Direct naar artikelinhoud
InterviewPaul De Grauwe

‘Wandelen en fietsen maakt je veel productiever dan in je kantoor blijven zitten’: de werklessen van econoom Paul De Grauwe

Paul De Grauwe: ‘Liefst van al lees ik romans met een sterke psychologische inhoud. Het verbreedt je blik.’Beeld Damon De Backer

Veel wandelen, nog veel meer praten en lezen: het zijn essentiële bezigheden voor econoom Paul De Grauwe (KU Leuven en London School of Economics) om zijn geest te verruimen en nadien nog beter te kunnen werken. ‘Ik kan wel erg boos worden.’

Werk niet in blokken van vier uur aan een stuk

“Minstens twee keer per dag maak ik een goede wandeling of fietstocht. Ik heb mijn vaste routes, zowel in Leuven als in Folkestone, waar ik verblijf wanneer ik aan de London School of Economics lesgeef. In Leuven trek ik naar de Abdij van het Park, in Folkestone ga ik graag over de kliffen wandelen. Honderd meter boven de zee heb je een prachtig uitzicht op het Kanaal en soms zelfs op Frankrijk, en vandaar zie je pas echt de veranderingen in het water en de wolken, hoe ze iedere dag totaal anders kunnen zijn. Dat maakt je hoofd helemaal leeg, waardoor je geest op een heel andere manier begint te functioneren. Heel bevorderlijk voor de inspiratie.

“Ik besef ook dat ik me gelukkig mag prijzen dat ik die vrijheid heb. Het is een voorrecht dat ik kan werken wanneer ik wil. Je werk onderbreken en ’s avonds verdergaan, niet iedereen kan dat. Die autonomie heb ik ook niet altijd gehad, in het verleden ging ik ook elke dag naar kantoor en werkte ik in blokken van vier uur. Daardoor weet ik ook: vaak gaan wandelen en fietsen is veel bevorderlijker voor de productiviteit dan in je kantoor blijven zitten.”

Wees dankbaar voor je standvastige natuur

“Natuurlijk gebeurt het weleens dat ik een dag geen goesting heb, of het even niet goed meer weet. Maar ik moet wel toegeven dat dat heel zelden het geval is. Ik ben erg constant, vrees ik, ook in mijn mood, tot grote ergernis van mijn vrouw. (lacht) Ik kan het niet bewijzen, maar ik leer van haar dat vrouwen daar toch vaker – ik moet oppassen wat ik zeg – cyclischer in zijn? Het is wel handig in mijn werk dat ik daar nauwelijks last van heb.”

Praat, praat, praat

“Mijn vrouw, ook een econome, gaat meestal mee op mijn wandelingen. We praten dan heel veel, vaak over de economie. Dat is belangrijk, wat zeg ik: essentieel voor mijn werkzaamheden. Ik heb dat altijd gedaan: praten, discussiëren over ons vakgebied. Vroeger, toen ik nog alle dagen in Leuven was, gebeurde dat heel vaak tijdens de middagpauze. Veel nieuwe ideeën ontstonden uit de kruisbestuiving met mijn collega’s Wim Moesen, Theo Peeters, Dirk Heremans, Frans Spinnewijn, Filip Abraham en André Decoster. De oude garde, zeg maar. (glimlacht) Wij hebben veel van elkaar geleerd. En dat is ook logisch: de meeste ideeën die we hebben, hebben we wel ergens opgedaan. Ideeën krijgen is een sociaal proces. Nieuwe inzichten ontstaan niet uit een eenzame geest op een zolderkamer.”

Lees, lees, lees

“Ik lees veel vakliteratuur, maar nog meer daarbuiten. Geschiedenisboeken, maar ook veel romans. Ik laat me daarbij ook graag beïnvloeden door mijn dochters. Door hen heb ik bijvoorbeeld Julian Barnes ontdekt. Liefst van al lees ik auteurs als Gabriel García Márquez en Mario Vargas Llosa, ook José Saramago, Javier Marías en Sándor Márai: romans met een heel sterke psychologische inhoud. Het verbreedt je blik, je betreedt een andere wereld en dat is heel leerzaam. Ook in mijn werk, ja. Er is geen directe invloed, uiteraard. Maar het lezen van romans verruimt mijn geest en indirect is er wel een verband. Mijn jongste boek, Behavioural Macro­economics, ging bijvoorbeeld over de psychologische dimensies binnen de economie. Romans helpen je inzien en nadenken over hoe de mens functioneert.”

Laat de ratio zegevieren

“We denken graag dat we rationele wezens zijn. Ik ook. Maar ik heb intussen al tot mijn scha en schande moeten erkennen dat dat niet zo is. Ik vind wel dat we dat onder controle moeten proberen te houden, anders loop je toch het risico dat de situatie ontaardt. Of het dan zo erg is om een emotionele beslissing te nemen en te vertrouwen op je buikgevoel? Het zal vaker de verkeerde zijn dan wanneer je rationeel een keuze maakt, is mijn ervaring.

“Ik heb al vaak achteraf gedacht: maar waarom heb ik dat nu in hemelsnaam gedaan? Ik ga nu niet zeggen dat ik hysterisch word wanneer ik lang moet wachten, maar ik kan wel erg boos worden. Daar heb ik achteraf altijd spijt van, dan begrijp ik dat echt niet van mezelf. Dat zijn toch momenten dat ik wilde dat ik wat rationeler was geweest. Ik ben zeker dat Mathieu van der Poel (die de avond voor het WK wielrennen werd gearresteerd na een incident met luidruchtige tienermeisjes in zijn hotel, red.) dat zal begrijpen: die weet nu ook wat de gevolgen kunnen zijn wanneer je geen rationele beslissing neemt.”