Vergis u niet: keuze tussen opvolgers van F-16 is ook een keuze tussen Europa en Amerika
De keuze tussen de potentiële opvolgers van de F-16 is volgens ex-kolonel Pierre Therie meer dan een keuze tussen enkele types vliegtuigen. Het is ook een politieke keuze over de defensie die we willen. Het Europese model van "samenwerking voor vrede" of de Amerikaanse strategie van een "wereld met enkel vrienden of vijanden"?
De keuze van een opvolger voor de F-16-gevechtsvliegtuigen is onderdeel van een geldverslindende wapenwedloop. Een keuze tussen de Amerikaanse offensieve doctrine of een Europese defensieve visie dringt zich op. De VS kiezen voor de aanval, Rusland en China zitten in het defensief.
De militaire suprematie van de VS kan alleen maar begrepen worden, wanneer men beseft dat ze (altijd) kozen voor het offensief, om potentiële vijanden vóór te blijven. Het maakt ook niet veel uit of de president een Democraat of Republikein is.
In deze wapenwedloop liep Lockheed Martin (LM) voorop met de bouw van het eerste ‘onzichtbare’ vliegtuig dankzij de vorm, ‘stealth by shape’, de F-117 Nighthawk. Ondanks deze ‘onzichtbaarheid’ werd in 1999 tijdens de Balkanoorlog toch een F-117 ontdekt door een ouderwetse radar (die ook vandaag nog effectief is) en vervolgens neergehaald door een al even verouderde S-125Neva/Pechora-raket.
De echte doorbraak kwam er met de F-22 Raptor, eveneens van LM. Alleen was het vliegtuig zo duur dat zelfs de VS zich niet eens tweehonderd exemplaren konden veroorloven. Maar de weg lag open voor een groots opgezet programma van ‘stealth by shape’-vliegtuigen, die zouden moeten zorgen voor een luchtoverwicht van de VS.
Dit vliegtuig, de F-35, dat op de tekentafel lag begin jaren negentig was zo ambitieus dat er nood was aan een internationale samenwerking: het Joint Strike Fighter / F-35 Lightning II programma. Voor Defensie is de F-35A dé (enige) kandidaat, hoewel de problemen zich blijven opstapelen en meer dan vijfentwintig jaar later nog altijd niet onopgelost zijn.
In het recent gepubliceerd officieel verslag over de vorderingen gemaakt in 2017 staat te lezen:
“However, only 88 of the 301 Priority 1 and 2 deficiencies were in-work, with the remaining 213 unresolved.”
Van de 301 prioritair op te lossen problemen blijven er 213 onopgelost!
Tegenover deze dure programma’s voor offensieve wapensystemen zitten de ‘potentiële vijanden’ Rusland en China in het defensief. Zij investeren vooral in een performante luchtverdediging die ook ‘stealth by shape’-vliegtuigen kan neutraliseren.
Overigens heeft Rusland altijd meer belang gehecht aan defensieve grond-luchtraketten.
Nieuwe wapensystemen inclusief kernwapens
Er is echter meer aan de hand, want de reacties blijven niet uit. ‘Stealth by ECM' (onzichtbaar door elektronische maatregelen waardoor de signatuur van een vliegtuig verdwijnt in een massa signalen) is een alternatief dat niet de nadelen heeft van ‘stealth by shape': te weinig wapenlading, minder goede resultaten in luchtgevechten, hoger brandstofverbruik en dus geringere actieradius én veel duurder dan ‘stealth by ECM’.
Bovendien zal het verouderd ICT-concept van F-35 de wegens de snelle evolutie onvermijdelijke ICT-aanpassingen zeer moeilijk én duur maken (ICT= Informatie & Communicatie Technologie). Het grootste gevaar van deze wapenwedloop is echter de verlaging van de nucleaire drempel.
