Direct naar artikelinhoud
NieuwsPolitiek

‘Deze boodschap wil je niet horen’: kritiek na uitspraken Jambon over te snel rijden net wanneer verkeerscampagne start

Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) deed zijn uitspraak op de dag dat de Vlaamse Stichting Verkeerskunde een nieuwe campagne tegen te snel rijden lanceerde.Beeld Belga/Vlaamse Stichting Verkeerskunde

Terwijl Vlaanderen gisterenmiddag een verkeersveiligheidcampagne lanceerde met de slogan ‘Vertraag niet alleen om een boete te vermijden’, zei Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) enkele uren later in het Play4-programma ‘De tafel van vier’ onomwonden dat ‘je af en toe gewoon moet zeggen: we nemen het risico’. Jambon gaf toe dat hij zijn chauffeur ‘heel zelden’ de opdracht geeft te snel te rijden. Minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) noemt de uitspraken 'zeer ongelukkig’.

Het was presentator Gert Verhulst die Jambon vroeg of hij “iets gemerkt had van de flitsmarathon”. Die startte gisteren om 6 uur en liep 24 uur lang over heel het land. De minister-president antwoordde ontkennend: “En dat is twee keer goed nieuws”, zo klonk het. “Dat is een teken dat ze zich goed verdekt hebben opgesteld, en dat we niet geflitst zijn. Maar dat is mijn verdienste niet. Ik heb het voorrecht om met een chauffeur te rijden, en dat zijn zeer voorzichtige mensen.”

Verhulst vroeg daarop hoe het eigenlijk zat met eventuele boetes: zijn die voor rekening van de chauffeur, of voor Jambon zelf? “Eerlijk gezegd, als ik soms opdracht geef dat we echt snel ergens moeten zijn, en we maken dan een boete, dan...”, repliceerde Jambon. Waarop Verhulst verbaasd inpikte: “Geeft u soms opdracht om te snel rijden?”

“Heel zelden”, gaf Jambon onomwonden toe. “Maar af en toe moet je gewoon zeggen: ‘Oké, we nemen dat risico.”

‘Te vaak een nonchalante houding’

Opvallend: nog maar enkele uren eerder had Jambons collega-regeringslid en Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) een persbericht uitgestuurd met de boodschap dat “bestuurders te vaak een verrassend nonchalante houding aannemen tegenover te snel rijden, met alle risico’s van dien. Een boete vermijden hoort eigenlijk de laatste reden te zijn om snelheid te minderen.”

Vanmiddag noemt ze Jambons uitspraken dan ook “zeer ongelukkig”. “Sensibilisering is en blijft noodzakelijk, want snelheid is en blijft een killer in het verkeer. We roepen dan ook iedereen op zich aan de snelheidslimieten te houden. Want de snelheidslimiet is de veiligheidslimiet, en veiligheid gaat boven alles”, zegt ze.

Peeters presenteerde gisteren de nieuwste campagne van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) die de komende weken met affiches langs de weg de aandacht vestigt op het gevaar van te snel rijden. ‘Vertraag niet alleen om een boete te vermijden’, is daarin de slagzin.

“In 2021 werden dagelijks bijna 9.000 bestuurders in Vlaanderen betrapt op te snel rijden”, zegt de VSV nog. “Het stijgende aantal vaststellingen heeft uiteraard te maken met de toegenomen pakkans voor wie te snel rijdt, maar geeft ook aan dat overdreven snelheid in Vlaanderen nog altijd een groot probleem is.” Snelheid wordt door zowel de politie als verkeersveiligheidsexperts gezien als een van de drie grote killers in het verkeer, naast dronken rijden en afleiding zoals gsm-gebruik.

Affiches zoals deze zullen nog de hele maand oktober opduiken langs de Vlaamse wegen.Beeld Vlaamse Stichting Verkeerskunde

‘Deze boodschap wil je niet horen’

Werner De Dobbeleer, woordvoerder van de VSV, vindt de uitspraak van Jambon dan ook “spijtig” en vreest dat die de campagne van de komende maand ondergraaft, reageerde hij vanmorgen op Radio 1. “De snelheidslimiet is nu eenmaal de veiligheidslimiet. Die limieten zijn er niet voor niets en zijn er vooral om de kwetsbare weggebruikers te beschermen. Als politicus heeft hij natuurlijk een voorbeeldfunctie. Maar bewust te snel gaan rijden, dat doe je niet. Deze boodschap wil je niet horen. Wij willen net het vergoelijken van snelheidsovertredingen tegengaan.”

Ook Jambons partijgenoot en minister van Onderwijs Ben Weyts, zelf voormalig minister van Mobiliteit, toonde zich vanochtend kritisch. “Snelheid is een belangrijke factor in de verkeersveiligheid. We maken ons iets wijs om ergens sneller te geraken. Een ongeval tegen 120 of tegen 140 kilometer per uur, dat kan soms het verschil zijn tussen gewond, zwaargewond en dood. Daarom worden limieten bepaald. Dit was allicht een al te eerlijke uitspraak.”

