We krijgen de ene paniekerige oproep na de andere’, zegt Steven Steyaert van de afdeling fietskoeriers van de Belgische transportvakbond BTB. ‘Van jonge gasten die zich afvragen of ze een advocaat moeten meenemen. Ook bezorgde ouders telefoneren, met de vraag wat dat allemaal te betekenen heeft. Eén iemand durfde het zelfs niet tegen zijn ouders te zeggen.’

De aanleiding is een brief van de Brusselse arbeidsauditeur, die bij naar schatting tweehonderd koeriers in Gent, Antwerpen en Brussel in de bus viel. In die officiële ‘convocatie’ wordt gemeld dat de koerier in kwestie zich op het vermelde tijdstip moet aanmelden voor een verhoor als getuige, en dat in het kader van een justitieel onderzoek naar de manier van werken van het Deliveroo-hoofdkwartier.

‘Dat een aantal koeriers in paniek is, komt zeker ook door de slotzin van de brief. Daarin staat dat wie niet meewerkt, straffen kan verwachten’, aldus Steyaert, die de ondervragingen niettemin toejuicht. ‘We geven de koeriers daarom ook allemaal dezelfde raad mee. Werk mee met de speurders, en geef ze een waarheids­getrouw beeld van hoe het er als Deliveroo-koerier aan toegaat.’

‘Schijnzelfstandigen’Dat zegt ook Martin Willems, van de Franstalige bediendenvakbond CNE. ‘Als vakbond trekken we nu al maanden aan de alarmbel over de gebrekkige arbeids­omstandigheden bij Deliveroo. Alle risico’s zijn voor rekening van de koeriers. Het is tijd dat deze mistoestanden ook door de overheid worden vastgesteld.’

Volgens Willems loopt het onderzoek al een tijd, ‘het is door justitie zelf opgestart, om uit te klaren of de werkwijze van Deliveroo wel beantwoordt aan de Belgische sociale regels.’ Steyaert voegt eraan toe: ‘Je hebt in ons land twee mogelijke systemen: of je bent werknemer, of zelfstandige. Maar Deliveroo probeert nu een derde systeem in te voeren. In werkelijkheid is het pure schijnzelfstandigheid.’

Beide vakbonden hopen dat het onderzoek snel is afgerond, ‘aangezien Deliveroo intussen niet stilzit en zijn manier van werken al verschillende keren heeft aangepast. Sinds een paar weken is het ook een charme-offensief gestart richting de koeriers, die nu bijvoorbeeld vers fruit krijgen toegestopt, of extra premies krijgen aangeboden.’

Deliveroo zegt dat het meewerkt aan het onderzoek, en is er naar eigen zeggen van overtuigd dat het alle geldende regelgeving naleeft.