (+5,2 procent), goed voor 1,2 procent van het bbp. Premier Alexander De Croo beloofde vorig jaar dat ons land tegen 2035 de 2 procent zal halen.
Ook de spanningen in het Midden-Oosten deden de uitgaven trouwens stijgen. De geschatte militaire uitgaven in de regio stegen met 9 procent, tot 200 miljard dollar. Het was de grootste groei op jaarbasis in tien jaar.
De uitgaven van Israël, na die van Saoedi-Arabië de hoogste in de regio, stegen met 24 procent tot 27,5 miljard dollar. De stijging ging vooral samen met het grootschalige offensief in de Gazastrook na de aanval van Hamas op 7 oktober.
"De grote stijging van de militaire uitgaven in het Midden-Oosten in 2023 reflecteert de snel veranderende situatie in de regio - van het verbeteren van de diplomatieke relaties tussen Israël en verschillende Arabische landen in de afgelopen jaren tot het uitbreken van een grootschalige oorlog in Gaza en angst voor een regiowijd conflict", aldus onderzoeker Diego Lopes da Silva.
Frans oud-president François Hollande in gesprek met ‘De Morgen’: ‘Poetins doel blijft om de grenzen van de Sovjet-Unie te herstellen’
In een exclusief gesprek met De Morgen wijst de Franse oud-president François Hollande (69) op de urgentie van meer Europese steun voor Oekraïne en de nood aan grotere druk op Israël én Iran om tot een vredesakkoord voor Gaza en een Palestijnse staat te komen. Ook waarschuwt hij voor oprukkend uiterst-rechts in de EU . "Als Frankrijk geleid zou worden door een extreemrechtse partij zou heel Europa tot stilstand komen."
Beeld Anthony Dehez Stoltenberg: 'Amerikaanse hulp voor Oekraïne komt niet te laat'
De onlangs goedgekeurde Amerikaanse militaire steun voor Oekraïne komt niet te laat. Dat heeft Jens Stoltenberg zondag gezegd tegen de Amerikaanse televisiezender MSNBC. De maandenlange onzekerheid heeft volgens de secretaris-generaal van de NAVO wel gevolgen gehad.
"De Oekraïners zijn nu al vier maanden benadeeld", zei Stoltenberg. "De Russen hebben veel meer munitie gehad. En Oekraïne is gedwongen om munitie te rantsoeneren. Maar het is nog niet te laat. De Oekraïners hebben enorme vaardigheid getoond in het verdedigen van hun land."
Jens Stoltenberg, secretaris-generaal van de NAVO.Beeld ANP / EPA Zaterdag keurde het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden een steunpakket ter waarde van zo'n 61 miljard dollar (ongeveer 57,2 miljard euro) voor Oekraïne goed. Daaraan gingen maanden van gesteggel vooraf, vooral omdat de Republikeinen zich ertegen verzetten. Het pakket voorziet Oekraïne onder meer van wapens die het land dringend nodig heeft.
Tegenover MSNBC benadrukte Stoltenberg dat er nog steeds geen plannen zijn om NAVO-troepen naar Oekraïne te sturen. "Natuurlijk hebben verschillende NAVO-bondgenoten mannen en vrouwen in uniform op de ambassades die advies geven", zei Stoltenberg na een vraag over de inzet van bijkomende militaire adviseurs. Volgens nieuwssite Politico overwegen de VS om extra adviseurs naar hun ambassade in Kyiv te sturen. Die zouden niet deelnemen aan gevechtsoperaties, maar wel de Oekraïense regering en het leger adviseren en ondersteunen.
Lees ook. Steun uit VS ‘net op tijd’ tegen Russisch zomeroffensief: ‘Dit stelt Oekraïne in staat minstens één of twee jaar verder te kunnen’
Oekraïne bevestigt aanval op Russisch militair schip op Krim
Het Oekraïense ministerie van Defensie heeft zondag bevestigd dat het een reddingsschip van de Russische militaire vloot heeft kunnen bestoken op de Krim. Het schip zou niet langer kunnen functioneren.
"Vandaag heeft de Oekraïense marine het Russische reddingsschip Kommuna op de tijdelijk bezette Krim getroffen", schreef het ministerie op X. "De aard van de schade wordt op dit moment nog onderzocht."
