Grote vragen over de Nobelprijs Geneeskunde

In Zweden zijn grote vragen gerezen over de Nobelprijs Geneeskunde. Die wordt toegekend door een commissie van vijftig artsen van het prestigieuze Karolinska-instituut en dat is in opspraak gekomen door medische fraude van een Italiaanse arts van het instituut.
De hoofdingang van het Karolinska-instituut met de medische aula.

Over de medische fraude van de arts, stamcelspecialist Paolo Macchiarini, zijn nu twee vernietigende rapporten verschenen. Daaruit blijkt dat de top van het Karolinska-instituut Macchiarini de hand boven het hoofd heeft gehouden, terwijl hij eigenlijk nooit aangenomen had mogen worden.

Maar men wilde zo graag de stamcelchirurg binnenhalen en houden, dat de regels werden gebroken. De Karolinska-top wordt "minachting voor wetten, ethiek en moraal" verweten. Bovendien stellen de rapporten Karolinska medeverantwoordelijk voor het leed dat de slachtoffers van Macchiarini werd aangedaan.

De Italiaanse wonderdokter Paolo Macchiarini verwierf wereldfaam toen hij in 2010 als eerste bij een patiënt een luchtpijp inplantte die bekleed was met stamcellen. Zowel in de media maar ook in belangrijke medische vakbladen als The Lancet, werd de Zweeds-Italiaanse chirurg voorgesteld als de superstar van de stamceltherapie. De Leuvense topdokter Pierre Delaere stelde echter al in 2009 in The Lancet vragen bij de praktijken van de Italiaanse wonderchirurg. Inmiddels zijn twee van de drie patiënten die Machiarini in Stockholm opereerde, overleden. Een derde krijgt nog steeds - vier jaar na haar operatie - intensieve verzorging.

Pas in 2013 kreeg Macchiarini van het Zweedse ziekenhuis verbod om nog te opereren, maar hij bleef zijn gang gaan in Rusland en de VS, met even rampzalige gevolgen. Als onderzoeker kon de Italiaanse chirurg echter aanblijven op Karolinska. Hij kreeg zelfs een contractverlenging in oktober 2015 en werd pas in maart van dit jaar ontslagen.

De Zweedse minister voor Hoger Onderwijs en Onderzoek, Helene Hellmark Knutsson, heeft intussen de voltallige bestuursraad van het Karolinska Instituut de laan uitgestuurd. Eerder waren ook de rector en de vice-rector al ontslagen.

In Zweden gaan nu stemmen op om de Nobelprijs voor Geneeskunde twee jaar niet toe te kennen, en met het geld de slachtoffers van Macchiarini te vergoeden.

Meest gelezen