“Op dag twee kwam er iemand van Kind en Gezin kennismaken in het ziekenhuis. Ik vond dat een beetje overbodig. Mijn hoofd stond er niet echt naar. Er lopen al zo veel mensen binnen en buiten in het ziekenhuis. Vroedvrouw, gynaecoloog, kinesist, pediater, ...” Het is een van de reacties die Kind en Gezin kreeg na een online bevraging bij ouders. Maar het is perfect herkenbaar voor vele mama’s: de eerste dagen in de kraamkliniek zijn al zo hectisch, en dan komt er nog eens iemand van Kind en Gezin een hele uitleg doen.

“Het verblijf op de materniteit is drukker geworden omdat moeders er tegenwoordig minder lang verblijven”, zegt Nele Wouters, woordvoerster van Kind en Gezin. Uit eerder onderzoek blijkt dat het gemiddelde aantal ‘lig­dagen’ geëvolueerd is van ongeveer vijf in 2000, naar vier nu. Onder impuls van minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) lopen er ook proefprojecten om dat verblijf in te korten tot drie of twee nachten. “Er moet dus heel veel gebeuren op korte tijd”, zegt Wouters.

Daarom heeft Kind en Gezin beslist om komaf te maken met het kraambezoek. Meteen het einde van een traditie die al zeker zestig jaar bestaat. De eerste uitleg krijgen ouders voortaan op het einde van de zwangerschap – tijdens het derde trimester – bij hen thuis of in het consultatiebureau in de buurt. Het gaat om de eerste info over voeding, verzorging of wiegendood. “Het is beter om in een rustige omgeving al vooraf kennis te maken en om een aanpak op maat uit te werken”, zegt Wouters. “Door al voor de bevalling te praten met de ouders, kunnen we hen ook ondersteunen met heel praktische zaken zoals de kinderopvang en de aanvraag van het kraamgeld.”

Geen verrassingen

Anja Machiels (42) is al tien jaar verpleegster bij Kind en Gezin en juicht de vernieuwing toe. “Dan kan je al op voorhand problemen opvangen”, zegt ze. “‘Stel dat een van de ouders met psychische problemen kampt: voor de ouders en het kind is dat geen evidente situatie. Nu kunnen we dat van tevoren bespreekbaar maken en ondersteuning voorstellen. In de kraamkliniek hadden we vaak maar een kwartiertje en kwamen er pas bij het thuisbezoek twee weken later soms lijken uit de kast vallen.”

Deze maand zullen de laatste mama’s nog een bezoekje krijgen in de kraamkliniek, maar daarna is het definitief voorbij. Wie een bezoekje wil tijdens de zwangerschap moet dat nu nog aanvragen via de website – of dat via de gynaecoloog regelen – maar vanaf 2019 krijgt Kind en Gezin automatisch de gegevens van zwangere vrouwen via de kinderbijslagfondsen. Dan zullen de ondersteuners zelf contact opnemen om eventueel een afspraak te maken.