Nieuwe studie: ‘Een op de zeven krijgt psychische problemen na corona’
Covid kan tot deliriums en geheugenproblemen leiden. Dat bevestigt een studie van het Londense King’s College. ‘Een op de zeven die met het coronavirus besmet raakten, houdt daar klachten aan over zoals hersenmist, concentratie- en slaapproblemen’, zegt professor psychiatrie Manuel Morrens.
Wetenschappers van de universiteit King’s College ontdekten dat een bijzondere immuunreactie op het coronavirus het afsterven van hersencellen verhoogt. De bevindingen suggereren dat covid neurologische problemen kan veroorzaken zonder dat het virus de hersenen zelf hoeft te infecteren. Aangenomen wordt dat dit proces ten grondslag ligt aan het delirium bij covidpatiënten, maar het kan ook bijdragen tot hersenmist en concentratie- en slaapproblemen.
Professor psychiatrie Manuel Morrens (UAntwerpen) verklaart: “Ze hebben aangetoond dat IL-6, een cytokine of ‘boodschapper’ die door immuuncellen wordt uitgestuurd om het immuunsysteem aan te wakkeren, door de bloed-hersenbarrière raakt, een barrière die virussen en immuuncellen kan tegenhouden. Daardoor wordt het immuunsysteem van de hersenen zelf geactiveerd en wordt daar van alles in gang gezet dat niet in gang gezet zou moeten worden. De forse verhoging van die ‘boodschappers’ wordt ook wel een cytokinestorm genoemd. Gevolg is dat het coronavirus het functioneren van de hersenen op twee manieren kan aantasten: door een rechtstreekse aanval van het virus op de hersencellen en door zo’n cytokinestorm, die het immuunsysteem overactiveert in het hele lichaam en dus ook in het brein.”
Een eerdere studie van de universiteit van Oxford legde al de zorgwekkende gevolgen van covid op het psychisch welzijn bloot. “Op basis van een gigantische database van ruim 230.000 Amerikaanse coronapatiënten ontdekten zij dat een op de drie psychiatrische aandoeningen krijgt”, aldus Morrens. “Bij een op de acht bleek dat de eerste dergelijke klacht in hun leven. Die studie toonde ook aan dat, afgezet tegen andere besmettingen zoals griep of ontstekingen van de galblaas, het risico op depressie en angstgevoelens bij covid 50 procent hoger ligt. En bij het risico op psychoses zien we zelfs een verdubbeling. Geen enkele aandoening heeft zulke forse psychiatrische gevolgen als covid. Van de mensen die psychische gevolgen ervaren, gaat het bij 60 procent om depressies, bij 70 procent om angstklachten en bij 5 procent om psychosen.”
Long Covid
Eén op de zeven mensen die met covid besmet raakten, houdt daar aanhoudende klachten aan over. Morrens: “Dan spreken we van long covid, met symptomen als hersenmist en concentratieklachten bij een op de drie patiënten, geheugen- en aandachtsproblemen bij een op de vijf en slaapstoornissen bij een op de drie. Dat zijn aanhoudende klachten en als je weet dat zowat iedereen covid heeft gehad, kom je uit op 10 tot 15 procent van de bevolking die symptomen van long covid heeft.” Die long covid wordt vooral gezien bij mensen tussen 30 en 65 jaar, ook bij mensen die amper ziek werden, maar toch cognitieve problemen kregen.
De nieuwe studie suggereert ten slotte dat zogenaamde Janus-kinaseremmers het delirium en de gevolgen ervan kunnen bestrijden. Morrens tempert: “Er zijn allerlei experimentele middelen die zich richten op het remmen van cytokinestormen, maar er is nog te weinig actief onderzoek naar verricht. Zeker in de wereld van de psychiatrie hebben die middelen hun nut nog niet bewezen.”