Er dreigt alweer sociale onrust in de haven van Antwerpen. De aanleiding is een wetsvoorstel van Open Vld. Open Vld wil de zogenaamde wet-Major, die de havenarbeid regelt, hervormen. “Havenarbeid moet in de toekomst onlosmakelijk verbonden zijn met het laden en lossen van schepen”, zegt Patricia Ceysens, het kamerlid van Open Vld dat het wetsvoorstel samen met haar collega en partijgenoot Egbert Lachaert heeft ingediend.

“Werknemers die logistieke activiteiten doen en zich uitsluitend bezighouden met het samenstellen, sorteren, verzenden en transporteren van pakjes, mogen volgens ons voorstel niet meer als havenarbeiders worden beschouwd”, klinkt het. “Daardoor kunnen de lonen voor dat werk in de haven naar omlaag en kunnen we meer werkgevers overtuigen om logistieke jobs te creëren in de Antwerpse haven. Dat kan veel jobs opleveren voor lager geschoolden.”

Steun van N-VA

Open Vld krijgt voor het voorstel de steun van regeringspartij N-VA. “Wij nemen dit standpunt al lang in, en steunen dus de inhoud van het wetsvoorstel”, zegt federaal parlementslid Johan Klaps (N-VA). “Vandaag worden de pakjes die we op het internet bestellen nog te veel vanuit Nederland tot bij ons thuisgebracht. Want in Nederland is de logistieke arbeid goedkoper dan hier, omdat werkgevers in het Antwerpse havengebied door de vakbonden kunnen worden verplicht om met duurdere havenarbeiders te werken.”

Marc Loridan, die gisteren herverkozen werd tot voorzitter van de socialistische Belgische Transportbond (BTB) van de vakgroep Antwerpse haven, maakt brandhout van het voorstel van Open Vld. Hij krijgt daarvoor de steun van de andere vakbonden.

“Als dit erdoor komt, leg ik de haven plat”, zegt Loridan. “Open Vld wil met dit wetsvoorstel aan sociale dumping doen. Heel wat havenarbeiders dreigen een groot deel van hun loon te verliezen.”

Maar houdt Loridan dan geen duizenden nieuwe jobs tegen? “Neen, omdat er vandaag al een regeling voor logistieke werknemers in de haven bestaat”, zegt Loridan. “Die logistieke werknemers verdienen 66 tot 75% van wat een erkende havenarbeider verdient.”

“Wet-Huts”

De uiterst linkse partij PVDA treedt de vakbonden bij. “Je kan hun wetsvoorstel gerust de Wet-Huts noemen, want het is op maat geschreven van Fernand Huts”, zegt Peter Mertens van de PVDA. “Wij vinden het een onaanvaardbaar voorstel dat de toekomst van enkele duizenden havenarbeiders op het spel zet.”

“Het einde van de Europese klacht tegen de Belgische havenarbeiders, eerder dit jaar, is blijkbaar het startschot geweest voor enkele parlementairen van de regeringspartijen N-VA en Open VLD om nieuwe aanvallen op de havenarbeiders te lanceren”, zo meent Peter Mertens. Volgens de PVDA’er is het voorstel niet enkel wereldvreemd, maar zet het ook de toekomst van enkele duizenden havenarbeiders op het spel.

“In Antwerpen alleen al zouden tweeduizend logistieke havenarbeiders hun statuut verliezen. Plus een deel van de zesduizend dokwerkers die vaak jobs in het natiewerk doen, het verplaatsen van de goederen op de terminal om ze klaar te zetten voor transport van en naar de klant.”

“We kunnen niet aanvaarden dat de Wet-Major zou veranderen in de Wet-Huts en zetten ons aan de kant van de havenarbeiders en hun vakbonden om dit voorstel te bestrijden”, besluit Peter Mertens.

Het probleem

In de Antwerpse haven zouden vandaag zo’n 1.500 logistieke werknemers aan de slag zijn, naast 6.300 havenarbeiders. Als die logistieke arbeid al mogelijk is, wat is dan eigenlijk nog het probleem? “Dat de vakbonden beslissen wie logistiek werk doet en wie niet”, zegt Johan Klaps (N-VA). “Als een logistieke werkgever beslist om jobs te creëren in de Antwerpse haven, weet hij niet of de vakbond zal toestaan dat hij logistieke werknemers mag aanwerven. Hij komt dat pas te weten als de vakbond ter plaatse is komen kijken. Met andere woorden: de werkgever doet eerst zijn investering, en komt pas daarna te weten of hij met dure havenarbeiders of met minder dure logistieke werknemers mag werken.”

“Sociale vrede behouden”

Het is nog maar de vraag of Open Vld en N-VA hun gelijk zullen halen. Het is federaal minister van Werk Kris Peeters (CD&V) die in deze zaak de touwtjes in handen heeft. “Het wetsvoorstel van Open Vld zal in het parlement worden besproken”, zegt Kris Peeters. “Maar we zijn onlangs tot een akkoord gekomen over de hervorming van de havenarbeid, zonder dat er één dag werd gestaakt. Ik ga de sociale vrede nu niet op de helling zetten. De regeling van havenarbeid veranderen, kan enkel via sociaal overleg.”