Godong contact@godong-photo.com / UNIVERSAL IMAGES GROUP / REPORTERS

Tapijt van Bayeux reist voor het eerst in 950 jaar van Frankrijk naar het Verenigd Koninkrijk

Frankrijk gaat het Tapijt van Bayeux aan het Verenigd Koninkrijk uitlenen. Dat weet The Times. Het nieuws is bijzonder want het is de eerste keer sinds het in de 11e eeuw is gemaakt dat het beroemde kunsthistorische artefact het Franse grondgebied verlaat.

Het is een van de grootste en oudste kunstschatten van Frankrijk en bij uitbreiding van Europa: het Tapijt van Bayeux, een borduurwerk van 70 meter lang en 50 centimeter hoog dat de beruchte Slag bij Hastings uit 1066 als een soort stripverhaal afbeeldt (zie afbeelding onder).

Het Tapijt van Bayeux is waarschijnlijk kort na die veldslag gemaakt en het bevindt zich sinds de 11e eeuw onafgebroken op Franse bodem. Daarin komt binnenkort verandering want de Franse president Emmanuel Macron wil het aan het Verenigd Koninkrijk uitlenen. Volgens The Times zal hij dat bekendmaken tijdens zijn ontmoeting met de Britse premier Theresa May later deze week.

De krant schrijft dat maanden van onderhandelingen aan de overeenkomst zijn voorafgegaan. Sowieso steekt het Tapijt van Bayeux het Kanaal nog niet meteen over. Het kan nog 5 jaar duren vooraleer het zover is. Welk museum of welke stad in het Verenigd Koninkrijk het mag tentoonstellen, is nog niet beslist.

Willem vs. Harold

Het Tapijt van Bayeux markeert een belangrijke cesuur in de Europese geschiedenis: de overwinning van Willem de Veroveraar uit Normandië op koning Harold II van Engeland.

De twee heren waren in een koningskwestie verwikkeld. Harold II zat op de troon van Engeland, maar Willem de Veroveraar meende dat die plek hem toekwam als verre verwant van de vorige koning Edward. Die zou hem de troon hebben beloofd.

Met een leger van een paar duizend man stak Willem de Veroveraar het Kanaal over voor een beslissende confrontatie met het leger van Harold II. Die vond plaats op 14 oktober 1066 in Hastings in het zuiden van Engeland. Duizenden mannen verloren die dag het leven. Ook Harold II kwam om.

Met de dood van Harold II kwam een einde aan 600 jaar Angelsaksische koningen in Engeland. Willem de Veroveraar trok door naar Londen waar hij zich tot koning liet kronen, meteen de start van de zogenoemde Normandische verovering van Engeland.

Odo van Bayeux

De precieze ontstaansgeschiedenis van het Tapijt van Bayeux is in nevelen gehuld. Volgens het Reading Museum in het Verenigd Koninkrijk is het waarschijnlijk in de jaren 1070 besteld door bisschop Odo van Bayeux, een halfbroer van Willem de Veroveraar.

Volgens sommigen waren het nonnen uit Engeland die het borduurwerk voor hun rekening namen, mogelijk in Canterbury. Uit een doctoraatsonderzoek aan de universiteit van Manchester blijkt alvast dat de steken consistent zijn. Dit toont aan dat ze door 1 en dezelfde groep specialisten zijn gemaakt en dit op hetzelfde moment en op dezelfde plek.

Een van de vele opmerkelijke details op het Tapijt van Bayeux is een afbeelding van een komeet. Mogelijk gaat het om de komeet Halley die ongeveer om de 76 jaar vanop aarde is te zien. In dat geval geldt het tapijt als de oudste bekende weerslag van de waarneming van het hemellichaam.

Napoleon Bonaparte

In 1476 dook het Tapijt van Bayeux voor het eerst op in historische bronnen van de kathedraal van Bayeux. Toen al had het verschillende calamiteiten overleefd zoals branden, plunderingen en de Honderdjarige Oorlog. Later zou het ook tijdens godsdienstoorlogen en de Franse Revolutie van vernieling gespaard blijven.

Aan het begin van de 19e eeuw stelde Napoleon Bonaparte het Tapijt van Bayeux in Parijs tentoon terwijl hij op een invasie van het Verenigd Koninkrijk broedde. In 1842 kreeg het een vaste plek in Bayeux zelf. Enkel tijdens WO II verhuisde het om veiligheidsredenen naar het kasteel van Sourches in het departement Sarthe. Na opnieuw een tussenstop in Parijs keerde het nadien naar Bayeux terug.

Elizabeth II

Het is niet de eerste keer dat Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk proberen een tijdelijke verhuizing van het Tapijt van Bayeux te regelen. Volgens de BBC bestond ooit het plan om de kunstschat naar het Verenigd Koninkrijk over te brengen voor de kroning van koningin Elizabeth II in 1953. Ook voor de 900e verjaardag van de Slag bij Hastings in 1966 lagen plannen in die zin op tafel, maar in geen van beide gevallen kwam het zover.

Meest gelezen