Lijkt de tijd echt sneller te gaan wanneer we ouder worden?

Einstein bewees het al, tijd is relatief en afhankelijk van de waarnemer. En we voelen allemaal wel intuïtief aan dat het concept van tijd kan veranderen doorheen de jaren - zeker met het ouder worden. Maar de klok blijft intussen wel voor iedereen op dezelfde manier tikken. Martijn: “De versnelling van onze subjectieve tijd is goed gedocumenteerd, maar onderzoekers zijn het er nog niet over eens wat nu eigenlijk de oorzaak is. Er zijn momenteel drie hypotheses die in wetenschappelijke kringen de ronde doen.”

Een eerste logische uitleg is dat één jaar voor een 10-jarige nog maar 10 procent van zijn leven vertegenwoordigt, terwijl dat voor een 50-jarige om minder dan 2 procent gaat. “Een andere intrigerende hypothese is dat de hersenen van jonge kinderen anders werken. Vergelijk het met de pacemaker van je hart. Net zoals die het hartritme gaat vertragen naarmate je ouder wordt, kan ook het brein zo’n intern systeem bevatten. Deze ‘zintuiglijke metronoom’ heeft een invloed op hoe wij de tijd voelen verstrijken,” legt Martijn uit. “Je kan de proef op de som nemen: vraag een jong kind om de ogen te sluiten en aan te geven wanneer er een minuut is verstreken. De meeste kinderen doen dit al bij 40 seconden of zelfs minder. Voer hetzelfde experiment uit met volwassenen en die openen de ogen pas na 60 tot 70 seconden.”

Bovendien vermindert ook de snelheid waarmee wij onze visuele informatie verwerken in de loop van de tijd. De reden? “Signalen moeten door de toenemende omvang van onze neurale netwerken steeds grotere afstanden afleggen in ons brein,” weet Martijn. “En veroudering zorgt er ook voor dat schade aan onze zenuwen gaat ophopen in de hersenen. Door dit alles ‘vertraagt’ de verwerkingstijd, en ‘versnelt’ onze indruk van tijd naarmate we verouderen. Je ziet dat trouwens ook in filmpjes. Hoe meer frames je in een seconde ziet, hoe langzamer het beeld lijkt te passeren en omgekeerd.” Kortom: als we jong zijn, is elke seconde van de werkelijke tijd met veel meer mentale beelden gevuld dan die van onze oudere zelf.

Een laatste hypothese heeft te maken met hoe vol jij je dag plant. Want hoe meer nieuwe herinneringen aan een periode, hoe langer die achteraf ook zal lijken. “Ons brein legt vooral nog ongekende ervaringen vast in ons geheugen,” aldus onze expert. “Ons oordeel over tijd is dus gebaseerd op het aantal nieuwe herinneringen dat we in een bepaalde periode creëerden.” En wanneer beleven we de meeste van die onbekende ervaringen en leren we talloze nieuwe vaardigheden aan? Juist, in onze kindertijd. Eigenlijk is dit laatste een hoopvolle boodschap. Want door onze hersenen constant actief te houden, nieuwe dingen te leren en originele ideeën en plaatsen te verkennen, kunnen we de tijd alsnog vertragen op latere leeftijd.

Maar ga jezelf nu ook niet met stress opzadelen door je dag vol te proppen met spannende activiteiten. Ook rust heeft zo zijn voordelen – ook al vliegt de tijd dan misschien iets sneller voorbij.

Lees ook:

“Koffie, haasten, stressen en op de repeat-knop drukken, is dat echt wat je opnieuw wil?”: zo hou je vast aan je goede voornemens uit lockdowntijden (+)

We kijken dagelijks 188 minuten op onze smartphone, wanneer is dat te veel? “Als je gedrag stelt dat je eigenlijk niet wil stellen, ben je verslaafd” (+)

“De druk op kinderen is groter dan ooit”: coach legt uit hoe je als ouder kan helpen om met spanning en stress om te gaan (+)