Direct naar artikelinhoud
sulawesi

Vrees voor duizenden doden op Indonesisch eiland Sulawesi na aardbeving en tsunami

Sulawesi.Beeld AP

Duizenden mensen zijn mogelijk omgekomen als gevolg van de aardbevingen en van de tsunami die vrijdag het Indonesische eiland Sulawesi hebben getroffen. Officieel stond het dodental zondagavond nog op 832, maar de autoriteiten verwachten dat het aantal explosief zal stijgen aangezien de zwaarst getroffen gebieden zondag nog nauwelijks bereikbaar waren.

De provinciehoofdstad Palu is zwaar getroffen. Daar werden meer dan 540 gewonden geteld. Gevreesd wordt dat er nog veel meer slachtoffers zijn, ook langs de kusten buiten de stad. Met de districten Donggala en Sigi op Sulawesi is nog steeds alle contact verbroken. Bovendien zijn in Palu zelf nog niet alle gebouwen bereikt. “We hebben problemen om zwaar materieel in te zetten omdat de toegangswegen vernield zijn”, aldus Rampangilei. 

Sulawesi

Sulawesi, ook wel Celebes genoemd, ligt in het midden van Indonesië. Het eiland is in oppervlakte ongeveer zo groot als Groot-Brittannië en er wonen ongeveer net zoveel mensen als in Nederland: meer dan 17 miljoen. Het bestaat uit vier schiereilanden, met bergtoppen en actieve vulkanen.

Volgens de informatie van Buitenlandse Zaken bevinden er zich 16 Belgen op Sulawesi, maar niemand is gewond of vermist. Eén Belgische toerist vertoefde in Paul, maar hij bleef ongedeerd en is ondertussen naar Jakarta gerepatrieerd. Dat schrijft de VRT. 

Buitenlandse Zaken nam met alle Belgen op Sulawesi contact op via sms of e-mail. Van enkele landgenoten kwam nog geen reactie, maar zij zouden zich volgens de informatie van Buitenlandse Zaken niet in het rampgebied bevinden. 

(Lees verder onder de foto)

Sulawesi
Beeld AP

Reynders vertoeft in New York voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties en had vrijdag een contact met zijn Indonesische ambtgenote Retno Marsudi. "Indien er een vraag van Indonesië zou komen, is België beschikbaar om hulp te verlenen met B-Fast", zei de minister van Buitenlandse Zaken, die zijn medeleven overmaakt aan Indonesië.

Plastic zakken

In Palu, een stad van 335.000 inwoners, zijn nog steeds duizenden mensen vermist. Ondertussen werden al 24 mensen uit het puin gered van een plaatselijk hotel, maar de tijd dringt.

Verder zijn er onvoldoende mortuaria om de lichamen in te herbergen, waardoor de straten soms afgezaaid liggen met lijkzakken of bedekte lichamen. En dat levert ongezonde situaties op, want uit angst voor naschokken slapen en leven de inwoners op straat.

"Elke minuut leveren ambulances lichamen aan", zegt Risa Kusuma, die met haar baby geëvacueerd werd, aan AFP. "De spanningen nemen toe."

De aardbeving alleen al verwoestte een winkelcentrum, een hotel, een moskee, een ziekenhuis, duizenden woonhuizen en een vliegveld. Tientallen mensen vonden de dood onder het instortende puin. De beving, met een kracht van 7.4, alleen was al genoeg om een ramp genoemd te worden. De tsunami die daar overheen kwam heeft honderden extra slachtoffers gemaakt. De Indonesische televisie toont beelden van lichamen in plastic zakken, die aan de kant van de weg worden neergelegd voordat ze worden opgehaald.

(Lees verder onder de foto)

Plastic zakken
Beeld REUTERS

Sutopo Purwo Nugroho is de man die de trieste cijfers moet doorgeven. Hij heeft een paar simpele verklaringen voor de enorme stijging. "Onze zoekteams zijn vanochtend aan het werk gegaan en daardoor alleen al worden er meer slachtoffers gevonden. Intussen komt ook de communicatie weer op gang, en daarmee informatie over slachtoffers op plaatsen waar we nog niet kunnen komen. En tot slot beginnen de slachtoffers van de tsunami aan te spoelen op de stranden."

(Lees verder onder de foto)

Mensen zijn op zoek naar hun familieleden in Sulawesi.Beeld EPA

Meteen na de aardbeving had de meteorologische dienst een tsunami-waarschuwing doen uitgaan. Duizenden mensen die in de buurt van het strand woonden vluchtten weg naar hoger gelegen plekken zoals de bovenverdieping van een parkeergarage, een brug of de bergen die de stad omringen. Gewaarschuwd werd voor een tsunami met een hoogte van tussen de 0.5 en 3 meter, maar nog geen uur later trok de meteorologische dienst die waarschuwing in.

Hogere tsunami

De tsunami kwam toch, en was geen 3 maar zelfs 5 meter hoog. Een muur van water spoelde alle eethuisjes en tal van huisjes in de buurt van het strand weg, met iedereen die zich daar ondanks de waarschuwing nog in bevond. Het water drong diep de stad Palu binnen, die tussen de bergen en de zee is ingeklemd. Toen de zee zich terugtrok waren de straten en buurten gevuld met modder en puin. Wegen waren weggespoeld, en de beroemde gele brug van Palu, een monument van hedendaagse Indonesische bouwkunst, was door het water op zijn kant geduwd en lag hopeloos verwrongen tussen de twee oevers die zij verbond.