De Kommuna wordt ingezet voor reddingen op zee, van gezonken onderzeeërs en van verloren ladingen. Volgens Kiev is het een van de oudste Russische militaire schepen die nog in dienst zijn. Militaire websites spreken zelfs van het oudste militaire schip ter wereld, want de Kommuna zou al in 1915 te water gelaten zijn en zo gediend hebben in de twee wereldoorlogen.
De woordvoerder van de Oekraïense marine, Dmitro Pletensjoek, zegt dat aanvallen zoals deze van zondag "zullen doorgaan tot de Russen geen schepen meer hebben of tot ze de Krim verlaten hebben".
Twitter bericht wordt geladen...
Zelensky spreekt over "kans op overwinning" tegen Rusland dankzij Amerikaanse steun
Nu het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden een steunpakket ter waarde van 61 miljard dollar (57,3 miljard euro) voor Oekraïne heeft goedgekeurd, ziet de Oekraïense president Volodymyr Zelensky "een kans op een overwinning" tegen Rusland. Dat heeft hij zondag tegen de Amerikaanse nieuwszender NBC gezegd.
"Ik denk dat deze steun de Oekraïense strijdkrachten echt zal versterken", zei Zelensky. "En als Oekraïne werkelijk de wapensystemen krijgt die het zo dringend nodig heeft, zullen we een kans op een overwinning hebben." Zelensky herhaalde dat zijn land momenteel vooral nood heeft aan langeafstandsraketten.
Het Amerikaanse steunpakket bevat onder meer dringend noodzakelijke wapenleveringen voor Oekraïne. De Senaat in Washington moet nog zijn goedkeuring geven, maar dat lijkt slechts een formaliteit.
In de tekst wordt ook aangedrongen op de levering van ATACMS-raketsystemen, die over lange afstand kunnen worden ingezet. Precies zulke wapens heeft Oekraïne nu nodig, zei Zelensky, zodat er minder soldaten zouden sneuvelen aan het front. Ook luchtafweersystemen zijn dringend nodig. "Dit is cruciaal, dat zijn nu onze prioriteiten", aldus de president.
In de oorlog zelf is zondag sprake van een explosie op een schip in de haven van Sebastopol, op het door de Rusland bezette Oekraïense schiereiland de Krim. De ontploffing werd mogelijk veroorzaakt door de inslag van een raket of een gevechtsdrone. Rusland heeft nog niet officieel gereageerd, maar Oekraïne heeft de voorbije maanden reeds herhaaldelijk Russische schepen aangevallen in de omgeving van de Krim.
Vanop het schiereiland hebben Russische strijdkrachten zondag de Zuid-Oekraïense havenstad Odessa aangevallen met ballistische raketten. Media meldden een explosie in de stad waarbij minstens vier personen gewond zijn geraakt.
Russische leger beweert met verovering van nieuw dorp stapje dichterbij overname Tsjasiv Jar te zijn
Het Russische leger zegt het dorp Bohdanivka, een gehucht waar voor de oorlog zo’n 80 mensen woonden, veroverd te hebben. Het Russische ministerie van Defensie meldt het dorpje "volledig bevrijd" te hebben. Het Russische leger zou hiermee een stapje dichterbij de overname van de Oost-Oekraïense stad Tsjasiv Jar zijn, een strategisch punt in de regio. Oekraïne heeft dit niet bevestigd.
Tsjasiv Jar is een stad ten westen van Bachmoet, dat in mei vorig jaar in Russische handen viel na maandenlange gevechten. Voor de oorlog telde de stad nog zo’n 12.000 inwoners. Het Russische leger kan Tsjasiv Jar gebruiken als springplank voor een offensief tot diep in de provincie Donetsk. De Oekraïense opperbevelhebber Oleksandr Syrsky zei een week geleden dat de Russische president Vladimir Poetin opdracht heeft gegeven tot de inname van het stadje vóór 9 mei, ‘Overwinningsdag’ in Rusland.
Het Russische leger boekt de laatste weken langzaam terreinwinst met de verovering van kleine dorpen zoals Bohdanivka. Het hoopt te profiteren van de tekorten aan munitie en militairen aan Oekraïense zijde en een doorbraak aan het front te forceren.
