"Doen wat goed voelt": vijf Vlaamse transgenders zoeken naar een leven dat minder wringt ★ ★☆☆☆

VRT zet dezer dagen ‘maatschappelijke aanvaarding’ hoog op de thematische agenda. Er is ‘Taboe’ met Philippe Geubels, ‘Mij overkomt het niet’ met Fatma Taspinar en Saartje Vandendriessche die de strijd tegen het patriarchaat aanbindt in ‘Op de man af’. Het zegt het één en ander over ons huidig sociaal klimaat. Of over de grote zak overheidsgeld.

In 'M/V/X' brengt de openbare omroep nu een programma over vijf Vlaamse transgenders en hun zoektocht naar een leven dat ‘minder wringt’. Voor de goede verstaander: een transgender is een man of vrouw die zich tot het tegenovergestelde geslacht voelt behoren dan zijn of haar biologische. We zagen de 18-jarige Dylano zijn natuurlijke borsten afplakken terwijl de 44-jarige Paulien (né Peter) borstprotheses opplakte. We volgden hen bij de dokter, maar ook dichter bij huis. Zo zagen we onder meer hoe de bomma van Ariane (21) met lede ogen aanzag hoe haar voormalige kleinzoon online lederen rokjes bestelde.

Aan sceptische figuranten overigens geen gebrek. Denk bijvoorbeeld aan de zwemclubvrienden van Paulien die met grote reserve hun voormalige kameraad in badpak zagen voorbij schrijden. De aanwezigheid van een camera levert dan mooie toneeltjes op. “Tja, ge hoort dat tegenwoordig vaak hé. Ge moet doen waar ge u goed bij voelt, zeker?” Transgenders en bij benadering holebi’s worden dagelijks doodgeslagen met dat soort prietpraat. 

VRT heeft in de strijd voor genderneutraliteit geprobeerd om een zo neutraal mogelijk programma te maken maar had de publieke opinie gerust meer mogen sturen en meer liefde en mededogen mogen opwekken voor zulke dappere getuigen.

Op slechts één moment werd ik als kijker écht met de neus op de feiten gedrukt. Toen Senne, die nog enkele dagen gevangen zat in het lichaam van Sanne, quasi doodsangsten uitstond voor een echografie. “Voor iemand die niet eens een vagina of eicellen hoort te hebben, voor mij, voelt dat als een verkrachting. Want er hoort bij mij niets in te gaan.”

De weg van een geslachtsverandering is lang. Die van een mentaliteitsverandering mogelijk nog langer. 'M/V/X' is slechts/alvast een stapje in de goede richting. Schrappen wat niet past.