Woordvoerder Sutopo heeft nog meer slecht nieuws. Het dodental zal zeker nog stijgen. Donggala is een van die plaatsen. Het kleine stadje ligt op een landtong aan het begin van de baai van Palu. Daar heeft het de volle kracht van de tsunami over zich heen gekregen.

"Alles verwoest"

Ami is een van de overlevenden. Hij had het geluk dat de aardschok in tweeën kwam. Na de eerste schok, met een kracht van ruim 6, haastte hij zich naar buiten en rende meteen de heuvel op, weg uit de gevarenzone. Pas toen alles voorbij was en ook de naschokken afnamen, haastte hij zich naar beneden om te kijken wat er over was van zijn eigen huis. Hij vond alleen nog maar een puinhoop. "Alle huizen bij het strand waren verwoest door de tsunami. De huizen iets verder weg waren verwoest door de aardbeving. Alleen de huizen die ver van het strand stonden staan er nog, maar die hebben allemaal scheuren en barsten in hun muren." Hij is nadat hij dat zag meteen weer weggegaan. Hij heeft geen idee hoeveel slachtoffers er zijn gevallen, maar hij vreest dat het er veel zijn.

(Lees verder onder de foto)

"Alles verwoest"
Beeld AP

In Palu zelf beginnen de geruchten over tientallen en honderden vermisten de ronde te doen. Enkele honderden leden van de gemeentelijke ordedienst zouden verrast zijn door de tsunami, en atleten zouden bedolven zijn onder het puin van een zwaar beschadigd hotel. Mensen buiten Palu proberen koortsachtig familie in de stad te bellen, en elke keer dat de telefoon niet wordt opgenomen groeit de vrees dat die familie er misschien niet meer is.

Gewaarschuwd

De bewoners van Palu en het verderop gelegen Donggang waren gewaarschuwd toen eind van de middag twee aardbevingen het midden van Sulawesi door elkaar schudden. De tweede was met een kracht van 7,7 op de schaal van Richter veruit de sterkste. De meteorologische dienst BMKG waarschuwde meteen voor een tsunami. De meeste mensen vluchtten spontaan naar hoger gelegen gebieden of naar de bovenverdiepingen van parkeergarages.

(Lees verder onder de foto)

Een buitenziekenhuis in Palu, Sulawesi.Beeld EPA

Slachtoffers

Het vliegverkeer rond Palu is helemaal lamgelegd. De verkeerstoren van het vliegveld is zwaar beschadigd en alle apparatuur in de toren is onbruikbaar geworden. Een deel van de vliegveldterminal is eveneens verwoest en onduidelijk is of de landingsbaan nog te gebruiken is. In veel wegen zitten brede barsten. De gebouwen die nog overeind staan, vertonen forse barsten en scheuren. De autoriteiten hebben de bewoners in het gebied afgeraden om hun huizen binnen te gaan totdat ze zeker weten dat het niet op instorten staat. De koepel op de grote moskee bij het strand is in het gebouw gezakt. Dio, een ooggetuige in Palu, meldt ’s avonds op de Indonesische televisie dat het in de stad nog steeds een chaos is. Nog steeds zijn er naschokken. De mensen schuilen in de heuvels en durven niet naar beneden. Overal is het aardedonker. Hulp is er nog niet, zegt de man. De mensen hebben geen tenten, dekens en eten. Ze zitten maar op de berg en wachten af.

(Lees verder onder de foto)

Slachtoffers
Beeld REUTERS

Het centrum van de zwaarste aardschok lag op bijna 80 kilometer van de stad Palu, op 10 kilometer diepte. De hevige schok werd vele honderden kilometers verderop nog gevoeld. Op verschillende plaatsen op Celebes liggen de stroomvoorziening en communicatiekanalen stil. In Palu is de luchthaven gesloten.

Honderden gevangenen ontsnapt

Ook de muren van een gevangenis in de stad Palu zijn ingestort. Honderden gedetineerden maakten van de gelegenheid gebruik om te ontsnappen. Dat meldden lokale media zaterdag. In de strafinstelling zaten 560 gevangenen, meer dan de helft ging lopen, zo citeerde het staatpersbureau Antara hoofdcipier Adhi Yan Ricoh. De bewakers konden de gevangenen niet tegenhouden, omdat die met veel meer waren, aldus Adhi. “Bovendien moesten de cipiers zichzelf in veiligheid brengen”. De autoriteiten hebben nog geen jacht gemaakt op de ontsnapte gevangenen. Ze zijn prioritair met de reddingswerken bezig, voegde Adhi eraan toe.

Medeleven met slachtoffers

Ook de Europese Commissie heeft haar zorgen overgebracht: “Onze gedachten gaan uit naar de slachtoffers en alle betrokkenen, zoals de mensen die de eerste hulp bieden en onder moeilijke omstandigheden proberen levens te redden.”

Medeleven met slachtoffers
Beeld AP