Sebas van Aert
Oekraïne profiteert pas over enkele weken van steun VS, aldus het ISW
Het zal waarschijnlijk nog enkele weken duren voor het nieuwe Amerikaanse steunpakket Oekraïne bereikt, verwacht de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War (ISW). In de tussentijd zal Rusland de Oekraïense verdedigingslinies verder onder druk zetten, in een poging om terreinwinst te boeken voordat de Amerikaanse wapens in Oekraïne aankomen.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden stemde gisteren in met een pakket militaire en financiële steun ter waarde van 61 miljard dollar, omgerekend zo'n 57,2 miljard euro. Het voorstel moet nog worden goedgekeurd door de Senaat, maar daar is steun vrijwel zeker. Daarna moet het materieel naar Oekraïne worden vervoerd en klaargemaakt worden voor gebruik.
Ondertussen bereidt Oekraïne zich voor op een groot Russisch offensief, dat naar verwachting in juni zal beginnen. Als alles volgens schema verloopt beschikt Oekraïne tegen die tijd over de nieuwe Amerikaanse wapensteun en is het dus in een betere positie om zich tegen het Russische offensief te verdedigen.
Mogelijk zal dat Rusland dwingen tot een herziening van de plannen: het ISW vermoedt dat Rusland rekening had gehouden met het uitblijven van Amerikaanse steun. De Russen hoopten deze zomer gebruik te maken van het gebrek aan luchtverdediging en artilleriegranaten waarmee Oekraïne te kampen heeft.
Daan de Vries
Kremlin: ‘Dit zal VS verrijken en Oekraïne ruïneren’
De miljarden aan steun die de Verenigde Staten vrijmaken, zullen een nederlaag voor Oekraïne niet voorkomen. Dat heeft een Russische VN-vertegenwoordiger gezegd.
"Er valt niets te vieren", zei de plaatsvervangende Russische ambassadeur bij de VN in New York, Dmitri Poljanski, in een bericht op X. De oorlog zal voortduren en "tienduizenden Oekraïners zullen naar de vleesmolen gaan", stelde hij. "Maar het roemloze einde van het regime in Kiev is onvermijdelijk, ongeacht dit nieuwe pakket en alle nutteloze inspanningen van zijn Amerikaanse en NAVO-donateurs om het in leven te houden."
Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov zei eerder al dat de Amerikaanse hulp "verwacht en voorspelbaar" was. "Het zal de VS verder verrijken en Oekraïne nog meer ruïneren omdat er nog meer Oekraïners zullen omkomen", hekelde hij.
Lees ook. Twee maanden blokkeerde hij alles, nu geeft hij vol gas: waarom Mike Johnson plots wél steun voor Oekraïne mogelijk maakte
Zelensky ‘dankbaar’ voor Amerikaans steunpakket
Oekraïens president Volodymyr Zelensky drukt op X zijn dankbaarheid uit voor het steunpakket voor zijn land dat de stemming in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden overleefd heeft. "Ik ben beide partijen in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden dankbaar, en in het bijzonder Speaker Mike Johnson, voor de beslissing die de geschiedenis op het juiste pad zal houden."
Volgens Zelensky zal de goedgekeurde wet zorgen dat "de oorlog niet verder uitbreidt", waardoor "duizenden levens gered worden" en zowel Oekraïne als de VS "sterker zullen worden".
Twitter bericht wordt geladen...
Ook NAVO-chef Jens Stoltenberg reageert verheugd. "Oekraïne gebruikt de wapens van de NAVO-bondgenoten om de Russische gevechtscapaciteiten te vernietigen", zegt hij onder meer in een verklaring. "Dit maakt ons allemaal veiliger, in Europa en Noord-Amerika."
Europese Raadsvoorzitter Charles Michel schrijft op X: "Dit zendt een duidelijke boodschap uit naar het Kremlin: zij die in vrijheid en het VN-handvest geloven, zullen Oekraïne en zijn volk blijven steunen."
Amerikaanse Huis keurt steunpakket ter waarde van 61 miljard goed
In het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden is zaterdag, na lange en moeizame onderhandelingen, een wetsvoorstel aangenomen dat meer middelen voorziet voor Oekraïne. Het gaat om een langverwacht hulppakket van 61 miljard dollar. De hulp bestaat voornamelijk uit militaire steun, maar omvat ook economische steun ter waarde van 10 miljard dollar. Dat laatste deel van de hulp is een lening. Amendementen om de wet nog te wijzigen, werden eerst allemaal weggestemd.
