Mensen worden voortdurend belaagd door een hele reeks micro-organismen die ons ziek kunnen maken. Ons immuunsysteem heeft als functie deze hardnekkige indringers te herkennen en tijdig te neutraliseren.

“Het herkennen van antigenen – deeltjes afkomstig van indringende micro-organismen – is een belangrijke taak die weggelegd is voor een speciale groep witte bloedcellen, zogenaamde T-cellen”, verduidelijk professor Kris Laukens. Hij is hoofd van Biomina, het biomedical informatics network van de Universiteit Antwerpen. “Elke persoon heeft een enorm grote diversiteit aan T-cellen die elk een eigen reeks micro-organismen kunnen herkennen.”

“Zo kan een groep van T-cellen verantwoordelijk zijn voor de herkenning van een griepvirus en een andere groep voor de herkenning van een bacteriële infectie. Maar er kan ook wat foutlopen met dit systeem.”

Primeur

In een wereldprimeur hebben bioinformatici aan de Universiteit Antwerpen nu aangetoond dat het unieke stukje DNA dat elke T-cel met zich meedraagt, volstaat om te voorspellen welke antigenen deze T-cel zal herkennen. Onderzoeker Nicolas De Neuter en collega’s ontwikkelden daarvoor computermodellen die zelflerend zijn. “Binnenkort kunnen onze computermodellen met grote accuraatheid voor elke unieke T-cel de herkenningsvoorkeur voorspellen. Om dat praktisch mogelijk te maken, hebben we enkel meer data nodig zodat we onze modellen verder kunnen verfijnen”, legt Laukens uit.

“En hoewel het enkele jaren geleden ondenkbaar leek, zouden die data er wel eens heel snel kunnen zijn. Vandaag al is de technologie om de unieke DNA-sequentie van elke T-cel van een persoon in kaart te brengen betaalbaar. Een eenvoudig bloedstaal volstaat.” Professor Laukens en zijn team werken intensief samen met laboratoria die met dergelijke methoden patiënten opvolgen. Het resultaat van hun onderzoek werd gepubliceerd in het vakblad Immunogenetics.