Waarom de mazelen Frankrijk gijzelen
Het aantal gevallen van mazelen in Europa is het afgelopen halfjaar sterk toegenomen, van 24.000 naar 41.000. Vooral Frankrijk valt op. Waarom ligt het vaccinatiegehalte daar zo laag? Door een diepgeworteld wantrouwen in de farmaceutische industrie, zo blijkt.
De 16-jarige Franse scholiere Marine Eraville overleed begin juli in een ziekenhuis in Bordeaux aan de mazelen. Neurologische complicaties van de ziekte werden haar fataal. Als peuter had Eraville een harttransplantatie ondergaan, en daardoor kon ze niet worden ingeënt tegen het besmettelijke virus.
Ze was niet de eerste mazelendode dit jaar in Frankrijk. Eerder overleden een 26-jarige man en een 32-jarige vrouw aan de ziekte. Ook zij hadden nooit een mazelenprik gehad.
Bijna nergens in Europa ligt de vaccinatiegraad tegen mazelen zo laag als in Frankrijk. Slechts 79 procent van de Franse zuigelingen, peuters en schoolkinderen is ingeënt
Onder de norm
Bijna nergens in Europa ligt de vaccinatiegraad tegen mazelen zo laag als in Frankrijk. Slechts 79 procent van de Franse zuigelingen, peuters en schoolkinderen is ingeënt. Alle Franse departementen zitten onder de norm van 95 procent, waarbij volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) groepsimmuniteit optreedt. Wie zoals scholiere Marine Eraville geen vaccinatie heeft gehad, is zonder groepsimmuniteit niet beschermd tegen de ziekte.
Het mag dan ook geen verrassing heten dat Frankrijk een van de Europese ‘koplopers’ is als het om de mazelen gaat. Sinds november kampt het land met een mazelenepidemie. Volgens de nationale gezondheidswaakhond Santé Publique France liepen sindsdien ten minste 2.741 mensen de mazelen op. 89 procent van hen was niet of onvoldoende tegen de ziekte ingeënt.
Sinds november kampt Frankrijk met een mazelenepidemie. Volgens Santé Publique France liepen sindsdien ten minste 2.741 mensen de mazelen op, en 89 procent van hen was niet of onvoldoende ingeënt
De lage vaccinatiegraad en de regelmatige epidemieën die daarvan het gevolg zijn, zorgen al jarenlang voor hoofdbrekens bij de Franse autoriteiten. In de periode van 2008 tot 2017 kregen meer dan 24.500 Fransen de ziekte. Een aanzienlijk deel van hen – ongeveer 1 op de 5 – belandde in het ziekenhuis. Twintig mensen overleden aan complicaties van de mazelen.
Crècheverbod
In een poging het tij te keren, breidde de Franse regering aan het begin van dit jaar de vaccinatieplicht uit. Voorheen waren alleen de vaccins tegen difterie, tetanus en polio – de zogeheten dtp-prik – verplicht. Op 1 januari werden daar acht verplichte inentingen aan toegevoegd, waaronder die tegen mazelen. De extra inentingen golden voordien als ‘aanbevolen’.
In een poging het tij te keren, breidde de Franse regering begin dit jaar de vaccinatieplicht uit. Ongeveer de helft van de Fransen is het daar niet mee eens
Kinderen die niet zijn ingeënt, worden niet langer toegelaten op crèches, kinderdagverblijven en scholen. Toen er nog maar drie inentingen verplicht waren, kon de Franse justitie ouders ook een boete of gevangenisstraf opleggen. Die sancties zijn afgeschaft. "Ik ben er niet om te straffen, maar om het vertrouwen in vaccinaties terug te brengen", zei Frans minister van Gezondheidszorg Agnès Buzyn daarover.
Ongeveer de helft van de Fransen is tegen de nieuwe vaccinatieplicht. In een peiling van de Franse krant Le Figaro gaf 28 procent van de ondervraagden aan te denken dat de maatregel vooral het resultaat is van de lobby van de farmaceutische industrie. Volgens Claude Monneret, voorzitter van de Farmaceutische Academie, is dat totaal uit de lucht gegrepen. "Vanuit commercieel oogpunt zou het interessanter zijn om medicijnen te ontwikkelen voor ziektes die door het gebrek aan vaccinaties de kop opsteken", zei hij tegen Le Figaro.
In 2016 bleek uit een onderzoek van de London School of Hygiene and Tropical Medicine dat 41 procent van de Fransen twijfels heeft bij vaccinaties
Scepsis
Die boodschap wil er bij veel Fransen niet in. Frankrijk is wereldkampioen vaccinatiescepsis. In 2016 bleek uit een onderzoek van de London School of Hygiene and Tropical Medicine dat 41 procent van de Fransen twijfels heeft bij vaccinaties – het hoogste percentage van alle 67 ondervraagde landen. De scepsis is ingegeven door argwaan over de commerciële belangen van de farmaceutische industrie.
De Franse vaccinatiesceptici zijn in hun overtuiging gesterkt door Romain Gherardi, een spierziektespecialist. Volgens Gherardi is ‘de vaccinatiewereld’ vooral geïnteresseerd in de belangen van de industrie, en niet in de belangen van patiënten. Gherardi is naar eigen zeggen niet tegen inentingen, maar wil veiligere vaccinaties. Of die nuance overkomt bij zijn achterban, is maar de vraag.
'Vanuit commercieel oogpunt zou het interessanter zijn om medicijnen te ontwikkelen voor ziektes die door het gebrek aan vaccinaties de kop opsteken'
Aluminium
Gherardi schreef een boek over de vermeende schadelijke effecten van aluminium in vaccinaties. Die stof wordt sinds 1928 aan vaccins toegevoegd, omdat ze de aanmaak van immuuncellen bevordert. Volgens Gherardi kan aluminium leiden tot chronische vermoeidheid.
Tientallen vaccinatie-experts betwisten zijn theorie. Volgens de Franse Nationale Academie van Medicijnen is de hoeveelheid aluminium die een kind via het eten binnenkrijgt vele malen groter. "Als u koffie drinkt uit een apparaat dat met capsules werkt, neemt u al meer aluminium tot u dan wanneer u zich laat vaccineren", zei een epidemioloog tegen dagblad 20 Minutes.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
