Direct naar artikelinhoud
vervanging f-16's

Het F-16-dossier: waarom Vandeput nu uit zijn kot komt

Belgie, brussel,18/6/2018Steven Vandeputminister van defensie.Beeld Tim Dirven

Waarom kruipt defensieminister Steven Vandeput (N-VA) uit zijn schulp (DM 22/6) en serveert hij het Franse bod met Rafale af? Hij is enorm teleurgesteld dat hij steeds minder greep heeft op zijn eigen prestigeproject. 

Vandeput voelt zich geschoffeerd, en niet door de minsten. Ten eerste is er zijn premier, Charles Michel, die de banden met de Fransen steeds meer aanhaalt. Dat Michel hun werkwijze ondersteunt, irriteert en stelt hem teleur. "Oké, MR is de enige Franstalige regeringspartij en moet rekening houden met de achterban", zegt een N-VA-regeringsbron. "Maar hoe langer de Fransen in de running blijven, hoe moeilijker het wordt. Nu hebben ze echt vleugels gekregen." 

De Vlaams-nationalisten vinden het "grof" dat de Fransen aansturen op een overeenkomst, en dan pas de prijs willen afkloppen. "Alsof je een compromis van een huis tekent zonder dat je de tuin, de keuken en de zolder hebt gezien. Dat is toch de omgekeerde wereld?", luidt het binnen de partij. 

De Vlaams-nationalisten vinden het 'grof' dat de Fransen aansturen op een overeenkomst, en dan pas de prijs willen afkloppen

Ten tweede tilt Vandeput er zwaar aan dat de CEO van Dassault, Eric Trappier, een dreigement mocht uiten in zijn eigenste "huiskrant", Het Belang van Limburg. Trappier zegt in die krant, en in nog een paar Franstalige kranten, dat ons land het lastig zal krijgen om nog mee te doen aan de bouw van een Europees gevechtsvliegtuig, als het niet kiest voor de Franse Rafale. Wanneer een Limburgs minister zich vernederd voelt door Het Belang, is dat voor de betrokkene niet minder dan een halszaak. 

Beproefde strategie

De sortie van Vandeput past uiteraard binnen de beproefde strategie van zijn partij. Wanneer de koers van de regering hen niet zint, verlaten ze even het peloton en rijden ze voor de eigen partij. Bij het energiepact, bij de asielcrisis, telkens verkondigden de ministers het partijstandpunt. Dat ze daarna teruggefloten worden, deert niet. Integendeel. Het versterkt hun imago van partij die buiten de gevestigde orde staat, de plek waar ze het liefst vertoeven. 

De kern van dit specifieke dossier is echter dat Vandeput steeds minder greep heeft op de hele aankoopprocedure. Daar zit, naast de belediging door Michel en Trappier, zijn werkelijke frustratie. Op het niveau van de regeringsploeg gaan steeds meer regeringsleden zich moeien met pronkstuk van zijn beleid. Naast Michel die het dossier steeds meer naar zich toe trekt, propageert zijn voorganger Pieter De Crem openlijk de aankoop van de F-35. 

De sortie van Vandeput past binnen de strategie van zijn partij. Wanneer de koers van de regering hen niet zint, verlaten ze even het peloton en rijden ze voor de eigen partij

Handelsconflict

Naast die binnenlandse kapers op de kust zijn er nog de buitenlandse belangen. Diplomatiek is deze aankoop steeds delicater. Want hoe kan een Belgische regering Amerikaanse gevechtsvliegtuigen kopen wanneer het handelsconflict steeds hoger oploopt? Of opteren voor een Brits toestel met de brexit in aantocht? Dat het dossier pas over twee weken weer op het kernkabinet komt, en intussen kan afkoelen, komt Vandeput dus eigenlijk goed uit. Misschien krijgt hij in tussentijd weer wat meer vat op zijn prestigeproject.