Direct naar artikelinhoud
Voetbal

Mo Salah, "geschenk van God" voor Britse moslims

Mo Salah knielt altijd nadat hij scoort, en vele Britse schoolkinderen volgen zijn voorbeeld.Beeld Photo News

De Egyptische topscorer verbetert als voetballer van Liverpool het aanzien van moslims in Engeland. "Hij laat het vriendelijke gezicht van de islam zien." Ook tijdens de finale van de Champions League, komende zaterdag, zijn alle ogen weer op hem gericht.

Imam Abu Usamah valt in zijn werkkamer in de Al Rahmamoskee in het centrum van Liverpool meteen met de deur in huis. Hij bekent niets van voetbal af te weten. Niettemin bidt de geestelijke voor het welzijn van Mohamed (Mo) Salah. "Ik vraag Allah om hem te zegenen", vertelt hij. "Dat hij vooral mag blijven scoren. Een betere bruggenbouwer kunnen we ons niet wensen. Salah verricht wonderen."

Overdrijven doet Usamah niet. De Egyptische voetballer bevindt zich na een geweldig seizoen op eenzame hoogte. In Engeland werd hij verkozen tot beste speler, net als in Afrika. Kenners noemen hem in één adem met Lionel Messi en Cristiano Ronaldo. In Anfield, het stadion van Liverpool, dragen ze Salah op handen. Als de devote moslim na weer een doelpunt neerknielt op het gras om God te danken, vallen de supporters uit respect even stil.

Verhalen over de verrichtingen van de Noord-Afrikaan buiten het veld versterken zijn imago. Salah schonk een nierdialysemachine aan een ziekenhuis in zijn geboortedorp Nagrig, in de Nijldelta. Hij bekostigde de renovatie van een sportcomplex en liet een vervallen moskee opknappen. Goede doelen kloppen nooit tevergeefs bij hem aan. Belangeloos werkte hij mee aan een campagne van de overheid in Egypte om drugsverslaving te bestrijden.

Vergevingsgezind

Eén specifieke daad van goedertierenheid ging de wereld over. Jaren geleden stal een dief een behoorlijke som geld van zijn familie. Salah weerhield zijn vader ervan aangifte te doen. De dader, zo vertellen plaatsgenoten, kreeg 1.000 euro van hem. Ook beloofde hij een baan voor de man te vinden. "Exact de waarden waarvoor de islam staat", stelt Usamah. "Nederig, vergevingsgezind en vrijgevig. Een geweldige ambassadeur voor onze gemeenschap."

In Liverpool staan moslims minder onder druk dan elders in Groot-Brittannië. De havenstad in Noord-west Engeland geldt al eeuwen als een tolerante vrijplaats. De omgeving rond de Al Rahmamoskee, gelegen in de wijk Toxteth, maakt dit tastbaar. Een monumentale synagoge steekt boven de rijtjeshuizen uit. De kathedraal van Liverpool ligt op een steenworp afstand. Honderd meter verderop staat een buurtcentrum voor mensen uit het Caribisch gebied.

'Ze demoniseren ons structureel. En nu zijn diezelfde kranten genoodzaakt Salah op te hemelen. Ook over de manier waarop hij Allah dankt'

Verharding

Het politieke klimaat rond het EU-referendum en de terroristische aanslagen in Parijs, Londen en Manchester misten hun uitwerking echter niet. "Ineens werd ik argwanend aangekeken", vertelt Mohaned Osman na het middaggebed. "Mensen toonden voorheen interesse in mijn geloof. Dat veranderde. Ik kreeg vreemde opmerkingen naar mijn hoofd." De Oegandees, een half leven in Liverpool, merkt een verschuiving. "Salah haalt ons het uit verdomhoekje."

Officiële cijfers bevestigen de verharding. Geweldsdelicten tegen moslims stegen in 2016 in Merseyside, waartoe Liverpool behoort, met 47 procent. Op andere plekken lag dit aantal veel hoger. Uit de statistieken van dertig politiekorpsen blijkt dat hatecrimes op scholen in de maand voor het referendum toenamen met 89 procent. Het rapport over 2017 moet nog verschijnen, maar alles wijst op een vergelijkbare trend.

