Wordt Andras Fekete-Gyor de Hongaarse Macron?

Andras Fekete-Gyor (midden) wil de tegenstellingen tussen links en rechts overbruggen. © © BelgaImage
Jelle Dehaen
Jelle Dehaen Medewerker Knack, historicus, filosoof, auteur

Zal de Hongaarse premier Viktor Orban van de troon gestoten worden door een pro-Europese, 28-jarige liberaal?

De conservatieve premier Viktor Orban heeft een absolute meerderheid in het Hongaarse parlement. Nu krijgt hij concurrentie van de 28-jarige, charismatische Andras Fekete-Gyor en zijn Momentum-partij. De verwachtingen zijn hooggespannen: zo noemde het gereputeerde tijdschrift The Economist Fekete-Gyor al de Hongaarse Emmanuel Macron.

Volgens de Hongaarse journalist Teczar Szilard is de vergelijking met de Franse president niet uit de lucht gegrepen. ‘Ook Fekete-Gyor wil de tegenstellingen tussen links en rechts overbruggen en net zoals Macron is hij erg pro-Europees.’ Fekete-Gyor is ook voor het homohuwelijk, abortus, de legalisering van drugs, vrijhandel en een sterkere welvaartsstaat.

Toch gaat de vergelijking met Macron niet helemaal op. ‘Fekete-Gyor is nog jonger’, zegt Szilard. ‘Macron heeft veel mensen van buiten de politiek aangetrokken, maar die worden wel bijgestaan door ervaren politici. Bij Momentum ontbreekt die ervaring bijna helemaal.’

Veel Hongaren hebben ingezien dat Orban niet altijd wint en dat een succesvolle oppositie mogelijk is

Enkele maanden geleden kende Momentum zijn grote doorbraak, toen de Hongaarse regering de Olympische Spelen van 2024 naar Boedapest wilde halen. ‘Fekete-Gyor beklemtoonde dat dat geld beter besteed kon worden aan het onderwijs of de zorgsector’, legt Szilard uit. ‘Dat is nodig, want die zijn er belabberd aan toe. Bovendien is er veel corruptie in Hongarije. Momentum wist de Hongaren te overtuigen dat de bouw van grote stadions dat probleem alleen maar zou verergeren.’

Momentum wilde een referendum over de Spelen organiseren en verzamelde daarvoor meer dan 250.000 handtekeningen. Tot grote woede van de regering: die beschuldigde Momentum er zelfs van door buitenlandse tegenstanders betaald te worden, maar dat kon nooit hard gemaakt worden. Szilard: ‘Het referendum is er nooit gekomen. Fidesz heeft de hele Olympische Spelen afgeblazen, omdat ze wisten dat ze zouden verliezen. Toch had die petitie een grote psychologische impact. Veel Hongaren zagen in dat Orban niet altijd wint en dat een succesvolle oppositie mogelijk is.’

Kan Fekete-Gyor premier Orban bedreigen? Momentum is populair in de steden, maar kan op het meer conservatieve platteland nog geen rol van betekenis spelen. Bovendien benadeelt het electorale systeem kleine partijen en heeft Orban de afgelopen jaren zijn greep op de media en het onderwijs versterkt. Daarnaast zou Momentum de oppositie verder kunnen versplinteren, waardoor die nog minder een vuist kan maken tegen Orban.

‘Momentum beweert dat ze de grootste oppositiepartij wil worden bij de verkiezingen in 2018’, zegt Szilard. ‘Maar dat zal wellicht niet lukken, dat beseft Fekete-Gyor ook. De partij wil vooral over de kiesdrempel raken, om daarna echt door te kunnen breken.’

Toch moet Momentum niet worden onderschat. De andere oppositiepartijen zijn verzwakt en worden geteisterd door corruptieschandalen. Bovendien is er geen enkele kleinere partij waarvan zo veel kiezers zeggen dat ze er misschien voor zouden stemmen. En Momentum heeft bewezen dat het in korte tijd erg populair kan worden. ‘Toen Momentum begon met het referendum waren ze met 150 partijleden die alleen in Boedapest handtekeningen verzamelden’, zegt Szilard. ‘Binnen de kortste keren kregen ze steun van duizenden sympathisanten in allerlei steden. Dat bewijst dat de partij nog enorm kan groeien.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content