OPINIE: "Iemand liegt over de aankoop van de nieuwe straaljagers, alleen weten we niet wie"

Van één ding zijn we wel zeker vandaag: de volgende 25 jaar kunnen onze huidige F16’s - mits updates - veel langer mee en is er dus echt wel een veel goedkoper alternatief dan die 15 miljard. Dat betekent dat wij - en ook u - de voorbije jaren werden voorgelogen. En geen klein beetje voorgelogen. Of de minister vindt dat hij ondanks de manifeste vertrouwenskloof met de legertop kan aanblijven, is wat dat betreft eigenlijk van ondergeschikt belang. 

Wat mij the day after een pak ongeruster maakt is, dat ondanks de recente onthullingen, niemand in de regering op de STOP-knop duwt en zegt: “Oké, die aankoop van die nieuwe straaljagers, laat ons dat even ON HOLD zetten en kijken of dat écht wel nodig is.” Wat me écht zorgen baart, is wanneer een minister mensen niet meer kan vertrouwen die hij moet vertrouwen om een weloverwogen beslissing te nemen. Of is het omgekeerd?

Wat er ook van zij, het probleem is gigantisch. Want op het eind van de rit moet die minister tekst en uitleg geven aan het parlement. En dan heeft meteen ook dat parlement een probleem. Dan heeft onze democratie een probleem. Want dan wordt ze - al dan niet bewust - voorgelogen, in de maling genomen. En dan wordt ook u voorgelogen, in de maling genomen.

Een nakende en al snel besliste uitgave van 15 miljard euro - 15 miljard van ons allemaal - was 4 jaar geleden al een uitgave die wat vragen mocht oproepen, zo vonden wij. Een uitgave die een ernstig, transparant publiek en parlementair debat vereiste. Moeten we per se de allerduurste vliegtuigen aankopen? Dat debat werd publiek nooit ernstig gevoerd. Tot gisteren dus bleek waarom. Omdat de procedure die tot een beslissing moet leiden voor de toekomst van onze luchtmacht op geen enkele manier onder democratische controle was.

Maar er is wel een lichtpunt aan deze hele F-16-gate. Er is één winnaar van jewelste, wat de afloop ook wordt. En die winnaar bent u: de belastingbetaler. Want vandaag beschikken we eindelijk over de nodige informatie die dat publiek debat niet alleen mogelijk, maar eindelijk ook transparant maakt. Vandaag kan de democratie weer voluit laten zien hoe krachtig ze wel is, met nieuwe vragen zoals: “Zouden we een deel van die 15 miljard euro niet beter besteden aan iets anders? Om maar iets te zeggen: met dat bedrag kun je bijvoorbeeld 1.100 scholen of 800 rusthuizen bouwen. Vandaag kan dat debat weer volop gevoerd worden en precies dàt is de grootste overwinning. Democratie is en blijft een kwestie van keuzes and guess what? Aan het eind van de rit kiest alleen u. Maar nu hebt u tenminste weer de tools in handen om uw keuze weloverwogen te maken.