Schaaktalent dat beschuldigd wordt van bedrog “via anale kralen” wordt bij bodyscan extra grondig gecontroleerd

Niemann nam in de eerste partij makkelijk de maat van een 15-jarige opponent. In het interview nadien haalde hij uit naar zijn criticasters. “Deze partij sprak voor zich. Ik liet zien wat voor schaker ik ben en ik ga niet bezwijken. Hoe groot de druk ook wordt, ik ga hier mijn beste spel spelen.”

De Amerikaan weigerde daarop verdere vragen te beantwoorden en brak het interview voortijdig af. “Denk er maar van wat je wil, ik ben weg”, klonk het.

De bal ging aan het rollen toen Niemann een maand geleden tot ieders verbazing de Noorse wereldkampioen Magnus Carlsen vloerde. Het was zijn eerste nederlaag in een klassieke partij op bord in vier jaar. Niemann was toen de laagst genoteerde aanwezige speler, ‘slechts’ 49ste op de wereldranglijst.

De reactie van Carlsen deed de schaakwereld op zijn grondvesten daveren. Hij verliet vroegtijdig de Sinquefield Cup en liet verstaan dat hij “grote problemen” zou krijgen als hij de waarheid zou spreken.

Iedere volger begreep natuurlijk wat Carlsen insinueerde. Dat Hans Niemann een fraudeur is. Een valsspeler. De schaakoorlog kende daarna een vervolg op het online toernooi om de Julius Bär Generation Cup. Carlsen hield het daar al na één zet tegen Niemann voor bekeken, een statement dat kon tellen.

Er zijn enkele factoren die tegen de nieuwste sensatie pleiten. De jonge Amerikaan dankt zijn steile opgang immers vooral aan online wedstrijden, waar niet op fair play gecontroleerd kan worden. Best mogelijk dat online schakers buiten beeld gebruikmaken van computerprogramma’s die razendsnel tegenzetten bedenken.

‘The Wall Street Journal’ meldde in dat verband dat Niemann ervan verdacht wordt in meer dan honderd onlinepartijen valsgespeeld te hebben. Dat zou blijken uit een onderzoek van de schaakwebsite chess.com. Op cruciale momenten komen zijn zetten immers vaak overeen met die van een schaakcomputer. Volgens het rapport zou de Amerikaan in een telefoongesprek de beschuldigingen zelfs toegegeven hebben, waarop hij voor een bepaalde tijd verbannen werd van het platform.

Niemann bekende tot slot ook zélf twee keer de regels overtreden te hebben, telkens in een online wedstrijd. “Toen ik 12 jaar was, gaf een vriend naast mij via zijn iPad de beste zetten door. Maar ik was toen nog een kind, ik wist niet beter”, klonk het. “Toen ik 16 was, was ik net van huis weggegaan en had ik zo snel mogelijk geld nodig om de huur te betalen. Vandaag schaam ik me daar verschrikkelijk voor.” In een duel ‘over het bord’ - met rechtstreeks oogcontact dus - is Niemann naar eigen zeggen nooit uit de bocht gegaan.

Stel nu dat er toch iets aan de hand is, hoe zou zo’n bedrog in een publieke partij dan in z’n werk kunnen gaan? Vroeger durfden frauderende schakers al eens geheime tekens van handlangers in het publiek op te vangen. Maar zeker de grote toernooien vinden tegenwoordig in geluidsdichte én van binnenuit geblindeerde glazen ‘kooien’ plaats. Ook elektronische zendertjes - die op het lichaam verborgen zitten en zo signalen kunnen doorgeven - lijken een mogelijkheid. En dan zijn er dus nog de ‘anale kraaltjes’, waarbij elke zet van de schaakcomputer doorgestuurd kan worden via vibrerende codetaal. De hypothese werd gelanceerd op sociale media, maar wint intussen steeds meer aanhangers.

Niemann blijft intussen stoïcijns onder alle beschuldigingen. “Het moet gênant zijn voor de wereldkampioen om te verliezen van een idioot als ik. Ik voel mee met hem”, liet hij optekenen. “Ach, ze mogen mij in een geluiddichte kamer zetten waar geen technologie mogelijk is. Ik wil me zelfs helemaal uitkleden en naakt laten controleren. Alles om te bewijzen dat ik clean speel.”