De Republikeinse Huis-voorzitter kon maar weinig steun in eigen partij vinden, maar reikte de Democraten de hand. Er waren 311 stemmen voor en 112 tegen.
Het voorstel is onderdeel van een pakket wetsvoorstellen ter waarde van 95 miljard dollar (ruim 89 miljard euro), dat ook hulp biedt aan onder meer Israël en Taiwan. De teksten gaan nu naar de Senaat, waar mogelijk al vanaf dinsdag kan worden gestemd. Als ze daar ook goedgekeurd worden, komen ze op Bidens bureau terecht.
Eerder werd ook al militaire steun voor Taiwan goedgekeurd. Over een steunpakket van Israël wordt momenteel gestemd.
De Verenigde Staten zijn de belangrijkste bondgenoot van Oekraïne in zijn strijd tegen Rusland. Het land heeft sinds het begin van de oorlog in februari 2022 al voor meer dan 44 miljard dollar aan militaire hulp beloofd of voorzien.
Amerikaanse Huis stemt momenteel over steunpakketten
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft vandaag gedebatteerd over de steunpakketten aan Oekraïne, Israël en Taiwan en is momenteel aan het stemmen. De Republikeinse voorzitter van het Huis, Mike Johnson, moest daarvoor op zoek naar stemmen van de Democraten.
Uiteindelijk vinden er vier aparte stemmingen plaats, waaronder ook de stemming over een wet die het mogelijk maakt om de app TikTok te verbieden in de Verenigde Staten. Die wet is alvast met een grote meerderheid goedgekeurd.
Ook het steunpakket aan Taiwan, ter waarde van 8,1 miljard dollar, is goedgekeurd. De wet moet nu wel nog langs de Senaat passeren.
De steunpakketten voor Israël en Oekraïne zullen weldra gestemd worden, nadat enkele amendementen ter stemming zijn voorgelegd.
Oekraïense drone raakt brandstofopslag, meldt Russische gouverneur
Een Oekraïense drone zou een brandstofopslag in de Russische regio Smolensk hebben geraakt. Dat stelt de gouverneur van de regio vanochtend op Telegram. De droneaanval zou een brand hebben veroorzaakt op het terrein. Voor zover bekend zijn er geen slachtoffers gevallen.
De bewering valt niet onafhankelijk te verifiëren, Oekraïne heeft nog niet gereageerd. De regio Smolensk ligt in het westen van Rusland, aan de grens met Wit-Rusland. Brandstofopslagen, energievoorzieningen en militaire bases in West-Rusland zijn vaker doelwit van nachtelijke droneaanvallen van Oekraïne.
Lees hier meer: ▶ Grootschalige Oekraïense droneaanval op Russisch grondgebied: oliedepot in lichterlaaie
Op sociale media circuleren foto's van een brand in een oliedepot in Kardymovo (Smolensk).Beeld RV Dylan van Bekkum
Rusland meldt doden bij Oekraïense droneaanval
Volgens de gouverneur van Belgorod heeft Oekraïne in de nacht op zaterdag een droneaanval uitgevoerd op de Russische grensprovincie. Daarbij zouden twee doden zijn gevallen.
Het doelwit van de aanval was volgens gouverneur Vjatsjeslav Gladkov de plaats Poroz in het district Grajvoron. "Als gevolg van het werpen van twee bommen vloog een residentieel gebouw in brand", zei hij op Telegram. "Twee burgers zijn gedood."
Groot Amerikaans militair steunpakket voor Oekraïne staat klaar
Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft een militair steunpakket voor Oekraïne klaarstaan dat "onmiddellijk" naar het land gestuurd kan worden zodra het Congres een wet in die zin goedkeurt. Dat meldt het Witte Huis vrijdagavond.
Morgen stemt het Huis van Afgevaardigden over een hulppakket voor Oekraïne ter waarde van 61 miljard dollar. Het grootste deel daarvan is voorzien voor militair materieel. Na de stemming in het Huis volgt allicht begin volgende week een stemming in de Senaat, waarna president Biden de wet kan ondertekenen.
Het totaalpakket is bedoeld om Oekraïne over een langere periode van steun te kunnen voorzien, en zal niet in één keer worden verstuurd.