Salah deelt handtekeningen uit aan fans.Beeld EPA

Megaster Salah zorgt voor optimisme. Hassan Ali Jama, bestuurslid van de Liverpool Muslim Society (LMS), geeft een praktijkvoorbeeld. "Het ritueel van Salah na elk doelpunt, de sujood, zie ik kinderen op trapveldjes nadoen." Filmpjes op internet geven hem gelijk. Jama schudt lachend zijn hoofd. "Een hype. Ik gebruik hem ook als voorbeeld als ik jeugdwerk doe. Als ik zijn naam noem, hangt iedereen aan mijn lippen."

Jama, afkomstig uit Somaliland, prijst zich gelukkig met Salah. "Het begint op het schoolplein. Als Engelse kinderen hem, een Egyptische moslim, zien als een voorbeeld, krijgen ze vanzelf meer begrip voor de islam." Op de tribunes van Anfield laten volwassen supporters voor miljoenen televisiekijkers zien dat leeftijd geen rol speelt. "If he scores another few then I'll be Muslim too", luidt een strofe uit een loflied, met instemming van de voetballer.

Achter zijn houten bureau grijnst imam Usamah. "A breath of fresh air", noemt hij de invloed van Salah: een frisse wind in lastige tijden. Belangrijker dan de adoratie van de fans vindt hij de reacties in de rechtse media, die zich geregeld agressief opstellen tegen moslims en immigranten. "Ze demoniseren ons structureel. En nu zijn diezelfde kranten genoodzaakt Salah op te hemelen. Ook over de manier waarop hij Allah dankt."

Eenvoudige jongen

In Londen twijfelt Zarah Sultana van moslimbelangenorganisatie MEND aan de duur van dit effect. "Salah overstijgt Liverpool door zijn status en achtergrond, helpt om verschillende groepen nader tot elkaar te brengen, maar de overheid moet haar steentje bijdragen", vertelt de parlementair lobbyist. "Hoe? Door voor de media ethische richtlijnen in het leven te roepen. Helaas weigert de regering adviezen daarover over te nemen."

Liverpool vormt ook op dit gebied een witte vlek. Boulevardkrant The Sun wordt als gevolg van kwalijke berichtgevingen rond de Hillsboroughramp (1989), waarbij 96 fans om het leven kwamen, in de hele regio al ruim een kwarteeuw nauwelijks verkocht. Sultana, zelf een fan van Liverpool, ziet in Salah niettemin een factor van belang op nationaal niveau. "Hij laat zien dat moslims je aardige buurman kunnen zijn en je held. En geen mensen om te vrezen."

Tekening van Salah op de muur van een jongerencentrum in Egypte.Beeld AP

Hoe uniek Salah is, beschrijft Usamah. Diens medespeler Sadio Mané, een Senegalese moslim, bidt in zijn moskee. De imam komt zelfs bij hem over de vloer. "Ik heb mijn eerste wedstrijd bij hem thuis gekeken. Net als Salah een eenvoudige jongen zonder kapsones. Heel populair maar hij mist de globale impact van Mohamed. Die kan je beter vergelijken met Muhammad Ali. Once in a lifetime."

Bij stadion Anfield, middenin een volksbuurt, valt de adoratie voor Salah niet te missen. In de fanshop gaan, zo vertelt een medewerker, op wedstrijddagen ruim achthonderd shirts over de toonbank met zijn naam erop. "Geen andere speler komt in de buurt." Kledingstukken waarop Salah in gebed knielt, hangen vooraan in de winkel, naast flessenopeners met zijn gezicht erop.

Kledingstukken waarop Salah in gebed knielt, hangen vooraan in de winkel, naast flessenopeners met zijn gezicht erop

Kentering

David Deane, die zijn seizoenkaart komt verlengen, noemt hem een 'geschenk van God'. "Al weet je nooit of de liefde wederzijds is. Voor hetzelfde geld verlaat hij ons voor Real Madrid." De zestiger vertelt over incidenten in de stad. "Moslims werden bespuugd en uitgescholden. Salah heeft voor een kentering gezorgd. Dat lied zegt genoeg. Je kunt hem lastig met die tekst toezingen en buiten tekeergaan tegen een vrouw met een hoofddoek."

Imam Usamah durft te dromen. "Liverpool is beroemd om de Titanic, de Beatles en voetbal. Daar kan Salah, de gelovige bruggenbouwer, best bijkomen. Als hij scoort of spreekt, laat hij het vriendelijke gezicht van de islam zien. Natuurlijk hebben we nog een lange weg te gaan, maar hier snakten we allemaal naar. De wegen van Allah zijn ondoorgrondelijk."

Lees ook

Geselecteerd door de redactie