"Het was een fout. Het was mijn fout, en het spijt me": Mark Zuckerberg neemt schuld datalek op zich

Zuckerberg reageert op het datalek waarmee Cambridge Analytica de gegevens van 87 miljoen gebruikers kon misbruiken. Cambridge Analytica verwierf de gegevens van de Facebookers via een persoonlijkheidstest die een aantal van de getroffen gebruikers ingevuld hebben. Daarna kreeg het bedrijf toegang tot hun gegevens én die van hun vrienden. De overgrote meerderheid van de gedupeerden is Amerikaan, maar er zitten ook 2,7 miljoen Europeanen en 61.000 Belgen bij.

Nochtans voerden in België slechts acht mensen de test uit. Facebook liet al weten dat de 61.000 getroffen Belgien niet per se allemaal terug te voeren zijn op die acht - ze kunnen ook bevriend geweest zijn met mensen in het buitenland die de test gedaan hebben.

Zuckerberg probeert nu al dagen om de gemoederen te kalmeren. Zo gaf hij een telefoonconferentie voor wereldwijde journalisten waarin hij de schuld op zich nam, en zei dat er betere databescherming komt. Maar verschillende Amerikaanse Congresleden lieten al weten daar geen vrede mee te nemen en de topman het vuur aan de schenen te willen leggen. Een slechte afloop kan rampzalig zijn voor het bedrijf, want het Amerikaanse Congres kan de regels voor sociaalnetwerksites strenger maken.

De Senaatscommissies Handel en Justitie komen morgen vanaf 20.15 uur Belgische tijd aan de beurt, en een dag later vanaf 16.00 uur komt Zuckerberg getuigen voor de Commissies voor Energie en Handel in het Huis van Afgevaardigden.

Het Congres geeft al een tekst vrij van Zuckerbergs interventie, waarin hij zegt dat hij "persoonlijk" een fout heeft begaan door te weinig te doen om wangebruik van het sociale netwerk te bekampen. Zuckerberg zal zijn uiteenzetting starten met lof aan Facebook, volgens hem een "idealistisch en optimistisch bedrijf". "Tijdens het grootste deel van ons bestaan, focusten we op het goede wat mensen verbinden kan opleveren", aldus Zuckerberg. 

Hij zet enkele verwezenlijkingen van Facebook in de kijker, maar geeft ook toe dat het bedrijf niet genoeg heeft gedaan om te voorkomen dat "die tools ook konden gebruikt worden om kwaad aan te richten. Dat geldt voor fake nieuws, buitenlandse inmenging in verkiezingen, haatretoriek, maar ook privacy van ontwikkelaars en data. We bekeken onze verantwoordelijkheid niet ruim genoeg, en dat was een fout. Het was mijn fout, en het spijt me. Ik richtte Facebook op, ik leid het, en ik ben verantwoordelijk voor wat hier gebeurt."

De topman zal ook uitleggen hoe het privacyschandaal is kunnen ontstaan, en wat zijn bedrijf nu doet om te voorkomen dat dit ooit nog gebeurt. Zo zouden alle gebruikers rond deze tijd een melding op hun tijdlijn moeten zien verschijnen met info of hun gegevens bij Cambridge Analytica zijn terechtgekomen. Ook gebruikers die niet getroffen zijn, zullen een link te zien krijgen die toont welke apps ze gebruiken en welke informatie ze delen met die apps. Apps kunnen zo nog gemakkelijker verwijderd worden.

Facebook kondigde de voorbije weken al verscheidene maatregelen aan, en laat nu ook officieel weten dat het een onafhankelijke verkiezingscommissie in het leven roept die de effecten van sociale media op verkiezingen en democratie gaat onderzoeken. "Het doel is zowel om de mening van vooraanstaande academici te vernemen over hoe we moeten omgaan met deze zaken, als om ons te wijzen op onze verantwoordelijkheden zodat we de integriteit van deze verkiezingen zeker beschermen op Facebook."

"Wanneer we achterom kijken, is het duidelijk dat we te traag waren bij de detectie van de verkiezingsinmenging in 2016, en dat we het beter moeten doen bij toekomstige verkiezingen", luidt het nog op Zuckerbergs pagina. "Dit is een nieuw model van samenwerking tussen onderzoekers en bedrijven, en het maakt deel uit van ons streven om de integriteit van verkiezingen overal ter wereld te beschermen. Binnenkort delen we meer updates."

Ondertussen vragen twee internationale consumentenorganisaties Mark Zuckerberg om de regels uit de Europese privacyverordening Algemene Verordening Gegevensbescherming als de standaard te gaan hanteren voor alle Facebookdiensten, zodat die ook geldt voor niet-EU-consumenten. Die regels gaan in op 25 mei.

Zowel de Transatlantic Consumer Dialogue (TACD) als Consumers International zeggen in de brief dat er geen reden is om een minder verregaande standaard te gaan hanteren om de Facebookgebruikers te beschermen. Vorige week gaf Zuckerberg nog aan dat Facebook vooralsnog niet van plan is om de strenge privacyregels uit de privacyverordening ook buiten de EU tot de standaard te verheffen. Zuckerberg zei wel dat hij 'in de geest van' de verordening zal handelen en een deel van de privacybeschermingen uit de verordening ook buiten de EU zal doorvoeren.

De TACD is een in 1998 opgerichte overkoepelende consumentenorganisatie waarvan een groot aantal Europese en Amerikaanse consumentenorganisaties lid zijn, onder meer het Belgische Test-Aankoop. Ook de Electronic Frontier Foundation, de American Civil Liberties Union en The European Consumer Organisation maken deel uit van de organisatie.