Eén jaar na brexit-referendum: "Britten beseffen nu pas wat brexit zal veranderen"

Wat de politiek betreft, is de Britse grond aan het verschuiven. Precies één jaar geleden, na het referendum en de eerste angst voor het onbekende, kwam er de acceptatie dat een brexit onvermijdelijk was: het volk had gekozen. Er kwam een harde brexit. Het Verenigd Koninkrijk zou uit de interne markt, uit de douane-unie én uit het juridische zeggenschap van het Europese Hof stappen.

"Die stemming is sinds de parlementaire verkiezingen van enkele weken geleden opnieuw veranderd. De fantasie van een machtig, welvarend Verenigd Koninkrijk buiten de Europese Unie heeft de botsing met de realiteit niet overleefd. Het gaat niet meer om een kwestie van nieuwe kansen, maar eerder om een brexit van schadebeperking, waar de politici op uit zijn tijdens de onderhandelingen die vorige week goed zijn begonnen", verduidelijkt VRT-correspondente Lia van Bekhoven in "De ochtend" op Radio 1. 

De houding van Britse politici tegenover de brexit is op een jaar tijd dus sterk veranderd. Gisteren, op de Europese top in Brussel, verkondigde Donald Tusk dat hij niet uitsluit dat die volledige brexit nog wordt teruggedraaid. De voorzitter van de Europese Raad verwees daarvoor naar het iconische John Lennon-lied "Imagine" en sprak de woorden: "They may say I'm a dreamer, but I'm not the only one." Die hoop, dat de brexit volledig kan worden teruggedraaid, is volgens Van Bekhoven een droom voor sommigen, maar voor anderen een nachtmerrie.

"Het is ook opmerkelijk dat bijvoorbeeld de Franse president Macron en de Duitse bondskanselier Merkel gezegd hebben dat als het Verenigd Koninkrijk van gedachten zou veranderen,  de Britten dan weer welkom zouden zijn. Maar dat gaat niet gebeuren. Wat als een paal boven water staat, is dat de brexit doorgaat. Het is wel duidelijk dat een harde brexit afgevoerd zal worden ten gunste van een zachte brexit, of een zogenoemde crème-brûlée-brexit: hard vanbuiten, zacht vanbinnen. Hoe dan ook, voorlopig gaan de Britten voor een brexit."

De Britten stemden een jaar geleden dus voor een brexit, al komt het besef bij hen volgens Van Bekhoven nu pas. "Eerst was er weinig van de brexit te merken. De Britten hadden gestemd voor een uittreding, maar de voorspelde recessie bleef uit: de economie bleef groeien, de Britten bleven uitgeven, dus iedereen dacht: 'Wat is het probleem? Alles verloopt goed'."

Die gedachtegang is één jaar later veranderd volgens Van Bekhoven. "De brexit heeft de laatste maanden vooral de Britse valuta in waarde doen dalen. Dat leidde tot prijsstijgingen, een hogere inflatie, én leidt nu al tot een sterker dalende levensstandaard. Burgers merken nu pas in de supermarkt dat ze voor de brexit hebben gestemd. Het is nu ook duidelijk geworden dat er voor de uittreding betaald zal worden, iets waar de Britse kiezers nooit op zijn voorbereid. Ze dachten dat het allemaal fantastisch mooi zou worden. Toch hangt er geen wolk van spijt boven het land én heeft het niet geleid tot een nieuwe stemming tegen de uittreding. Al kan ook dat veranderen als ze de rekening voor de brexit krijgen voorgeschoteld."