Dit zijn de grote sociaaleconomische uitdagingen voor België volgens Europa

In haar jaarlijkse evaluatie van de sociaaleconomische situatie in België erkent de Commissie dat de structurele hervormingen van de voorbije jaren hun vruchten hebben afgeworpen. De concurrentiekracht van de bedrijven is verbeterd en er zijn veel nieuwe jobs bijgekomen. Op sociaal vlak presteert ons land doorgaans goed.
Anderzijds heeft België slechts "beperkte vooruitgang" geboekt bij het aanpakken van een aantal problemen die de Commissie al jaren aankaart.

 De files bijvoorbeeld. Zo wordt er volgens de Commissie veel te weinig geïnvesteerd in vervoersinfrastructuur. Samen met de "perverse" fiscale voordelen voor bedrijfswagens maakt het gebrek aan goede infrastructuur het fileprobleem almaar groter. Het valt volgens de Commissie ook nog te zien of de mobiliteitstoelage of 'cash for cars' veel verschil gaat uitmaken op vlak van files en vervuiling. 

"België blijft het meest dichtgeslibte land van Europa, wanneer men kijkt naar het aantal uren dat mensen verliezen in het verkeer en in files, in het bijzonder rond Antwerpen en Brussel. Dit gaat allicht niet op korte termijn verbeteren, deels door de grote vertragingen bij belangrijke openbare infrastructuurprojecten", zo klinkt het in het 67 pagina's tellende rapport. 

Ook op de arbeidsmarkt ligt er volgens de Commissie werk op de plank. Ondanks het toenemend aantal jobs blijft de werkgelegenheidsgraad ver verwijderd van de Europese doelstelling en vinden vooral jongeren, laaggeschoolden, ouderen en mensen met een migratieachtergrond nog steeds onvoldoende toegang tot de arbeidsmarkt. Tegelijkertijd behoort België tot de landen met de meeste vacatures. 

De hoge staatsschuld en de impact van de vergrijzing blijft eveneens een belangrijke werf. Met de pensioenhervormingen van 2015 is een eerste "aanzienlijke" stap gezet en een pensioensysteem met punten kan verder helpen om de houdbaarheid van de openbare financiën te versterken, meent de Commissie. Ze ziet ook ruimte voor een versterkte beheersing van de uitgaven. Zo stelt de Commissie vast dat er momenteel enkel in de gezondheidszorg een plafond is voorzien. 

Ondanks de hervorming van de vennootschapsbelasting blijft het Belgische belastingsysteem voor de Commissie te complex, met te veel uitzonderingen en verstorende stimuli. Tegelijkertijd stipt ze aan dat de inkomsten uit milieubelastingen in België nog steeds tot de laagste van Europa behoren. Het ontbreken van specifieke antimisbruikmaatregelen voor de notionele interestaftrek kan ook agressieve belastingplanning faciliteren, waarschuwt de Commissie. 

Tenslotte presteert het Belgische energie- en klimaatbeleid nog steeds onvoldoende om lokale luchtvervuiling en de uitstoot van broeikasgassen aan te pakken, aldus het rapport. Zo blijft het voor België een hele opdracht om zijn klimaatdoelstellingen tegen 2020 te halen. 

Ook de andere lidstaten kregen vandaag hun rapport mee in het kader van de zogenaamde Europese semester. De Commissie gaat de rapporten nu in elke lidstaat bespreken met regeringen, parlementen, sociale partners en andere stakeholders. Tegen midden april moeten de lidstaten hun budgettaire en sociaaleconomische beleidsplannen indienen. In mei publiceert de Commissie dan haar nieuwe aanbevelingen per land.