N-VA oppert woensdag in Gazet van Antwerpen om het ‘Routeplan 2030’ uit te werken, waarmee de mobiliteit in de Antwerpse regio verbeterd moet worden. Antwerps schepen voor Mobiliteit Koen Kennis zou het een goed idee vinden om “een Antwerpse vervoersmaatschappij op te richten met eigen budgetten, die prioriteiten kan stellen en nieuwe projecten uitvoert”. In 2025 zou het project volledig van kracht moeten zijn.

Weyts tempert

Het N-VA-voorstel kwam woensdag ook aan bod in het Vlaams Parlement. Daar leek minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) de wensen van zijn Antwerpse partijcollega’s wat te temperen. “Laat ons eerst stappen en dan misschien lopen”, zo zei hij in antwoord op een vraag van CD&V-parlementslid Karin Brouwers.

Met dat stappen bedoelt Weyts dan vooral de werking van de vervoersregio’s in de plannen om het openbaar vervoer in Vlaanderen te vernieuwen. In die vervoersregio’s zullen de lokale besturen mee kunnen beslissen over het aanbod aan openbaar vervoer (en over de budgetten) op hun grondgebied. Volgens Weyts bouwen de plannen van zijn Antwerpse partijgenoten wel verder op die visie.

“De stad veel geld besparen”

Philippe De Backer (Open Vld) is blij met het voorstel van Kennis. Op het jaarlijkse stadscongres in 2015 koos de partij al voor een stedelijk vervoerbedrijf. De liberale kandidaat-burgemeester wijst er wel op om het voorbeeld van Amsterdam te volgen in plaats van het Londense voorbeeld, zoals Kennis opperde. “Al het collectief vervoer wordt samengebracht in Amsterdam. Dat moet het doel zijn, zodat inwoners van de stad zich op een interessante en efficiënte manier kunnen verplaatsen in en buiten de stad volgens eigen voorkeur en noden.”

“Het nieuwe vervoerbedrijf zou als regisseur moeten optreden en niet als actor”, gaat De Backer verder. “Op die manier kan de stad veel geld besparen, wat opnieuw vooral haar inwoners ten goede komt. Een nieuwe logge structuur met politieke mandaten heeft daarbij geen plaats. Collectief vervoer is er in de eerste plaats voor de inwoners van onze stad. Wie het organiseert, maakt voor de Antwerpenaar niet veel uit. Wél hoe goed het functioneert is van belang. Een state of the art oplossing voor de Antwerpenaar moet de enige bedoeling zijn en ligt binnen handbereik.” Daarvoor moet volgens De Backer wel het operationele luik voornamelijk uitbesteed worden aan privépartners.

Vlaams parlementslid Willem-Frederik Schiltz treedt zijn collega bij en heeft al een idee voor een mogelijke vervoerspas. “De huidige versie van de City Pass is te duur voor een te klein gebied. Met het stedelijk vervoerbedrijf willen we voorzien in één enkele pas voor al het collectieve vervoer zoals trein, tram, bus en verschillende auto- en fiets deelsystemen. Mensen moeten buiten de stad al vóór de file een snel alternatief kunnen gebruiken. Daarmee ontzien we de stad en werken we aan een gezondere en bereikbare stad.”

Groen en sp.a reageren verbaasd

Zowel Groen als sp.a reageren verbaasd op het voorstel van N-VA. Ze wijzen erop dat N-VA al jaren zowel de Vlaamse minister (Ben Weyts) als de Antwerpse schepen (Koen Kennis) van mobiliteit levert. “Dit is dus eerder een schuldbekentenis of wanhoopskreet dan een voorstel”, vindt sp.a-lijsttrekker Jinnih Beels.

Volgens Beels wil N-VA met het voorstel “de marathon lopen terwijl men nog niet kan stappen” en moet er eerst werk worden gemaakt van stipter en beter communicerend openbaar vervoer. Meer regie van het openbaar vervoer vanuit de stad is wel nodig, stelt ze.

Groen-lijsttrekker Wouter Van Besien noemt het eveneens “bizar” dat N-VA nu met het voorstel op de proppen komt. “Ze kunnen toch het beleid voeren dat ze willen nu?”, vraagt hij zich af. “De hamvraag blijft natuurlijk wat N-VA met de mobiliteit in Antwerpen wil. Willen ze meer bevoegdheid in de stad om dan op stadsniveau de tram af te schaffen in plaats van dat ze het op Vlaams niveau doen? Essentieel de volgende zes jaar zijn stevige investeringen in meer, betere en snellere trams en bussen.”

CD&V: “Randgemeenten moeten hun rol kunnen spelen”

Ook bij de Antwerpse CD&V-afdeling klinken ze minder positief over het voorstel. Zo vindt Vlaams parlementslid en eerste schepen in Brasschaat Dirk de Kort een regionaal vervoerbedrijf “geen oplossing voor onze regio”. “Randgemeenten moeten hun rol kunnen spelen, zoals nu in vervoerregio’s. Wat we nodig hebben, is juist meer budget van minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) voor vervoer op maat.”

Orry Van de Wauver, lijstduwer voor de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen, begrijpt het voorstel niet. “N-VA levert de Antwerpse schepen van Mobiliteit, de voorzitter van de vervoerregioraad, de minister van Mobiliteit, bestuurt mee in de hele rand rond Antwerpen en zit aan de knoppen bij De Lijn. Is dit kritiek op eigen falend beleid?”

ACOD niet te vinden voor het idee

De socialistische vakbond ACOD is niet te vinden voor een regionaal vervoerbedrijf. “Een versnipperd landschap komt niemand ten goede”, aldus vakbondssecretaris Rita Coeck (ACOD). “Wij ijveren voor één solide, goed functionerend en goed gefinancierd openbaarvervoerbedrijf, dat gebiedsdekkend is.”

Wat N-VA voorstelt is volgens Coeck “een volledig fout beleid dat het bedrijf naar de vaantjes zal helpen”.