Marghem beloofde 750 megawatt extra stroom, maar die is er nog steeds niet

"Ik heb in vier dagen tijd 750 megawatt extra gevonden. Het is een eerste stap en nog niet voldoende, maar ik blijf vechten voor elke megawatt." Met een mengeling van opluchting en trots kondigde Marghem op 26 september aan dat ze een flinke stap gezet had om het dreigende stroomtekort in november af te wenden.

Op dat moment zal maar een van de zeven kerncentrales in ons land operationeel zijn: Doel 3. De andere centrales liggen stuk voor stuk stil door onderhoudswerken of door problemen, zoals betonrot. Daardoor komt de bevoorradingszekerheid in het gedrang. Volgens berekeningen van stroomnetbeheerder Elia dreigt een tekort van 1.700 megawatt, waardoor mogelijk het afschakelplan moet worden geactiveerd, waarbij in verschillende gemeenten het licht uitgaat.

De 750 megawatt die Marghem aankondigde – vergelijkbaar met de capaciteit van een middelgrote kerncentrale – komt voor een derde van de gascentrale in Vilvoorde. Daarnaast zou Engie Electrabel de productiviteit in de andere gascentrales kunnen opdrijven, wat zo'n 100 megawatt extra moet opleveren. Nog eens 200 megawatt moet komen van grote bedrijven die tijdens de piekuren hun energieverbruik wat terugschroeven. Ook de installatie van dieselgeneratoren zou ongeveer 200 megawatt opleveren.

Ellenlange procedures

Zou, want Marghem lijkt voor haar beurt te hebben gesproken, schrijft De Tijd. Meer dan de helft van de beloofde 750 megawatt is erg onzeker. Zo zijn voor de dieselgeneratoren vergunningen nodig van Vlaanderen en Wallonië, maar die zijn nog niet eens aangevraagd. "Als je de normale procedures volgt, kan dat soms maanden duren. Ze zullen moeten kijken of het sneller kan", zegt Marc Van den Bosch, die aan het hoofd staat van FEBEG, de koepelorganisatie van energieproducenten. "Je kunt van alles aankondigen, maar dan moet je ook stappen ondernemen. We leven in een rechtsstaat", klinkt het bij de Vlaamse regering. De kans lijkt met andere woorden eerder klein dat we op koude novemberdagen kunnen terugvallen op dieselgeneratoren.

Ook over het bijsturen van de stroomvraag bij bedrijven is er nog geen akkoord. Engie Electrabel voert volop gesprekken met bedrijven die tegen een vergoeding op piekmomenten hun toestellen willen uitzetten. "Het vraagt tijd om contracten af te sluiten. De vraag is: tegen welke prijs ben je als bedrijf bereid om je productie aan te passen?", vraagt Van den Bosch zich af. Volgens die bedrijven biedt Engie ver onder de marktprijs, al zouden sommige bedrijven de onderhandelingen weleens bewust kunnen rekken om zo hun prijs op te drijven.

Koude januarimaand

Moeten we ons er dan toch op voorbereiden dat het licht in november uitgaat? Volgens Van den Bosch zal het zo'n vaart niet lopen. "In de winter van 2013-2014, toen ook een stroomtekort dreigde, is de nodige capaciteit ook gevonden." Elia wijst erop dat de gascentrales van Vilvoorde en Seraing alvast zullen worden ingeschakeld. "Dat zijn een aantal elementen die tonen dat het de goede kant op gaat", zegt woordvoerster Marleen Vanhecke.

Toch is er nog heel wat werk voor de boeg om een stroomtekort te vermijden, erkent ze. "Voor november en december zullen we er wel geraken, maar in januari is het meestal kouder, en is de vraag ook groter", zegt Vanhecke. Begin volgend jaar zou bovenop de beloofde 750 megawatt nog 700 tot 900 megawatt extra nodig zijn. "Veel zal afhangen van de vraag of we een strenge winter krijgen. Is dat het geval, dan mag je ernstige problemen verwachten", zegt energiespecialist Alex Polfliet.

De netbeheerder zat gisteren samen met de energieproducenten om alvast een noodplan uit te werken. Volgende week staat een nieuwe vergadering op het programma. "We gaan van week tot week de balans opmaken", zegt Elia. Ondanks herhaaldelijke pogingen was Marghem gisteren niet bereikbaar voor commentaar.