Ontsnapte leeuwin Rani (2) naderde tot op 10 meter van bezoekers, eerste schot was dodelijk, ontsnapping wellicht menselijke fout

“Dit is een dramatische dag voor Planckendael”, zei de directeur van de zoo, Dries Herpoelaert, bij het begin van de persconferentie. Hij werd geflankeerd door de burgemeester van Mechelen, Bart Somers, en de directeur Veiligheid, Peter Van Den Eynde. 

“Wij hebben drie uur aan een stuk geprobeerd de leeuwin te compartimenteren en terug te drijven naar haar stal", benadrukte Herpoelaert. "Dat is niet gelukt. Wij hebben al die tijd geprobeerd haar eerst te verdoven", zei ook Van Den Eynde. 

Burgemeester Somers verklaarde dat alle medewerkers van de zoo bijzonder aangeslagen zijn, maar dat de beslissing het twee jaar oude dier dood te schieten niet lichtzinnig genomen is en dat de veiligheid van de bezoekers op elk moment voorop heeft gestaan. 

"De leeuwin verdoven is jammer genoeg niet gelukt", ging de directeur Veiligheid verder, ondanks pogingen van de dierenarts. "Ze was gefixeerd op de dieren in het zwijnenperk. Bovendien hadden we niet altijd visueel contact met haar. Op een bepaald moment, na twee pogingen haar te verdoven, is er in de crisiscel door de politie aangeraden het dier neer te schieten." 

Het dier was na de mislukte verdovingspogingen bijzonder onrustig geworden en had zich al enkele keren buiten de perimeter begeven.

Rani was bovendien tot op tien meter van een viertal bezoekers genaderd die zich in een treinwagon bij het leeuwenperk bevonden. Die wagon is net zoals het restaurant en de shop een van de plaatsen waar mensen in veiligheid worden gebracht bij een noodsituatie. Toch is de trein in de praktijk niet volledig af te sluiten, waardoor de zoo geen risico wilde nemen. "We konden niet anders dan ingrijpen", zegt de zoo.

Een koppel uit Antwerpen zat urenlang vast in het treintje vlakbij het leeuwenverblijf. “We dachten eerst dat het een grap was”, zeggen Monique en Geert aan onze redactie. “We hebben de leeuw zelf niet gezien. Onveilig voelden we ons niet. Het is vooral heel erg dat het dier is doodgeschoten.” 

Volgens de zoo zijn er uiteindelijk door een politieagent van het snelle responsteam (SRT) drie schoten afgevuurd op de leeuwin, maar was het eerste al meteen dodelijk. De twee volgende schoten waren veiligheidsschoten.

“Dit is een dag die je als zoo nooit hoopt mee te maken", aldus de algemeen directeur. "We zijn vandaag een dier verloren. Ik kan alleen maar heel erg dankbaar zijn dat er geen andere slachtoffers gevallen zijn.”

De directeur sprak over “de ergste nachtmerrie”. Toch hebben de noodplannen perfect gefunctioneerd, zegt de zoo. “Ik was bijzonder blij dat de politie van Mechelen en het snelle responsteam bijzonder snel waren en volledig ontplooid waren in het park. Er waren nog maar weinig bezoekers, iedereen was al in veiligheid. Dit was een fantastische samenwerking.”

Er wordt nog onderzocht hoe de ontsnapping juist kon gebeuren. Volgens de zoo is er wellicht een menselijke fout gebeurd. Er was zeker geen gat in de omheining.

Het dier was rond 9.30 uur uit haar kooi ontsnapt, kort nadat het park voor abonnees was geopend. De leeuwin zat niet in een dienstingang zoals aanvankelijk gemeld, maar liep wel degelijk los rond in het park, bevestigde Dirk Van de Sande, woordvoerder van de politie van Mechelen al.

Het personeel werd uit voorzorg geëvacueerd en ook alle bezoekers werden in veiligheid gebracht. De politie sloot uit voorzorg ook de Leuvensesteenweg, de toegangsweg naar Planckendael, af.

"Na twee mislukte verdovingspogingen hebben we de ontsnapte leeuwin met een schot moeten laten inslapen. Nooit kwam iemand van bezoekers of personeel in gevaar", meldde Planckendael net na de middag op Twitter. 

"Er waren in ieder geval nog maar heel weinig bezoekers gezien het vroege uur en die zijn allemaal in veiligheid gebracht", zei woordvoerster Ilse Segers deze middag. 

"Ik weet nog niet waarom uiteindelijk besloten is om het dier te doden, ik heb de dierenarts nog niet gesproken", aldus Segers vanmiddag. "De veiligheid van de bezoekers staat centraal, in ons veiligheidsplan staat duidelijk dat we het dier moeten doden als ze gevaar betekent voor de bezoekers." 

Volgens de politie werd het interventieplan afgekondigd, waardoor ook de speciale eenheden ter plaatse kwamen. Die verdoven in principe geen dieren, maar waren stand-by om het dier te "neutraliseren" indien de situatie niet meer onder controle zou zijn, legde woordvoerder Dirk Van de Sande uit. Wat uiteindelijk dus ook gebeurde. "De evacuatie is vlot verlopen: er was geen paniek en er vielen geen slachtoffers."

Sinds 12.15 uur is het park opnieuw geopend.   

Oproep: Was u aanwezig in het park toen het dier ontsnapte? Laat ons iets weten via 3535@hln.be

Alle bezoekers werden vanochtend verzocht in hun wagen of in de restaurants of winkels van Planckendael te blijven tot het dier weer opgesloten zat. Onder andere auteur Joost Vandecasteele, die mee op klasuitstap is, meldde op Twitter dat hij samen met de schoolkinderen in de bus moet blijven.

Ook de kinderen van de Gemeentelijke Basisschool in Lochristi moesten op de bus blijven. Om paniek te vermijden hebben de juffen gezegd dat ze om technische redenen op de bus moeten blijven. "Maar het is niet eenvoudig om hen kalm te houden, want ze hebben honger en moeten plassen", klonk het.