Met deze 10 gouden tips pak je elk publiek in

De moed hebben om je eigen verhaal te vertellen. Dat is het uitgangspunt van "Het uitroepteken maakt een punt", een sociaal-artistiek project van Theater Antigone en De Bolster. In de voorstelling spelen geen professionele acteurs, dus de 37 deelnemers konden zelf ook enkele spreektips gebruiken.  

VRT NWS bekeek de tips samen met taal- en mediacoaches Wim De Vilder, Jo De Poorter en Bernadette Timmermans, stemcoach bij VRT. Uiteindelijk distilleerden ze tien gouden tips voor iedereen die een publiek moet toespreken.

"Professioneel spreken is topsport," zegt Bernadette Timmermans.  "Sporters warmen dagelijks hun spieren op en sporten niet als ze geblesseerd zijn. Voor een spreker geldt hetzelfde. Warm je stem op en plan ook voldoende rust in na het spreken. Na een presentatie kan je dus beter eventjes zwijgen."

"Je kan ook je stem sparen door goed te articuleren," voegt Timmermans nog toe. "Wanneer je mompelt ga je nodeloos luider spreken om toch verstaanbaar te blijven. Dat is slecht voor je stem. Ook roken en alcohol zijn grote boosdoeners."

"Het is grappig hoe mensen zich soms automatisch beginnen te excuseren wanneer ze iets voor een publiek moeten brengen," lacht Michaël Vandewalle, regisseur van "Het uitroepteken maakt een punt". "Mijn gouden tip: stap niet het podium op met "ja... euhm... sorry"."

"Je eerste zinnen zijn inderdaad cruciaal om een goede indruk te maken," zegt Wim De Vilder. "Een goed begin en een goed slot zijn al heel veel voor een goede presentatie. Wanneer je "euh" zegt betekent het vaak dat je niet goed voorbereid bent."

"Een goede voorbereiding, maakt het verschil," beaamt Jo De Poorter. "Van Churchill tot Obama, elk groot redenaar is steeds goed voorbereid en blijft erg veel oefenen. Het is belangrijk om te weten wat je gaat zeggen, welke boodschap je wil overbrengen, en wat je sleutelwoorden zijn." 

Wim De Vilder is het helemaal eens met het belang van een goede voorbereiding. "Een goede voorbereiding is bovendien de belangrijkste stressverlagende factor voor wie het podium op moet. Luidop oefenen is het beste. Daarbij heb je het voordeel dat je beter memoriseert en dat je weet hoe lang je zal praten. Niets zo vervelend voor andere sprekers dan iemand die de timing van zijn of haar presentatie fout inschatte."

(Lees verder onder de foto)

"Dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan," volgens De Vilder. "Als je wordt uitgenodigd om ergens te spreken is dat in elk geval een teken dat men jou de geschikte persoon vindt. Wanneer je toch twijfelt over jezelf, focus je dan op de inhoud die je wil overbrengen naar het publiek. Je zal vanzelf meer vertrouwen uitstralen."

"Niet iedereen heeft evenveel resonantie in zijn stem," zegt Céline Decock, stottertherapeute en coach bij "Het uitroepteken maakt een punt". "Lichte stemmen hebben het moeilijker om over een publiek uit te stijgen dan is het nuttig om een stemversterker zoals een microfoon te gebruiken," zegt Decock. 

"Zelfvertrouwen is goed, een microfoon die werkt is nog beter," lacht Jo De Poorter.

"Met oogcontact betrek je de toeschouwers in je verhaal en kom je meteen ook zelfzeker over. Verder is vertrouwen op je medespelers van onschatbare waarde. Als jij het even niet meer weet, kunnen ze je altijd uit de nood helpen." Zegt Nick Speybrouck deelnemer van "Het uitroepteken maakt een punt".

"In oogcontact zit overtuigingskracht," zegt Wim De Vilder. "Wanneer je veel wegkijkt dreigt het gevaar dat je publiek je niet zal geloven. Het is geen wonder dat ook verkopers worden getraind om zoveel mogelijk oogcontact te maken."

Jacob Ampe, zangcoach bij "Het uitroepteken maakt een punt": "Zorg dat je de kern van je boodschap goed in je achterhoofd houdt, maar durf ook inspelen op reacties van het publiek. Als je zelf geïnteresseerd bent en enthousiast vertelt, werkt dat aanstekelijk."

Wim De Vilder: "Je kan pas spontaan zijn als je je tekst goed kent. Hoe beter je weet waarover je praat hoe sneller je het aandurft om je eigen structuur los te laten. Zo kan je beter inspelen op reacties van het publiek."

Jo De Poorter vindt spontaniteit dan weer zwaar overschat. "Het is beter om goed voorbereid en boeiend te zijn. Probeer steeds helder te formuleren en je publiek mee te slepen. Dat gaat vaak beter met een goede voorbereiding dan door spontaan te zijn. Donald Trump is ook spontaan."

"Zelfs in een saaie uiteenzetting moet je de moed tonen om mopjes te maken," zegt Henk Bourgeois, sociaal begeleider bij "Het uitroepteken maakt een punt". "Met een kwinkslag kan je de ernst van sommige onderwerpen relativeren. In onze voorstelling brengen we soms zware thema’s. Met wat humor komt die boodschap even goed binnen, maar blijven mensen niet te overweldigd achter in hun theaterstoel."

Wim De Vilder waarschuwt wel voor het gebruik van humor. "Een flauwe mop is echt een enorme afknapper. Gebruik enkel humor als je weet dat die steengoed is. Een grap kan je dus beter eerst uitproberen bij een klein publiek of bij je partner of collega."

(Lees verder onder de foto)

Charlotte Vandierendonck, deelnemer "Het uitroepteken maakt een punt": "Neem je publiek mee door passioneel en geanimeerd te vertellen. Vanuit eigen ervaring spreken zorgt ervoor dat de toeschouwers geïnteresseerd blijven luisteren."

"Verhalen werken inderdaad beter dan duffe opsommingen met slides. Probeer vooral iets te vertellen waar je publiek iets aan heeft. Iets waar ze ook in het dagelijks leven mee voort kunnen." Zegt Jo De Poorter

"Voor mij is er geen magische tip waardoor je opeens niet meer nerveus bent, maar hoe vaker je spreekt voor een publiek, hoe minder zenuwachtig je zal zijn. Probeer je bovendien niet voor te doen als iemand anders, maar blijf dicht bij wie je bent." Geeft Marlies Tack, regisseur van "Het uitroepteken maakt een punt", als laatste tip mee.

"Een beetje nervositeit kan geen kwaad.", zegt Wim De Vilder. "Zenuwachtigheid houdt je ook scherp en alert. Het klopt wel dat niets je beter kan voorbereiden dan oefenen, oefenen, oefenen."

"Het uitroepteken maakt een punt" van Antigone speelt nog tot 2 juni. Bekijk hier de making of: