LEES OOK: Kolonies zijn (nog) geen Werelderfgoed, maar: “Geen reden om triest te zijn”

Een vierkoppige delegatie van de provincie Antwerpen was samen met diplomaten en een Nederlandse delegatie naar Bahrein, de eilandstaat in het Midden-Oosten, getrokken om het dossier van de Kempense Kolonies te verdedigen. “Wij hebben hier al de benen vanonder ons lijf gelopen”, lachte een zenuwachtige deputé Inga Verhaert vooraf.

De Belgische delegatie ziet het nieuws dat de mogelijke erkenning naar volgend jaar is uitgesteld toch positief in. Want in plaats van een negatief advies, waar voor gevreesd werd, is de status van de Kolonies een stapje gestegen op de lijst voor erkenning als Unesco Werelderfgoed. De ‘herwerk het dossier’ is opgetrokken tot een zogenaamde referral, wat wil zeggen dat de jury extra info vraagt tegen het volgend erkenningscongres in 2019 in Azerbeidzjan.

GVA+ Landloperskolonies? Waar heeft u het in hemelsnaam de hele tijd over?

Onverdeelbaar

Inga Verhaert, deputé van de provincie, reageert opgelucht vanuit Bahrein waar 21 landen beslissen over de ingediende dossiers. “Wij hebben de mensen van Unesco kunnen overtuigen van de integriteit van zowel de vrije als de onvrije koloniën. Dat die zeven ondeelbaar zijn”, vertelt ze. “Dat was toch wel een doel op zich. Er was namelijk sprake van om maar twee van de koloniën te erkennen en dat waren er twee Nederlandse. Dan waren we er zelf niet bij geweest. De vragen die gesteld zijn om extra info zijn volgens ons een haalbare kaart, dus hopen we volgend jaar de status inscription te krijgen. De echte erkenning dus.”

Die extra info gaat over het omschrijvingsgebied en een extra beschrijving van heel de site. Het feit dat de koloniën een stapje dichter bij de erkenning geraakt zijn, is omdat Brazilië een amendement indiende om het dossier een andere status te geven. Daarbij kregen ze steun van tien landen, waaronder China, Cuba, Oeganda, Tanzania en Spanje. Dat laatste land was het meest uitgesproken positief. “Spanje was echt heel lovend. Heel fijn om dat te horen.”

In totaal waren er 34 dossiers ingediend: sommige werden alweer ingetrokken, de andere worden dit weekend allemaal besproken in Bahrein.

Zeven koloniën

De Koloniën van Weldadigheid zijn zeven landbouwkoloniën in België en Nederland uit de 19de eeuw waar armen, landlopers en wezen in een strak keurslijf leefden en werkten. Na de Belgische onafhankelijkheid werden Merksplas en Wortel ingezet om landlopers op te vangen. Tot 1993 leefden, woonden en werkten er nog landlopers. Tot 1993 was landloperij strafbaar.