Immers, indien alle afweermiddelen niet zouden volstaan, kan de verdediger nog altijd een kernwapen gebruiken met optimalisatie van het EMP en TREE effect, en het minimaliseren van de hitte en radiologische straling. De nieuwe nucleaire strategie van de VS is onder meer gebaseerd op een vroegere stelling die perfect weergeeft dat ook voor de nucleaire bewapening de VS kiezen voor de aanval:
“In 2015 the Center for Strategic and International Studies released a report called Project Atom, which advocated for a new “suite of low-yield, special-effects warheads.”
Zouden de Belgische politieke partijen beseffen dat dit nucleair gevaar intrinsiek deel uitmaakt van hun keuze voor de F-35A?
Waarvoor staat Europa?
Sinds de NAVO-lidstaten akkoord gingen om het actieterrein te verruimen en bereid waren om gezamenlijk ook buiten Europa gewapenderhand tussen te komen, werd de trans-Atlantische band op de proef gesteld. Het was nochtans vanaf het begin duidelijk dat deze nieuwe militaire interventies vooral de belangen van de VS dienden en in het bijzonder deze van het (politiek-)militair-industrieel complex.
De weigering van enkele NAVO-landen waaronder Duitsland om mee te doen aan de Irakoorlog was daarom een zeer moedig besluit; véél meer dan een symbolisch signaal.
Eén ding staat vast: de VS hebben Europa nooit gevraagd of we hun offensieve doctrine en de ermee gepaard gaande wapenwedloop wel wilden of nodig vonden. Het was hún exclusieve keuze!
Het belang van dit dossier
Enige tijd geleden verkondigde generaal-majoor Vansina, baas van de Luchtcomponent, dat de vervanging van de F-16-vloot niet ging over de aankoop van een vliegtuig maar over een samenwerking. We zijn het eens met deze visie, meer zelfs, we denken dat de keuze voor een opvolger ook het belang van een militaire samenwerking vér overstijgt.
Daarom is ook de politieke voorkeur van N-VA-minister Vandeput voor een militaire samenwerking met Nederland als argument voor de keuze van de F-35 kortzichtig. Het gaat om zo veel méér dan een samenwerking van enkele militaire lilliputters en daarom is de afwezigheid van politieke verantwoordelijkheid en vooral leiderschap in dit dossier zeer gevaarlijk.
Vergis u niet, de aankoop van de F-35 is slechts het begin van een hele reeks nieuwe militaire investeringen in bewapening. Ook de F-35 zal onvermijdelijk nood hebben aan dwingende aanpassingen wegens de snelle technologische evolutie, zodat we gegarandeerd snel zullen botsen op onze financiële grenzen. Waardoor de initiële investering (voor de F-35) sneller waardeloos zal worden.
De politieke voorkeur van N-VA-minister Vandeput voor een militaire samenwerking met Nederland als argument voor de keuze van de F-35 is kortzichtig.
Waar België vandaag voor staat en Duitsland morgen, is de keuze voor al of niet deelname aan een nieuwe geldverslindende wapenwedloop. De keuze voor de Amerikaanse offensieve doctrine met een opdeling van de wereld in vijanden en vrienden, of voor een Europese visie waarbij internationale relaties dienen om de samenwerking te bevorderen.
Daarvoor is een agressieve militaire capaciteit contrapositief, en volstaat een robuuste defensieve capaciteit. Hoewel elke voorspelling gewaagd is, vrezen we dat zelfs de VS zich mispakt aan de omvang van wat de wapenindustrie voor ogen heeft. Zoals we eerder al schreven, kijkt de wereld steeds minder naar de VS als morele gids, neemt de financieel-economische draagkracht af én riskeren de VS door de concurrenten overklast te worden in de kenniseconomie.
We zijn overtuigd dat een nieuwe wapenwedloop deze ontwikkeling enkel maar zal versnellen en niet eens beantwoordt aan de grootste maatschappelijke uitdagingen waar wij, Europa, mee geconfronteerd worden.
---
VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.