‘Spuwt in gezicht van iedereen die iemand in verkeer verloor’

Oppositiepartijen Vooruit, Groen en PVDA willen dat Jambon uitleg komt geven in het parlement. Vlaams parlementslid Stijn Bex (Groen) reageert scherp. “Het aantal verkeersslachtoffers daalt maar niet. Overdreven snelheid is doodsoorzaak nummer één in het verkeer. En onze minister-president verklaart doodleuk dat hij zijn hand er niet voor omdraait om de snelheidsregels aan zijn laars te lappen. Hij spuwt hiermee in het gezicht van iedereen die iemand verloor in het verkeer”, zegt Bex.

“Wij willen dat hij ons én alle Vlamingen garandeert dat hij zijn gedrag zal aanpassen, de verkeersregels zal volgen zoals iedereen en dat dit niet meer gebeurt.”

PVDA is eveneens van plan Jambon te interpelleren, zo kondigt fractieleider Jos D’haese aan. Ook mobiliteitsspecialist Joris Vandenbroucke van Vooruit laakt de uitspraken. “Hoe onverantwoordelijk kan je zijn, eigenlijk?” Hij heeft het over een “slag in het gezicht van de familie en vrienden van de jaarlijks ruim 500 doden en 40.000 gewonden in ons moordend verkeer. Shame on you, Jan Jambon”, luidt het op Twitter.

‘Verkeersveiligheid primeert’

Jambon zelf laat intussen via zijn kabinet weten dat hij te snel rijden niet wil goedpraten. “Verkeersveiligheid primeert voor hem altijd, ook als hij dringend naar een afspraak moet. Hij heeft wel eerlijk geantwoord op de vraag of hij al eens gevraagd heeft aan zijn chauffeur om wat haast te maken”, verduidelijkt zijn kabinet aan Belga.

“Dat gebeurt zelden, maar je kan niet zeggen dat dat nog nooit gebeurd is. En dan heb je het risico dat je net dat ietsje te snel rijdt en een boete oploopt. Maar dat is iets helemaal anders dan vragen om doelbewust overtredingen te doen. Dat kan onder geen beding.” Het kabinet wil vermijden dat de woorden van Jambon “een duiding krijgen die hij niet bedoeld heeft”. “

Niet eerste opmerkelijke uitspraak

Jambon werd in 2016 al eens betrapt toen zijn wagen aan 150 km/u werd gefilmd op de E313. Hij legde toen de schuld bij zijn chauffeur. “Mijn chauffeur is in de fout gegaan. Ik heb nog eens herhaald dat ik niet wil dat de verkeersregels overtreden worden. Zo’n gedrag wordt niet getolereerd. Ik heb een voorbeeldfunctie en ben me daar 100 procent van bewust. Verkeersveiligheid is voor mij enorm belangrijk”, klonk het.

Ook over andere thema’s deed Jambon al eerder pijnlijke uitspraken. In 2016 zei hij, toen nog als minister van Binnenlandse Zaken, dat “een significant deel van de moslims danste na de aanslagen”. Jambon kreeg er niet alleen van de oppositie, maar ook binnen de meerderheid stevige kritiek voor te verwerken.

In 2019 verklapte hij, niet wetende dat er journalisten in de zaal zaten, op een sponsordiner van de Vlaamsgezinde website Doorbraak dan weer dat “de begrotingstabellen in een map op mijn bureau liggen”. “Maar als de oppositie ze vraagt, neig ik ze niet te geven.” Ook dat leverde hem kritiek uit eigen rangen op. Die begrotingsdiscussie zorgde trouwens voor nog meer animo, denk maar aan de befaamde ‘Da gade gij nie bepale!’ richting PVDA-fracteleider Jos D’haese, of het feit dat Jambon spelletjes zat te spelen op zijn smartphone tijdens de debatten in het parlement.

In volle verkiezingscampagne 2014 verklaarde Jambon in een interview dan weer dat “wie een leefloon wil, eerst zijn huis moet verkopen”. Op een persconferentie ontkende hij die uitspraak, toch volgden er excuses: “Als ik de verkeerde indruk heb gewekt, dan is dat fout.”

In november van datzelfde jaar leek Jambon zich vergallopeerd te hebben in een toespraak voor de Vlaamsgezinde studentenclub KVHV. Dat vertelde hij dat er “naast het regeerakkoord Atomaschriftjes in de kluizen liggen van de vier regeringspartijen”. Premier Charles Michel zag zich al snel verplicht het brandje te blussen, later vertelde Jambon zelf dat zijn quotes “te letterlijk overgenomen” waren.

Eind 2020 kreeg Jambon tot slot de volle laag van virologen toen hij niet wilde meegaan in “een opbod van coronamaatregelen”. “Ik zou nu mijn huis kunnen blussenwant misschien komt er straks een brand. Maar door vandaag bijkomende maatregelen te nemen, ga je dat niet oplossen”, klonk het. “Als Jambon zegt dat het huis nog niet in brand staat, ontkent hij het zonlicht”, reageerde Marc Van Ranst.