Hoe groot de eerste schijf hulp exact zal zijn, is niet bekend. Meerdere bronnen melden aan The Washington Post dat het wel gaat om een "massief" steunpakket en dat een deel van de hulp al binnen de week in Oekraïne kan zijn. Het Pentagon heeft het pakket de afgelopen weken al samengesteld in afwachting van een goedkeuring door het Congres. Mogelijk bevindt een deel daarvan zich ook al op Amerikaanse militaire bases in Polen of een andere NAVO-bondgenoot in Europa.
Patriot-luchtafweersystemen op de luchthaven van Rzeszów in het oosten van Polen, die dient als logistieke hub voor de Amerikaanse en Europese hulp aan OekraIne.Beeld AFP Waaruit de eerste schijf militaire hulp zal bestaan, is ook niet duidelijk, maar vermoedelijk bevat het voor een groot deel defensieve wapens zoals luchtafweer. Oekraïne smeekt al wekenlang om extra luchtafweersystemen zoals Patriot-raketten om zich te kunnen beschermen tegen de dagelijkse Russische drone- en raketaanvallen.
Ook zal het pakket wellicht broodnodige munitie voor artilleriesystemen bevatten, aangezien Oekraïense militairen nu amper in de mogelijkheid zijn om zich te kunnen verweren tegen de Russische artillerie. “Rusland vuurt vijf keer zoveel artilleriegranaten af richting de Oekraïners dan omgekeerd. Maar al binnen enkele weken kan dat tien tegen één worden", waarschuwde generaal Christopher Cavoli, de hoogste commandant van de Amerikaanse troepen in Europa en bij de NAVO vorige week in het Congres. "En als de ene partij kan schieten en de andere kan niet terugschieten, is het heel eenvoudig: de partij die niet kan terugschieten, verliest.”
Chef Oekraïense inlichtingendienst: ‘Groot offensief van Rusland zal beginnen in juni’
Volgens het hoofd van de militaire inlichtingendienst van Oekraïne is Rusland volop bezig met het plannen van een groot offensief en zal dat beginnen in juni. Luitenant-generaal Kyrylo Boedanov onthulde ook wat het doel van de Russen is. En wat ze verderop in het jaar nog van plan zijn.
Nederland geeft 200 miljoen euro voor luchtverdediging Oekraïne
Nederland maakt per direct meer dan 200 miljoen euro vrij voor extra luchtverdediging voor Oekraïne. Dat maakt ontslagnemend minister van Defensie Kajsa Ollongren vrijdag na de ingelaste NAVO-Oekraïne-raad. Secretaris-generaal Jens Stoltenberg zei na afloop van de vergadering al dat de lidstaten op korte termijn nieuwe leveringen zouden gaan bekendmaken (zie bericht hieronder).
Van het geld gaat 150 miljoen euro naar een Duits initiatief om met een aantal landen snel luchtverdediging voor de lange afstand te leveren. Daarnaast geeft Defensie 60 miljoen euro uit aan luchtverdedigingsmiddelen voor de korte afstand. Daarmee kunnen onder meer drones worden uitgeschakeld, aldus de minister.
Het bedrag komt boven op de 1 miljard euro extra steun die de Nederlandse regering vorige week al vrijmaakte voor militaire hulp aan Oekraïne. De totale steun van Nederland aan Oekraïne dit jaar komt nu op ruim 3 miljard euro te liggen.
Twitter bericht wordt geladen...
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky nam ook deel aan de bijeenkomst van de NAVO. Hij had zelf om de videovergadering gevraagd omdat Oekraïne dringend afweergeschut nodig heeft, en wel ten minste zeven extra Patriot-systemen of vergelijkbare luchtafweersystemen nodig. Stoltenberg noemde zelf geen aantallen, maar sprak van een "dringende behoefte aan meer".
"De bondgenoten moeten diep in hun voorraden graven en de levering van raketten, artillerie en munitie versnellen", zei de secretaris-generaal van de alliantie. Aangezien Oekraïne de geleverde wapens gebruikt om Russische gevechtscapaciteiten aan te vallen, gaat het volgens Stoltenberg niet om "liefdadigheid", maar om een "investering in onze eigen veiligheid".
