Direct naar artikelinhoud
NieuwsNobelprijs

Nobelprijs voor Scheikunde gaat naar Deens-Amerikaans trio voor ontwikkeling van ‘klikchemie’

Nobelprijs voor Scheikunde gaat naar Deens-Amerikaans trio voor ontwikkeling van ‘klikchemie’
Beeld AP

De Nobelprijs voor Chemie gaat dit jaar naar de Amerikaanse wetenschappers Carolyn Bertozzi en Barry Sharpless en naar de Deen Morten Meldal. Dat heeft de Koninklijke Zweedse Academie van Wetenschappen woensdag in Stockholm bekendgemaakt.

Carolyn Bertozzi, Barry Sharpless en Morten Meldal hebben ontdekt hoe moleculen aan elkaar kunnen worden gekoppeld. ‘Klikchemie’, noemde Sharpless dat in 2001.

De Nobelprijs voor Chemie streeft ernaar “moeilijke processen te vereenvoudigen”, aldus de academie. “Klikchemie wordt gebruikt in de ontwikkeling van farmaceutica, voor het in kaart brengen van DNA en het creëren van materialen die beter geschikt zijn voor het doel. Met gebruik van bio-orthogonale reacties hebben wetenschappers de doelgerichtheid van kankergeneesmiddelen verbeterd.”

Sharpless en Meldal gelden als de grondleggers van de klikchemie. Bertozzi ontdekte later hoe dat kon worden toegepast bij levende organismen. “Het is alsof je met bouwblokken moleculen met meer complexiteit en variatie kunt maken”, aldus het Nobelcomité bij de toelichting.

Sharpless, ondertussen 81, is tevens de vijfde persoon die een tweede Nobelprijs wint.

Lees ook

Nobelprijs, en dan? Hoe de prijs der prijzen je leven verandert

De Nobelprijs voor Chemie houdt een geldprijs van in totaal 10 miljoen Zweedse kroon in, of omgerekend ongeveer 920.000 euro. Eerder deze week werden al de Nobelprijs voor Geneeskunde en Natuurkunde uitgereikt.

Morgen is het aan de Nobelprijs voor de Literatuur, vrijdag wordt bekend wie de Nobelprijs voor de Vrede wint. Volgende week maandag wordt de prijs voor Economie nog toegewezen. Op 10 december – de sterfdatum van Alfred Nobel, die het dynamiet uitvond en de prijzen in het leven riep – worden de prijzen officieel overhandigd.