Pukkelpop en co. slepen Sabam voor de rechter: "Misbruik van monopolie"
Een coalitie van Vlaamse concert- en festivalorganisatoren is naar de rechtbank gestapt tegen auteursrechtenvereniging Sabam. De organisatoren willen de prijsverhoging tot meer dan 30 procent, die Sabam dit jaar heeft ingevoerd, ongedaan maken. "Sabam misbruikt zijn monopolie", klinkt het.
Wordt een festival- of concertkaartje weldra duurder? Nu organisatoren meer auteursrechten moeten betalen, ziet het daar wel naar uit. Al zijn daar nog geen concrete cijfers over, zegt Jan Vereecke, bestuurder van PSE Belgium, dat concerten organiseert in het Antwerpse Sportpaleis. “Ik ken weinig bedrijven die genoegen nemen met dalende inkomsten.”
Een voorbeeld dat Vereecke aanhaalt: Clouseau speelde in december en in januari telkens twee keer in het Sportpaleis. “De laatste twee concerten hebben de organisatoren door de nieuwe regeling 10.000 euro meer gekost”, zegt hij.
De concert- en festivalorganisatoren zien dan ook geen andere optie dan naar de rechtbank van koophandel te stappen om Sabam te dwingen het gebruik van de nieuwe tarieven stop te zetten. “Die blijken immers op velerlei punten onredelijk en in strijd met het wettelijk kader”, stelt de sector in een persbericht.
Achterhaald systeem
De zaak gaat volgens de concertorganisatoren vooral over de monopoliepositie van Sabam. Als enig privébedrijf dat in ons land handelt in auteursrechten, kan het gemakkelijk de prijsverhoging afdwingen. Aan de verhoging, die SABAM in 2016 al aankondigde, ging weliswaar een korte onderhandelingsronde vooraf, maar die draaide op niets uit.
“We vragen de rechter dan ook om de tariefverhoging ongedaan te maken omdat Sabam hier duidelijk zijn monopolie misbruikt”, zegt Vereecke. “We hebben de prijs van concerten van Justin Bieber in België vergeleken met die in de Verenigde Staten. Daaruit blijkt dat de kosten voor auteursrechten hier twaalf keer hoger liggen dan in de VS, omdat er daar concurrentie is toegelaten tussen verschillende auteursrechtenbedrijven.”
'De kosten voor auteursrechten liggen bij ons twaalf keer hoger dan in de VS’
Wat de sector nog dwarszit, is dat de prijzen van Sabam forfaitair berekend worden. Als er muziek gespeeld wordt, die voor meer dan twee derde bestaat uit nummers van artiesten die bij Sabam geregistreerd zijn, dan moet er wel voor alle gespeelde nummers betaald worden. Die regeling, die stamt uit een tijd waarin digitale registratie van muziek niet mogelijk was, is nu achterhaald, stelt de sector. Want tegenwoordig laat de technologie toe om exact na te gaan hoeveel van de gespeelde muziek bij Sabam geregistreerd is.
Beveiliging duurder
Daarnaast worden de kosten voor auteursrechten berekend op basis van de inkomsten uit de ticketverkoop. Maar in die ticketverkoop zitten ook kosten voor pakweg de beveiliging, de videoschermen en het comfort van de bezoekers. Hoe meer beveiliging en videoschermen, hoe meer geld een festival dus aan Sabam moet betalen.
“We kunnen hier niet mee akkoord gaan”, zegt Serge Platel van de Federatie van Muziekfestivals in Vlaanderen, dat onder meer Pukkelpop en Rock Werchter vertegenwoordigt. “Omdat die andere kosten, bijvoorbeeld voor beveiliging, de laatste jaren de hoogte zijn ingegaan, hebben veel festivals het vandaag moeilijk.”
'Omdat ook andere kosten, bijvoorbeeld voor beveiliging, de laatste jaren de hoogte zijn ingegaan, hebben veel festivals het vandaag moeilijk'
Om daaraan alvast tegemoet te komen, stelt de sector voor om de auteursrechten voortaan te berekenen per bezoeker en niet langer op basis van de inkomsten uit de ticketverkoop.
Serge Vloeberghs, directeur bij Sabam, wijst er in een reactie op dat deze tariefwijziging enkel van toepassing is op de grote festivals als Rock Werchter en Pukkelpop. “De kleine en middelgrote festivals zullen hier nauwelijks iets van merken”, zegt hij. “De tariefwijziging komt voort uit een marktonderzoek waaruit blijkt dat onze tarieven lager liggen dan die in andere Europese landen, en is goedgekeurd door de controledienst van de FOD Economie.”