Een woning wordt als “leegstaand” gecatalogeerd wanneer ze twaalf opeenvolgende maanden niet effectief gebruikt of bewoond wordt. Het aantal lege panden in Vlaanderen neemt elk jaar toe, zo blijkt uit een vraag van Vlaams Parlementslid Valerie Taeldeman (CD&V) aan minister van Wonen Liesbeth Homans (N-VA). In vergelijking met 2015 is het aantal panden op de inventaris in 2016 zelfs met 20% toegenomen. De grootste toename vond plaats in de provincies Antwerpen (+35%) en Limburg (+31%).

Volgens minister Homans valt die forse stijging grotendeels te verklaren doordat gemeenten zich meer gaan toeleggen op een beleid rond leegstand. “Daardoor gaan gemeenten ook meer leegstand registreren”, klinkt het. Op de piepkleine gemeente Herstappe na houden alle Vlaamse gemeenten intussen een leegstandsregister bij.

Ruim negen op de tien gemeenten voerde ook al een belasting op leegstand in. Die leegstandstaksen moeten leegstand ontmoedigen, al kunnen eigenaars er in veel gevallen wel aan ontsnappen als ze een goede reden hebben. Wie bijvoorbeeld met verbouwingen bezig is of langdurig ziek is, moet vaak niet betalen.

Klik op de kaart en bekijk hoeveel woningen er leegstaan in uw gemeente:

Antwerpen staat met 768 leegstaande woningen bovenaan de rangschikking. De centrumstegen Aalst (619 woningen) en Sint-Niklaas (508 woningen) vervolledigen de top drie. In 39 Vlaamse gemeeenten staat geen enkele woning leeg.

"Heffing is stok achter de deur"

In het Vlaams-Brabantse Tienen staan 193 panden, waarvan 47 woningen, leeg. “Dat hoge cijfer is vooral te verklaren doordat Tienen, in tegenstelling tot andere gemeenten, echt werk heeft gemaakt van de registratie vanleegstand”, zegt schepen van Ruimtelijke Ordening Jos Mombaers (Open VLD). “Leegstand bestrijden is een van de prioriteiten van ons beleid. Wij sporen leegstand op en spreken eigenaars van leegstaande panden proactief aan.”

Tienen verhoogde onlangs ook haar leegstandheffing. Eigenaars van leegstaande panden moeten 1.300 euro per jaar ophoesten. Na vijf jaar kan dat oplopen tot 5.000 euro per jaar. “Maar het is ons niet om die inkomsten te doen”, zegt Mombaers. “Die heffing is onze stok achter de deur.”