'Hulp is onderweg': NAVO-lidstaten beloven meer luchtafweer voor Oekraïne
De NAVO-lidstaten zijn vandaag overeengekomen dat ze op korte termijn meer luchtafweer naar Oekraïne zullen sturen. Dat heeft NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg verklaard na afloop van een virtuele vergadering van de NAVO-Oekraïne-raad, waar behalve de defensieministers van de lidstaten ook Oekraïens president Volodymyr Zelensky aan deelnam.
"De lidstaten hebben de bestaande systemen in kaart gebracht en er zijn luchtafweersystemen die beschikbaar gemaakt kunnen worden", zei Stoltenberg. "De lidstaten zullen daarover aankondigingen doen." Volgens Stoltenberg zal dat op "zeer korte termijn" gebeuren. Onder andere Duitsland beloofde vorige week al om Oekraïne van een extra Patriot-luchtafweersysteem te voorzien.
Het land kampt met een zwaar tekort aan luchtafweer om zich te kunnen beschermen tegen de aanhoudende Russische raket- en drone-aanvallen. Vandaag vielen in de regio Dnipropetrovsk opnieuw negen doden en minstens twintig gewonden bij raketaanvallen.
Naast meer luchtafweer uit de Europese en Amerikaanse voorraden hebben landen die zelf geen luchtafweer hebben of kunnen missen, beloofd geld beschikbaar te maken om in het buitenland extra systemen aan te kopen voor Oekraïne, zei Stoltenberg. Volgens hem is het ook belangrijk dat de luchtafweersystemen die al aan Oekraïne zijn geleverd, worden ondersteund met bijvoorbeeld wisselstukken en raketten.
Twitter bericht wordt geladen...
De secretaris-generaal zei gisteren al "bemoedigende" signalen te hebben ontvangen van militaire hulpaankondigingen van leden van het Noord-Atlantisch bondgenootschap, waaronder de stemming van zaterdag in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden over een hulppakket van 61 miljard euro aan Kiev.
Eerder deze week zei Stoltenberg ook dat landen nu al uit eigen voorraad wapens aan Oekraïne moeten leveren, zelfs als daarmee de eigen voorraad niet meer voldoet aan de NAVO-afspraken.
Zoveel mogelijk weggeven aan Oekraïne "is nu de juiste beslissing", aldus Stoltenberg. De NAVO-baas zei wel dat dit een nationale afweging is. "Er moet een balans zijn" tussen Oekraïne beveiligen en "de toegenomen risico's die we dan lopen voor onze eigen nationale gebeurtenissen".
Maar volgens Stoltenberg is "de realiteit dat Oekraïne ondersteunen en helpen om het Russische gevechtsmateriaal onklaar te maken ook onze eigen veiligheid versterkt."
Amerikaans steunpakket voor Oekraïne neemt volgende horde
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft met grote meerderheid ingestemd met de behandeling van de wetsvoorstellen die nieuwe hulp aan buitenlandse bondgenoten moeten toelaten. In totaal gaat het om vier wetsvoorstellen ter waarde van 95 miljard dollar, waarvan 61 miljard dollar voor Oekraïne. In de andere voorstellen is miljarden aan steun voor onder andere Israël en Taiwan opgenomen.
Het Huis kan nu aan een debat over de voorstellen beginnen. Zaterdagavond Amerikaanse tijd worden de stemmingen verwacht. Indien daarna ook de Senaat de voorstellen goedkeurt, kunnen ze aan president Joe Biden voorgelegd worden ter ondertekening. Na maandenlange vertragingsmanoeuvres van de Republikeinen zullen de Verenigde Staten daarna opnieuw levensnoodzakelijk militair materieel aan Oekraïne kunnen leveren.
Zowel Democraten als Republikeinen stemden in grote mate voor de behandeling van de voorstellen, die met 316 tegen 94 stemmen werden goedgekeurd. Bij de Democraten waren er 165 voor- en 39 tegenstemmen, bij de Republikeinen 151 voor- en 55 tegenstemmen.
Het is erg ongewoon dat een meerderheid in beide fracties voor een wetsvoorstel stemt. De Republikeinen hebben een flinterdunne marge van twee zetels in het Huis, en meestal wordt er strikt volgens partijlijnen gestemd, Republikeinen tegen Democraten. Dat Republikeins Huis-voorzitter Mike Johnson nu de stemmen van de Democraten nodig had, zal zijn extreemrechtse critici in zijn eigen fractie nog meer munitie geven in hun roep om hem af te zetten.
