Maud Vanhauwaert over relatie met joodse vrouw: "Haar ouders geloven niet dat ze gezond en gelukkig is"

Vanaf deze week loopt Disobedience in de Vlaamse bioscoopzalen, een drama over lesbische liefde in een strenggelovig joods milieu. Naar aanleiding van de film heeft De afspraak gisteravond Vanhauwaert uitgenodigd.

De West-Vlaamse, die begin dit jaar de nieuwe stadsdichter van Antwerpen werd, heeft al tien jaar een lesbische relatie met een joods-Georgische vrouw. Ze zijn gelukkig samen, maar haar schoonouders kunnen dat niet verkroppen. "Ik was vroeger vriendin aan huis, ik werd de derde dochter genoemd", zegt Vanhauwaert in De afspraak, "maar sinds ze weten dat onze relatie ook iets verder gaat dan een onschuldige vriendschapsrelatie is mijn contact met hen eigenlijk verbroken."

Voor de ouders van haar lief is homoseksualiteit een ziekte, een fout in de opvoeding. "Ze hebben van alles geprobeerd om haar te genezen: ontmoetingen met de rabbijn, handopleggingen, een 'betoverde' pyjama die haar op andere zinnen zou brengen. Maar die nacht van de pyjama heb ik het bed met haar gedeeld, dus ik heb haar tot andere zinnen geleid." (lachje)

De ouders leggen de schuld niet bij het koppel, maar bij zichzelf. Ze zijn niet orthodox-joods, nu ervaren ze een druk om strenger te worden in hun geloof. Die druk wordt hen volgens Vanhauwaert ook opgelegd vanuit de joodse gemeenschap rondom hen. "De schaamte overweegt."

Patstelling

Haar vriendin heeft niet gebroken met haar ouders. Daardoor leeft ze eigenlijk twee levens. Vanhauwaert: "We zitten nu in een constellatie waarbij mijn vriendin met het ene been in haar familie staat en eigenlijk nog altijd een warme, intense band met haar ouders heeft, en met het andere been in ons huishouden."

Ze moet haar ouders nog altijd overtuigen dat ze gelukkig is. "Ze zegt hen: ik ben gezond, gelukkig. Maar ze geloven het niet. Ze zien het niet door hun tranen heen. En dan zijn ze nog niet eens orthodox, je moet je niet afvragen hoe moeilijk het is binnen die gemeenschap."

Volgens de dichter hebben de rabbijnen en het joodse onderwijs een grote verantwoordelijkheid om homoseksualiteit in hun gemeenschap bespreekbaar te maken. Nu moeten haar schoonouders het aanvaardingsproces helemaal alleen dragen.

Vanhauwaert heeft ook geaccepteerd dat forceren geen zin heeft. "Een paar jaar geleden wilde ik dat nog, nu heb ik me gerealiseerd dat ik makkelijk praten heb. Ik ben in een gemeenschap opgegroeid die er meer aandacht voor had. Ik moest enkel meesurfen op de golven die anderen in de jaren 60 en 70 hebben opgewekt. Je kunt niet verwachten van mensen die hun migratieverhaal hebben, in een heel kleine gemeenschap leven, dat zij dezelfde evolutie doormaken in tien jaar als wij als maatschappij in vijftig hebben gedaan."

Ze is realistisch, maar ze hoopt als publiek figuur toch een steentje te verleggen. "Ik hoop dat dit soort films, dit soort gesprekken tot bij de joodse gemeenschap komen. Het is een patstelling, ja, maar anderzijds heeft het mijn of haar geluk niet echt in de weg gestaan. De liefde is altijd sterker."