Aantal vliegende insecten in vrije val
Het aantal vliegende insecten is in 27 jaar tijd met drie kwart gedaald. Dat blijkt uit onderzoek in 63 beschermde natuurgebieden in Duitsland. Dat de terugval van vliegende insecten ook in natuurreservaten zo groot is vinden de wetenschappers verontrustend.
Een team van Duitse en Nederlandse wetenschappers heeft 27 jaar lang het bestand van vliegende insecten in Duitse natuurreservaten onderzocht. In die periode is het aantal met drie kwart gedaald. Ander onderzoek heeft al aangetoond dat bijen en vlinders in West-Europa en Noord-Amerika achteruitgaan. Maar het Duits-Nederlandse team is verrast door de omvang van het verlies.
"Dat de aantallen van alle vliegende insectensoorten in zo'n hoge mate aan het afnemen zijn als we hier zien in zo'n wijdverspreid gebied, is een nog alarmerender bevinding", zegt projectleider Hans de Kroon van de Radboud Universiteit Nijmegen.
Een klap voor de soortenrijkdom
Gevleugelde insecten zijn we soms liever kwijt dan rijk. Maar in het geheel van het planten-en dierenleven spelen ze een cruciale rol. Minder insecten betekent niet alleen een verarming van het bodemleven, maar ook van de flora en fauna die insecten nodig hebben. Insectenetende vogels en wilde planten die door insecten bestoven worden, zullen het moeilijker krijgen. Het gaat dus om meer dan insecten alleen.
Natuurreservaten onder druk
Natuurgebieden zijn normaal gezien een vrijhaven voor planten-en diersoorten. Waarom verliezen ze dan zoveel van haar gevleugelde inwoners?
Volgens Hans Van Dyck, gedragsbioloog aan de UCL, zijn de meeste natuurgebieden redelijk klein en staan ze onder druk van de omgeving. Zo krijgen insecten die voedsel zoeken in naburige landbouwgebieden te maken met de schadelijke gevolgen van nieuwe bestrijdingsmiddelen. De zogeheten neonicotinoïden ontregelen het oriëntatievermogen van insecten. Ze vliegen nog wel, maar ze raken de weg kwijt naar hun voedsel.
Versnippering en weersextremen
Natuurreservaten staan meestal ook niet in verbinding met andere beschermde gebieden. Dat isolement maakt dat bij soortenverlies er geen natuurlijke aanvoerlijn is vanuit die andere reservaten. Komt daarbij dat we de laatste jaren door de opwarming van de aarde steeds meer weersextremen krijgen.
Overstromingen, hittegolven, planten die eerder in bloei komen dan normaal, het zijn allemaal fenomenen die het leven van insecten parten spelen. En de teloorgang van insecten in Duitse natuurgebieden heeft, net als het klimaat, geen grenzen.